عنوان

به‌کارگیری دستورالعمل‌های فرم مبنا در هدایت و کنترل توسعه محله ولیعصر تبریز

شماره

پ۲۴۱۲۵

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

per

عنوان اصلي

به‌کارگیری دستورالعمل‌های فرم مبنا در هدایت و کنترل توسعه محله ولیعصر تبریز

نام نخستين پديدآور

علیرضا نعمتی ماتک

نام ناشر، پخش کننده و غيره

عمران

تاریخ نشرو بخش و غیره

۱۳۹۸

نام خاص و کميت اثر

۳۴۷ص.

مواد همراه اثر

سی دی

جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن

کارشناسی ارشد

نظم درجات

شهرسازی گرایش طراحی شهری

زمان اعطا مدرک

۱۴۰۰/۱۰/۰۸

متن يادداشت

توسعه ساخت‌وساز، به‌عنوان امری سلیقه‌ای، مردود بوده و تأثیرات بی‌بدیل و اساسی آن بر شکل و کیفیت فضاهای شهری، امری است آشکار. ناکارآمدی طرح‌های توسعه شهری ایران، در کنترل و هدایت ساخت‌وساز و همین‌طور شکل‌دهی به یک منظر بصری و ذهنی مناسب، به مسئله‌ای بسیار خطیر در نظام شهرسازی ایران، بدل گشته است. مسئله ساختمان‌های بلندمرتبه، تراکم‌های یکنواخت و بسیاری دیگر از این مسائل، منظر شهرهای و روان ساکنان شهرهای ایران را متشنج کرده است. در ریشه‌یابی این مسئله، می‌توان علل زیادی را برشمرد. اما یکی از مهم‌ترین دلایل و عوامل، ابهام و ضعف در قوانین و مقررات توسعه شهری و توسعه ساخت‌وساز به‌عنوان بخشی از آن است. این پژوهش بر آن است تا در راستای ارتقاء پتانسیل‌های محله ولیعصر تبریز و اجتناب از ساختمان‌های بلندمرتبه نامتعادل و ساختمان‌های ناسازگار با محیط‌زیست، ارتقاء منظر خیابانی، ارتقاء کیفیت¬های مرتبط با فرم، عملکرد و معنا و مطلوبیت، دستورالعمل‌های فرم مبنا را به‌عنوان راه‌حل مسائل مربوط به طراحی و برنامه‌ریزی اجتماعات محلی و مجتمع¬های زیست جمعی و ابزاری در جهت کنترل و هدایت توسعه در محله ولیعصر تبریز، بررسی کند. به طور یقین، دستورالعمل‌های فرم بنا، نمی¬توانند به‌عنوان ابزار جدا از شرایط اجتماعی، اقتصادی و موضوعات مرتبط با زمین و زمینه عمل کنند. از همین رو،مهم‌ترین هدف این پژوهش، تهیه روشی در جهت مناسب¬سازی ابزار دستورالعمل برای زمینه تبریز و محله ولیعصر در آن و ارائه راهکاری در جهت استفاده از آن، با پشتوانه قوانین و مقررات شهرسازی ایران است. همچنین از اهداف فرعی در همین راستا، ارائه گونه¬شناسی تایپومورفولوژیک با رویکرد کرونولوژی بافت است. پس از ارائه تئوری رویه‌ای، راه‌حل اساسی بر دو بخش تقسیم می‌شود. بخش اول پس از اندازه‌گیری فرمی و گونه - ریخت‌شناسی محله ولیعصر با مدل¬های توصیفی و درعین‌حال با تکنیک دستور زبان فضا (همفضا) 0F و چیدمان فضا1F به ارائه پهنه‌بندی لازم (به‌صورت گونه - ریخت‌شناسی بافت) و سنجش نیازهای محله ولیعصر به جهت مورفولوژیک می‌پردازد در این بخش دورنمایی از چگونگی پهنه-بندی ضوابط به روش کیفی استخراج می‌شود. در بخش دوم پس از تهیه نقشه ضوابط فرمی، به ارائه گونه-بندی ابنیه و اتصال هرگونه با پهنه‌های مشخص شده پرداخته شده است. در نهایت به تبیین شاخص‌های فرمی (پارامترها) در دو بخش اصلی دستورالعمل‌های فضای عمومی و دستورالعمل‌های گونه ابنیه مبادرت صورت‌گرفته است. در فرایند این پژوهش از نرم¬افزار GIS برای ارائه اطلاعات مکانی و نقشه¬های توصیفی و همین‌طور تحلیل¬های مکانی استفاده شده. همچنین نرم‌افزار Depth map برای تحلیل و استخراج پارامترهای چیدمان فضا، مورداستفاده قرار گرفته است. نرم¬افزارهای گرافیکی و ترسیمی نظیر Photoshop و Autocade و نظایر این نیز برای ارائه طرح‌واره‌ها در بخش نهایی، مورداستفاده واقع شده¬اند. آن‌گونه که از یافته‌های پژوهش می‌توان دریافت، بافتار شهر تبریز دارای مجموعه¬ای از گونه¬های غیر همگن بافت بوده که حاصل مقررات ضعیف و در مواردی ابهام و خلأ مقررات در مدیریت شهری در سیر تکوین خود است. از طرفی شیوه و نتایج اعمال دستورالعمل‌ها در هرگونه از بافتار تبریز کاملاً متفاوت است. میزان پیش‌بینی‌پذیری مقررات و عدم مغایرت، در بافت‌های مدرن¬تر که خود حاصل برنامه¬ریزی و طراحی شده و مدون بودن بافتار این مناطق است، قابلیت تعمیم دستورالعمل‌ها به این‌گونه را افزایش می‌دهد. هرچند در برخی گونه¬ها، این تعمیم ممکن نبوده و یا با تعدیل¬هایی همراه خواهد بود. از دیگر یافته¬ها، مغایرت بافت شهر تبریز و حتی منطقه مدرن آن، با شیوه ترابرش بوده که استخراج و کاربرد ترابرش برای شهر تبریز را با نقص¬های اساسی همراه می‌کند که دلایل آن به تفصیل ارائه شده است.در نتیجه، پژوهش حاضر، ضمن نقد شیوه¬های مرسوم منطقه¬بندی، به‌ویژه تجربه ایرانی از منطقه-بندی، به ایرادات حاصل پرداخت و نشان داد که دستورالعمل‌های فرم مبنا، پاسخ مناسب و جایگزین شایسته¬ای برای بخش بزرگی از چالش ضوابط و مقررات در توسعه شهری ایران است و این توان را دارد که صورت به‌کارگیری صحیح و همسان شده با بستر خود، کیفیت زندگی عمومی را ارتقاء بخشیده و به ایجاد هویت و تقویت جنبه‌های زیبایی¬شناسی شهر تبریز کمک کند و در جنبه¬های عملکردی، بسیار موفق¬تر از وضعیت آشفته امروز اقدام کند. این مهم از طریق همنشینی دستورالعمل‌ها در کنار طرح‌های تفصیلی و تکمیل خلأها و کمبودهای آن¬ها امکان¬پذیر است.

متن يادداشت

The development of construction is rejected as a matter of taste, and its irreplaceable and fundamental effects on the shape and quality of urban spaces are obvious. The inefficiency of Iran's urban development plans in regulating and guiding the builder, as well as shaping a suitable visual and mental landscape, has become a very serious issue in the Iranian urban planning system. The issue of high-rise buildings, uniform densities and many others have disturbed the landscape of cities and the psyche of the inhabitants of Iranian cities. There are many possible causes for this problem. But one of the most important reasons and factors is the ambiguity and weakness in the laws and regulations of urban development and construction development as part of it.This study aims to improve the potentials of Valiasr neighborhood of Tabriz and to avoid unbalanced high-rise buildings and buildings that are not environmentally friendly, to improve the street landscape, to improve the qualities related to form, function and meaning and desirability. Investigate the design and planning of local communities and bio-complexes and a tool to control and guide development in Valiasr neighborhood of Tabriz. Certainly, building form guidelines cannot serve as a separate tool from social, economic, and land-related issues. Therefore, the most important purpose of this study is to provide a method to adapt the instruction tool for the context of Tabriz and Valiasr neighborhood and provide a solution to use it, with the support of Iranian urban planning laws and regulations. Also, one of the sub-objectives in this regard is to present typomorphological typology with chronological approach of tissue.After presenting the procedural theory, the basic solution is divided into two parts. The first part, after measuring the form and species - morphology of Valiasr neighborhood with descriptive models and at the same time with the technique of space grammar (co-space) and spatial arrangement, provides the necessary zoning (in the form of species - texture morphology) and assesses the needs of Valiasr neighborhood morphologically. In this section, a perspective is extracted from how the criteria are zoned qualitatively. In the second part, after preparing the formal criteria map, the types of buildings and the connection of each type with the specified zones are presented. Finally, the formal parameters (parameters) have been explained in the two main sections of the public space instructions and the building type instructions. In the process of this research, GIS software was used to provide spatial information and descriptive maps as well as spatial analysis. Depth map software is also used to analyze and extract space layout parameters. Graphic and drawing software such as Photoshop and Autocade, etc. have also been used to provide schemas in the final section.As can be seen from the research findings, the texture of Tabriz has a set of inhomogeneous types of texture that is the result of weak regulations and in some cases ambiguity and lack of regulations in urban management in its evolution. On the other hand, the method and results of applying the instructions in any of the context of Tabriz are completely different. The degree of predictability of regulations and non-contradiction, in more modern contexts that are the result of planned and designed and codified context of these areas, increases the ability to generalize instructions in this way. However, in some species, this generalization is not possible or will be accompanied by modifications. Another finding is the discrepancy between the context of the city of Tabriz and even its modern region, with the method of transportation, which associates the extraction and use of transportation for the city of Tabriz with major shortcomings, the reasons for which are presented in detail.As a result, the present study, while criticizing the traditional methods of zoning, especially the Iranian experience of zoning, addressed the problems and showed that the guidelines of the form, appropriate response and a suitable alternative to a large part of the challenge of criteria and Regulations are in the urban development of Iran and it has the potential to improve the quality of public life and help to establish the identity and strengthen the aesthetic aspects of the city of Tabriz, and in the functional aspects, very much, if used correctly and matched with its context. Act more successfully than in today's turbulent situation. This is possible by accompanying the instructions along with the detailed plans and filling in their gaps and shortcomings.

عنوان گونه گون

Applying the Form-based Codes to Guidance and Development Control Regulation of Vali-ye Asr Neighborhood in Tabriz

عنصر شناسه اي

نعمتی ماتک‏

ساير عناصر نام

‏ علیرضا

کد نقش

تهيه کننده

عنصر شناسه اي

محمدزاده

ساير عناصر نام

‏ رحمت

تاريخ

استاد راهنما

عنصر شناسه اي

‏ تبریز