اثربخشی رفتاردرمانی شناختی(CBT) در کودکان و نوجوانان دچار سندروم روده تحریک پذیر(IBS) مراجعه کننده به درمانگاه گوارش مرکز طبی کودکان و بیمارستان حضرت ولیعصر
[پایان نامه]
مریم نصری
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
۱۴۰۱
۶۰ص
دکتری تخصصی
بیماری های کودکان
۱۴۰۱/۰۳/۲۳
هدف: IBS جزو شایعترین اختلال عملکردی گوارش در اطفال و بالغین است اما پاتوفیزیولوژی آن هنوز دقیق مشخص نیست و نقش مکانیسم های روانشناختی-زیستی-اجتماعی در آن مطرح است. استفاده از درمان شناختی-رفتاری در بالغین نتایج خوبی به همراه داشته است اما تاثیر آن در IBS کودکان هنوز به اندازه ی کافی مورد بررسی قرار نگرفته است. فلذا در این مطالعه ما بر آن شدیم که نقش درمان رفتاری-شناختی را در کودکان دچار IBS مورد بررسی قرار دهیم.مواد و روشها: این مطالعه کارآزمایی بالینی در سال 1399 در مرکز طبی کودکان تهران انجام شد. در این مطالعه بیماران کودک و نوجوان مبتلا به IBS مورد بررسی قرار گرفتند. بیماران به طور تصادفی به دو گروه «CBT به همراه درمان معمول» و «درمان معمول» تقسیم شدند. بیماران گروه اول به مدت ده هفته تحت درمان CBT توسط تراپیست واقع شدند. جلسات درمانی به صورت آنلاین بین 20 تا 45 دقیقه طول کشید. پیامدهای درمانی به صورت خودارزیابی از بیمار و والدین سنجیده شد که در سه مقطع پیش از درمان، پس از درمان و شش ماه بعد از پایان درمان بود. پیامد اصلی مطالعه ی ما کیفیت زندگی بیماران IBS بود که بر اساس پرسشنامه ی IBS-QOL در سه مقطع زمانی ذکر شده سنجیده شد. سایر پارامترها از قبیل میزان افسردگی (با Child Depression Inventory (CDI) (، میزان اضطراب (با Spence Children Anxiety Scale، SCAS) علایم گوارشی (با نسخه ی کوتاه ROME IV) و میزان غیبت از مدرسه هم در مقاطع سه گانه سنجیده شد. آنالیز داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 22 صورت گرفت. نتایج: 20 بیمار در گروه درمان رفتاری-شناختی و 20 بیمار در گروه کنترل مورد بررسی قرار گرفتند. در مجموع 57.5% بیماران مونث بوده و میانگین سنی کل بیماران 2.23±10.86 سال بوده است. پارامترهای دموگرافیک و سایر متغیرها در گروه کنترل و مداخله در شروع مطالعه یکسان بودند (P-value>0.05). مداخله ی درمان شناختی-رفتاری توانست که به طور چشمگیری کیفیت زندگی، افسردگی، اضطراب و علایم گوارشی را بهبود بخشد اما تاثیری در میزان غیبت از مدرسه نداشت. نتیجه گیری: درمان شناختی-رفتاری می تواند به طور چشمگیری کیفیت زندگی، افسردگی، اضطراب و علایم گوارشی کودکان دچار اختلال IBS را بهبود بخشد. استفاده از رویکردهای بین رشته ای در مراقبت از این بیماران با حضور متخصصین روانپزشکی و روانشناسان می تواند به طور موثرتری این اختلال را درمان کند.