عنوان

سبحه الابرار

شماره

۱۰-۳۷۶۸

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

عنوان اصلي

سبحه الابرار

نام عام مواد

[ نسخه خطی]

نام نخستين پديدآور

/ از: ابوالبرکات نورالدین عبدالرحمن بن احمد بن محمد دشتی اصفهانی شیرازی هروی نقشبندی متخلص به «دشتی» و «جامی»

تاریخ نشرو بخش و غیره

، تاریخ کتابت: سده‌ی ۱۱ق.

نام خاص و کميت اثر

۱۰۱ برگ، ۱۴ سطر

ابعاد

؛وزیری کوچک.

متن يادداشت

این اثر به صورت مستقل در سال‌های ۱۸۱۱، ۱۸۱۸، ۱۸۴۸م در کلکته، در سال‌های ۱۳۱۲ و ۱۳۱۵ق در تهران، در سال ۱۳۰۰ق در لاهور، در سال ۱۳۲۳ق در هند، در سال‌های ۱۲۲۶، ۱۳۰۰ق، ۱۸۸۳ و ۱۹۴۹م در لکهنو به صورت سنگی و سپس در سال‌های ۱۳۱۳ش و ۱۳۵۳ق به صورت سربی در تهران؛ همچنین در ضمن هفت اورنگ جامی در سال ۱۳۳۲ق/۱۹۱۳م در تاشکند، در سال ۱۹۲۳م در لکهنو و سرانجام با تصحیح مرتضی مدرس چهاردهی در سال ۱۳۳۷ش (صص ۴۴۷ - ۵۷۶) در تهران به چاپ رسیده است.

آغاز، انجام، انجامه

1

آغاز، انجام، انجامه

2

متن يادداشت

آغاز افتاده: «... پشت در کینه وری محکم کرد روی در وسوسه آدم کرد دست تضرع بمناجات بر آوردن و در خلف کعبه حاجات استوار کردن: ای حیات دل هر زنده دلی سرخ رویی ده هر جا خجلی ... (۷ب) سبب نظم جواهر آبدار سبحه الابرار که عقد دی از رشته آنان عقده گشاست ...».

متن يادداشت

«کنی از همت رحمت اهلش ختم بر خیر کتاب اجلش ختم کتاب و خاتمه خطاب...: هر دو مصراع ز وی ابرویی قبله حاجت حاجت جویی، چشمش از کحل بصیرت روشن نظر لطف بعشاق افگن ...» افتاده.

متن يادداشت

کاتب و محل کتابت نامعلوم است.

مشخصات ظاهری

نوع خط:

مشخصات ظاهری

تزئینات متن:

مشخصات ظاهری

نوع کاغذ:

مشخصات ظاهری

تزئینات جلد:

مشخصات ظاهری

تزئینات نسخه:

متن يادداشت

نستعلیق زیبا.

متن يادداشت

عنوان‌ها و نشانی‌ها سفید؛ اندازه متن: ۵/۱۴*۷سم.

متن يادداشت

شرقی نخودی.

متن يادداشت

رو مخمل یشمی با طرح گل و بوته و ترمه؛ عطف و مغزی تیماج قهوه‌ای (۲نوع) و درون تیماج حنایی.

متن يادداشت

برگ‌ها مجدول به رنگ‌های طلایی، لاجورد، مشکی، شنگرف، قهوه‌ای، زعفرانی، سبز (زنگار) و سبز مغزپسته‌ای و میان دو ستون اشعار نیز با جداول طلا، شنگرف و مشکی و گل و بوته الوان رنگ آمیزی شده و برگ‌ها نیز افشان طلا شده است. همچنین هر بند از اشعار دارای یک کتیبه زمینه زرین که با گل و بوته الوان و نگاره‌های اسلیمی تزین شده است و عناوین هر بند و «عقد» با سفیدآب در میان آن کتیبه به خط خوش نستعلیق نوشته شده است.

خصوصیات نسخه موجود

4

خصوصیات نسخه موجود

1

متن يادداشت

نسخه‌ای نفیس و ارزنده است.

متن يادداشت

نسخه فاقد هر نوع تصحیح و حاشیه نویسی است.

يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع

ماخذ فهرست: جلد ۲/۴۰، صفحه ۲۴۱ - ۲۴۳.

متن يادداشت

یکی از مثنوی‌های مشهور هفت اورنگ جامی بر وزن «رمل مسدس محذوف مخبون» است که در چهل عقد در حدود سال‌های ۸۸۷ق به نظم درآمده است. موضوع این دفتر مطالب اخلاقی است که به نحو لطیفی مقاصد عالیه دینی را بیان می‌دارد؛ عناوین عقود چهل‌گانه‌ی این مثنوی چنین است: ۱. در کشف حقیقت دل، ۲. در شرح سخن و سخنوری، ۳. در گفتار موزون، ۴. از وجود اثر بر وجود موثر یا استدلال از آثار بر وجود آفریدگار، ۵. در بیان یکتایی خداوند پاک، . در آنکه ذات حق وجود بحت و بسیط است، ۷. در شرح معنی تصوف و اغراض آن، ۸. در بیان ارادت و خواست، ۹. در مقام توبه و بازگشت بخداوند، ۱۰. در کشف و راز پرهیزگاری، ۱۱. در مقام زهد از جهان و مادیات و اعراض از آن، ۱۲. در راز فقر و نیازمندی، ۱۳. در بین شکیبایی و صبر و فرجام آن، ۱۴. در بیائن شکر و سپاس، ۱۵. در خوف و بیم از درکات، ۱۶. در امید و رجاء و درجات آن، ۱۷. در توکل بر خداوند و انقطاع از خلق، ۱۸. در رضا و خرسندی به مقسوم، ۱۹. در محبت و مهرورزی، ۲۰. در شوق و میل، ۲۱. در غیرت و رشکی و رگ داری، ۲۲. در قرب حق، ۲۳. در شرم و حیا، ۲۴. در آزادگی و حریت، ۲۵. در جوانمردی و فتوت، ۲۶. در صدق و راستی و درستی، ۲۷. در اخلاص، ۲۸. در جود و بخشندگی، ۲۹. در قناعت و خرسندی به داشته، ۳۰. در افتادگی و تواضع، ۳۱. در بردباری و حلم، ۳۲. در طلاقت وجه و مزاح و گشادگی و انبساط، ۳۳. در دوستی و یاری و جوشش، ۳۴. در سماع و استماع، ۳۵. در دعا و ثنای پادشاهان، ۳۶. در خیراندیشی حکام دولت، ۳۷. در راهنمایی مردمان سپاس‌گذاری از فرمان روایان روزگار، ۳۸. در اندرز و پند فرزند خود ضیاءالدین یوسف، ۳۹. در نصیحت و موعظه بخود، ۴۰. در التماس دعا از خوانندگان این دفتر. از مثنوی سبحه الابرار جامی، نسخه‌های متعددی در این کتابخانه موجود است و از آن جمله می‌توان به نسخه‌های جدید آن به شماره‌های «۱۰۷۶ط»، «۲۰/۸۹۷۱»، «۱/۸۱۸۴»، «۶/۹۴۲۵»، «۷/۱۵۶۱۶» و «۱۸۶۷۴» اشاره نمود. از این اثر نسخ چندی نیز در کتابخانه‌های ایران و سایر کشورها موجود است و علیرضا قره‌بلوط در معجم التاریخ (ج۳، صص ۱۶۲۰ - ۱۶۲۱) گزارشی از برخی از آن‌ها بدست داده است.

موضوع مستند نشده

اخلاق و ادب منظوم

شماره رده

کشور

ایران

سازمان

کتابخانه، موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

تاريخ و ساعت مذاکره و دسترسي

22-01839.pdf

نوع ماده

MF

کد کاربرگه

130960

پیشوند ISBD اعمال شده است

1

تكميل شده

Y (بله)