دیوان قائنات که بیشترین اشعار آن سروده حسن محمود کاتب از سرایندگان اسماعیلی مذهب سده هفتم هجری است، از جمله آثار نویافته ای است که ظهور آن در عرصه نشر برای فرهنگ ایرانی و زبان فارسی یک واقعه بزرگ ادبی به شمار می رود، به گونه ای که در میان ادبیات منظوم اسماعیلی تنها می توان آن را با دیوان ناصرخسرو مقایسه کرد. این دیوان همچنین در قلمرو مطالعات اسماعیلی نیز اثری درخور توجه است و در آن نکات تاریخی،اجتماعی، سیاسی و مذهبی ارزشمندی به چشم می خورد. (بر گرفته از نوشته پشت کتاب)