گستره علم امام در مقایسه روایات اصول کافی و بصائر الدرجات
General Material Designation
[پایاننامه]
First Statement of Responsibility
/عبدالرضا حمادی
Subsequent Statement of Responsibility
؛استاد مشاور: سیدمحمدکاظم طباطبایی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
دانشکده علوم حدیث(ق)
Date of Publication, Distribution, etc.
، ۱۳۹۰
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۱۷۸ص
GENERAL NOTES
Text of Note
کلیدواژه: گستره علم امام، علم امام، دیدگاه صفار در بصائر الدرجات، دیدگاه کلینی در الکافی، مقایسه دیدگاه کلینی و صفار
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی
INTERNAL BIBLIOGRAPHIES/INDEXES NOTE
Text of Note
کتابنامه: ص.۱۷۸ - ۱۷۲ ؛همچنین بصورت زیرنویس
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
، علوم حدیث(گرایش کلام و عقاید)
Date of degree
1390/12/27
Body granting the degree
، دانشکده علوم حدیث(ق)
Text preceding or following the note
۱۹
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
از جمله مباحث امامت بحث از علم امام و گستره دانش اوست. این بحث همواره در طول تاریخ مورد بررسی دانشمندان شیعه بوده و کتابهای متعددی در این زمینه تالیف گردیده است. از جمله تالیفات روایی عصر غیبت صغرا دو کتاب بصائرالدرجات صفار و کتاب الحجه از مجموعه الکافی کلینی میباشد. بررسی دیدگاه این دو مولف نقش مهمی در شناخت فکری حوزه حدیثی قم ایفا میکند و برداشت اصحاب از روایات این موضوع را روشن میسازد. علی رغم ادعای برخی از مستشرقان، مقایسه میان دیدگاه این دو مولف نشانگر همسویی فکری ایشان است. گستره دانش امام یکی از از بحثهای جنجالی در مباحث امامت میان امت اسلامی و پیروان مکتب تشیع به شمار میرود. صفار و کلینی که میراث داران حوزه حدیثی قم می باشند با جمعآوری روایات این موضوع، دانش امام در گستره خلقت و تقدیرات معرفی کردهاند. علم به حقایق گذشته، اتفاقات زمان حال و دانش تقدیرات آینده مجموعهای پهناور از حقایق را تشکیل میدهند که در مجموعه علوم آل محمد(ص) جای می گیرد. این دانش برگرفته از افعال خداوند متعال است و هر آنچه تحقق عینی یا تقدیری مییابد در صورت نیاز خداوند ائمه(ع) را از آن آگاه میکند اما امام بر علم ذاتی پروردگار احاطه نمییابد و همچنین، دانشی ذاتی از خود ندارد لذا علم غیب از ایشان نفی شده است. کلینی با ارائه نمونههایی از این دست روایات در الکافی جهت اثبات چنین دانشی برای اهل بیت(ع) تلاش کرد. در حالی که صفار به صورت تفصیلی روایات علم امام را جمع آوری نموده بود و یک روایت را با اسناد مختلف ارائه کرد تا موجبات وثوق به آنها را فراهم نماید. مجموعه روایات کافی در این بحث ۸۵ حدیث و روایات بصائر الدرجات بالغ بر ۴۲۳ حدیث میباشد. این پژوهش دیدگاه برخی در زمینه اختلاف میان دو کتاب کافی و بصائر الدرجات را نفی کرده و بر این نکته تاکید میکند که نه تنها کلینی از گفتمان حوزه حدیثی قم دست برنداشت بلکه آن را به گونهای نظاممند و در قالبی جدید ارائه کرد. در این پژوهش تلاش شد تا چینشی جدید از روایات این بحث بر مبنای متعلقهای علم ارائه گردد. این چینش برگرفته از روایات گستره علم بوده و معیار واحدی برای مقایسه باب ها و روایات دو کتاب فراهم می نماید