عنوان

بلغه الفقیه

IR

۶۴۸۶۸۰

عربی

IR

بلغه الفقیه

[چاپ سنگی]

/ محمد بن محمدتقی آل بحرالعلوم الطباطبائی

: مطبعه مشهدی خداداد، بدستیاری آقامیرزا حسن

، ۱۳۲۹ق.=۱۲۸۹ .

: سیف‌الله الاصفهانی (۱۳۲۸ق.)

قاجار

۴۹۲ص.

: تصویر، علائم راده.

؛ وزیری.

نسخه حاضر در كتابخانه دانشكده ادبيات دانشگاه تهران و كتابخانه مدرسه عالي شهيد مطهري (ره) موجود است.

نسخه چاپی موجود در آستان.

آغاز: بسم‌الله ... الحمدلله جاعل العلم حیوة‌ القلوب من الردی و نور‌ الابصار من العمی و رافع اقدار العلما ...

انجام: ... الاشتغال بالعلم و شده الشوق فی الخوض فیه لیلا و نهارا حتی صارکلما تتوالی علیه الهموم و الاکدار.

نوع خط:

نوع جلد:

نوع کاغذ:

تزئینات نسخه:

نسخ

جلد مقوایی با روکش کاغذی آبی و عطف و لچک تیماج عنابی. (۳۲۸۷)

فرنگی

جدول‌ مضاعف‌ و کمند اندازی.

الحاج شیخ علی معین العلماء.

در حاشیه تصحیح صورت گرفته با اختصار (صح) می باشد.

حاشیه کتاب در ارتباط با متن است.

در حاشیه کلمات و عبارات جا افتاده متن نوشته شده است.

حواشی با نشان «منه» است.

نسخه دارای فهرست محتوا در ۲ صفحه ابتدا است.

این نسخه شامل رسائل زیر می باشد: رساله الفرق بین الحق و الحکم، رساله فی قاعده ما یضمن بفاسده، رساله فی القبض، رساله فی القبض و حقیقه، رساله فی قاعده تلف المبیع قبل قبضه، رساله فی الاراضی الخراجیه، رساله فی بیع المعاطات، رساله بیان مسئله اجازه المالک عقدالفضول، رساله فی حرمان الزوجه من بعض الارث، رساله فی منجزات المریض، رساله فی الرضاع، رساله فی قاعده الید، رساله فی بعض الاحکام الدعاوی، رساله فی الولایات، رساله فی الوصیه، رساله فی المواریث، رساله فی القرض، رساله فی الوصیه، رساله فی المواریث است.

0

سید محمد مهدی بحرالعلوم (۱۱۵۵ ق. کربلا - ۱۲۱۲ ق. نجف) که با عناوین سید بحرالعلوم، علامه بحرالعلوم و بحرالعلوم هم شناخته می‌شود یکی از علمای دینی و فقیهان شیعه در قرن دوازدهم و سیزدهم هجری بود. وی اشعاری به زبان عربی هم دارد. سید محمد مهدی فرزند سید مرتضی فرزند سید محمد بروجردی از سادات بروجردی بود. پدر وی به همراه خانواده به عتبات مهاجرت کرد و سید مهدی در سال ۱۱۵۵ قمری در کربلا به دنیا آمد.. در همین شهر کودکی و نوجوانی خود را گذراند و در حوزه دینی کربلا، مقدمات نحو و صرف و ادبیات و منطق و فقه و اصول را از پدر خود و سایر مدرسان آنجا فرا گرفت. در سنین نوجوانی دروس حوزوی را نزد پدر خود و هـمچنین وحید بهبهانی و شیخ یوسف بحرانی گذراند و به درجه اجتهاد نائل شد. در جوانی به نجف رفت و در آنجا به دلیل انجام کارهای عمومی و عام المنفعه از شهرت و نفوذ اجتماعی زیادی برخوردارشد. وی سپس به ایران مهاجرت کرد و چندسالی در مشهد بود و پس از آن مجددا به عراق بازگشت. وی در سال ۱۲۱۲ قمری در نجف درگذشت و همانجا دفن شد. نظر علامه محقق سید آل بحرالعلوم را در مورد ولایت فقیه، می توان در کتاب بلغة الفقیه یافت. بلغة الفقیه مجموعه چند رساله در گزاره های مختلف فقهی است که یکی از آنها رساله در موضوع اراضی خراجیه و دیگری زیر عنوان: (ولایات) به اسلوب فقهی و محققانه نوشته شده است. بحثهای عمده فقه سیاسی بلغة الفقیه در رساله (ولایات) بازتاب یافته که به شرح ترین نوشته در زمینه ولایت فقیه و مسائل حکومتی است.(1) آغاز ورود به بحث ولایت فقیه و اختیارهای نایبان عام امام غایب(ع) در این رساله، مانند سبک کتابهای گذشته است. ابتدا تأسیس اصل شده و سپس مراتب ولایت ذکر و دلیل هر کدام به ترتیب بیان شده است. ایشان در مورد ولایت فقیه عادل سه بحث را مطرح کرده است: اصل ولایت فقیه: وی با استناد به اجماع محصل و منقول و نصوص معتبره، ولایت را برای فقیه مسلّم و غیر درخور تردید بیان کرده و با استناد به دلیلهای عقلی مسأله را امری روشن و بی شبهه دانسته است.۲- محدوده اختیارات فقیه: وی بر این باور است که: امام(ع) به خاطر ریاست و حکومتی که بر مردم دارد، عهده دار امور مربوط به مصالح عمومی است و حفظ نظام ایجاب می کند در این زمینه امام را خلیفه و نایبی باشد. بعد نتیجه گرفته که اختیارات حکومتی امام(ع) ناگزیر در زمان غیبت به فقیه عادل واگذار شده است.۳-(… و اما الحوادث الواقعه و قوله: (مجاری الامور بید العلماء) وقوله(ع): هو حجتی علیکم) فان المتبادر منها عرفا استخلاف الفقیه علی الرعیة واعطاء قاعدة لهم کلیة بالرجوع الیه فی کل ما یحتاجون الیه فی امورهم المتوقفة علی نظر الامام.).۴- پذیرش ولایت عامه فقیه: در بخش ششم این رساله بر ولایت حسبه پرداخته و ولایت فقیه را نیز در این مورد بررسی می کند. مؤلف در اين كتاب مشكلات فقه و برخى قواعد آنرا حل نموده است.مانند مسأله حق و حكم، قاعده ما لا يضمن بصحيحه، احكام قبض، تلف مبيع قبل از قبض، اراضى خراجى، اجرت بر واجبات، معاطات، فضولى، منجزات مريض، حرمان زوجه از رباع، ولايت، رضاع، يد و بعض احكام دعاوى، فرائض وصيت و قرض.

فقه

Islamic law

فقه جعفری

Islamic law, Ja'fari

فقه جعفری

Islamic law, Ja'fari*

-- قواعد

-- Formulae

-- قرن ۱۴

-- 20th century*

a06

a06

a08

a08

a10

a10

ب‍ح‍رال‍ع‍ل‍وم‌

، م‍ح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د ت‍ق‍ی‌

، ۱۲۶۱-۱۳۲۶ق‌.

اصفهانی، سیف الله، کاتب

ایران

کتابخانه آستان مقدس حضرت فاطمه معصومه علیها سلام

فهرستنویسی قبلی

LF

126821

1

a

Y