عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
NATIONAL BIBLIOGRAPHY NUMBER
Country Code
IR
Number
۱۰-۱۹۴۵۹
LANGUAGE OF THE ITEM
.Language of Text, Soundtrack etc
فارسی
TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Title Proper
دیوان گوهر = گهر
General Material Designation
[نسخه خطی]
First Statement of Responsibility
/ از:محمدباقر خان متخلص به گوهر یا گهر.
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Date of Publication, Distribution, etc.
ظ ق ۱۲۰۶ق.
PHYSICAL DESCRIPTION
Dimensions
خشتی باریک. ۱۳*۲۱/۵سم. ۴۴گ. ۱۳بیت.
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
Text of Note
یک دیده شش جهت چو گهر گشته‌ایم ما/ یعنی جهان چشم و نظر گشته‌ایم ما
NOTES PERTAINING TO TITLE AND STATEMENT OF RESPONSIBILITY
Text of Note
این شاعر فقط در شمع انجمن (ص ۴۰۹) بدین‌گونه معرفی شده: «گوهر محمدباقر خان از اکابر مدارس و اعاظم قوم نائط بوده، نظم آبدارش سلک گوهر بی‌بهاست و جواهر اشعارش در نهایت لمعان و صفا، در سرکار نواب و الاجاه اعتبار تمام داشت و بحصول قریه بطور سیورغال سر مفاخرت می‌افراشته، در اواخر سنه ۱۲۰۰ق. گوهر حیات خود را بسلک فنا کشید» و از وی چهار بیت که در ص ۱۱ و ۴۳ و ۴۴ و ۷۱ نسخه این کتابخانه نگارش یافته، انتخاب نموده.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع کاغذ:
تزئینات جلد:
Text of Note
فرنگی.
Text of Note
تیماجی.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
Text of Note
در کنار برخی از برگ‌ها مشاهده می‌شود شاید از نظر شاعر گذشته و تصحیح گردیده باشد.
EXTERNAL INDEXES/ABSTRACTS/REFERENCES NOTE
Name of source
ماخذ فهرست: مجلد دوم، صفحه ۱۵۵۹-۱۵۶۰.
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
در ماده تاریخ‌های این دیوان کشته شدن یکی از ستم پیشه‌گان را در سال ۱۱۹۸ق. معین نموده و ماده تاریخ‌هائی راجع به پیش از این تاریخ دارد و این دو بیت که در ص ۴۲ نسخه می‌باشد:
Text of Note
زبان لال درس شرح تجرید است پنداری/ که از چشم سخنگو حکمت العینی ز بر دارد
Text of Note
زند اکلیل منت بر کلاه خویش احسانش/ امیر الهند گوهر را اگر از خاک بردارد
Text of Note
دلالت بر این دارد که از کتب کلامی و حکمی اطلاعی داشته و گاهی در غزلیات دیگر بعضی اصطلاحات این دو علم را یاد نموده و جمله‌ها و مصرع‌های عربی هم در ابیات وی دیده می‌شود، اشعار وی تعریفی ندارد ولی به حال خود وحید زمان بوده و چنین گوید:
Text of Note
گهر بنظم ادب در خیال خویش وحید/ ز آب لعل دهن شسته گفت نام مرا
Text of Note
و این چند بیت ازو در اینجا آورد می‌شود:
Text of Note
درین زمانه سخن فهم کو حواس کجا/ خزف‌شناس ندیدم گهرشناس کجا
Text of Note
ص ۱۸ نسخه:
Text of Note
تا دل هوس دیدن آن سیم بری داشت/ شب انجمنم فرش حریر سحری داشت
Text of Note
ص ۴۷ نسخه:
Text of Note
بشنوید از لب آن شوخ فسون ساز از من/ آن نوایی که شنیدن نشنیدست هنوز
Text of Note
شامل غزلیات مرتبه به ترتیب حروف تهجی (ص ۱-۷۵)، یک مثنوی در مرثیه حضرت سیدالشهداء (ع) (ص ۷۶-۸۰) و ماده تاریخ‌ها و دو غزل (۸۱-۸۲) است و همه اینها در ح یک‌هزار (۱۰۰۰) بیت می‌باشد.
OTHER VARIANT TITLES
Variant Title
گهر
OTHER CLASS NUMBERS
Class number
۱۰۵۲
ORIGINATING SOURCE
Country
ایران
Agency
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
Date of Transaction
20121003
MF
87856
a
Y
