عنوان

بررسی ژئوشیمیایی و پترولوژیکی دگرگونی، دگرسانی و سرپانتینی شدن سنگ های متاالترامافیک شمال چالدران، شمال غرب ایران

شماره

‭۳۹۴۱پ‬

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

per

عنوان اصلي

بررسی ژئوشیمیایی و پترولوژیکی دگرگونی، دگرسانی و سرپانتینی شدن سنگ های متاالترامافیک شمال چالدران، شمال غرب ایران

نام نخستين پديدآور

/مه لقارضائی برگشادی

نام ناشر، پخش کننده و غيره

: دانشکده علوم طبیعی

تاریخ نشرو بخش و غیره

، ‮‭۱۳۹۰‬

نام خاص و کميت اثر

‮‭۱۲۴‬ص‬

متن يادداشت

چاپی

جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن

کارشناسی ارشد

نظم درجات

زمین شناسی - ژئوشیمی

زمان اعطا مدرک

‮‭۱۳۹۰/۱۱/۰۹‬

کسي که مدرک را اعطا کرده

دانشگاه تبریز

متن يادداشت

منطقه مورد مطالعه با طول جغرافیایی ‮‭۴۴ '۰۰‬تا ‮‭۴۴ '۳۰‬شرقی و عرض جغرافیایی ‮‭۳۹ '۰۰‬تا ‮‭۳۹ '۳۰‬شمالی در استان آذربایجان غربی و در شمال شهرستان چالدران قرار دارد .از دیدگاه زمین شناسی این ناحیه بخشی از زون افیولیتی شمال غرب کشور موسوم به افیولیت های خوی- ماکو می‌صباشد .منطقه مورد مطالعه به عنوان یک منطقه ملانژی، مجموعه تکتونیکی از سنگ های مختلف است .لیتولوژی این مجموعه شامل الترابازیک ها و انواع سنگ‌های دگرگونی شامل از شیست‌ص سبز، اکتینولیت- ترمولیت شیست و سنگ‌های رسوبی و شامل سنگ های ولکانیکی متوسط و بازیک می‌باشد .سنگ های الترامافیک این مجموعه شامل پریدوتیت های سرپانتینی شده، متاپریدوتیت و سرپانتینیت ها می باشد .سرپانتینیت‌ص ها و پریدوتیت های سرپانتینی شده منطقه چالدران حاصل سرپانتینی شدن بخشی پریدوتیت ها در درجات مختلف می باشند که به دو دسته سنگ های پریدوتیتی با درجه سرپانتینی شدن ‮‭۵۰‬ تا ‮‭۶۰‬ درصد و بیش تر از ‮‭۷۰‬ درصد تقسیم بندی می‌ص شوند .پریدوتیت های دسته اول شامل دو گروه پریدوتیت های سرپانتینی-شده و دگرگون می باشند .براساس مطالعات پتروگرافی، کانی‌شناسی و مشاهدات بافتی سنگ های الترابازیک و بازیک در رخساره شیست سبز بالایی تا آمفیبولیت پایینی دگرگون شده اند .پریدوتیت های مورد مطالعه دارای بافت های سودومورف شامل مش و بستایت) و ساعت شنی، ‮‭Hourglass)‬ و غیرسودومورف شامل ‮‭Interpenetrating‬ و ‮‭Interlocking‬ هستند .بر اساس مطالعات انجام گرفته، ترکیب پروتولیت سرپانتینیت ها و پریدوتیت های سرپانتینی شده منطقه چالدران، هارزبورژیت و کم‌صتر لرزولیت تشخیص داده شدند .مطالعات ژئوشیمیایی نشان می‌صدهند که سرپانتینی شدن تاثیری بر ترکیب عنصری به خصوص عناصر کمیاب پریدوتیت ها نداشته است .مقدار ‮‭Al۲O۳‬ و ‮‭TiO۲‬ بالا پریدوتیت های چالدران و الگوی مسطح با شیب نسبتا مثبت ‮‭REE‬ ها نشان دهنده ‮‭Fertile‬ بودن این سنگ ها می‌صباشد .بررسی عناصر کمیاب نشان دهنده ذوب بخشی کم-تر از ‮‭۱۰‬ پریدوتیت ها بوده هم چنین نشان می دهد که این سنگ-ها تحت شرایط فوگاسیته اکسیژن‮‭QFM‬ - ‮‭۱‬تا ‮‭QFM‬تشکیل شده اند .بر اساس مطالعات مینرال شیمی پریدوتیت های سرپانتینی شده، ترکیب الیوین ها با مقدار‮‭Mg‬ در حدود ‮‭۹/۰‬ از نوع فورستریت می باشد .ارتوپیروکسن ها با مقدار‮‭Mg‬ در حدود ‮‭۹/۰‬ مقدار ‮‭Cr۲O۳‬ بین‮‭۲۳/۰ - wt. ۷۴/۰‬دارای ترکیب انستاتیتی هستند .ترکیب کلینوپیروکسن ها دیوپسیدی و کمی اوژیتی بوده و عدد منیزیم این کانی ها بین ‮‭۸۸/۰‬ تا ‮‭۹۳/۰‬ و مقدار ‮‭CaO‬ آن ها بین‮‭۱۳/۲۳ - ۸۴/۱۸‬قرار دارد .ترکیب اعضای نهایی اسپینل ها بین ‮‭Spl۰,۷۹ Chr۰,۰۹۸ Hc۰,۰۸۱ Mag۰,۰۱۵‬تا‮‭Spl۰,۷۸ Chr۰,۱۸ Hc۰,۰۱۱‬ در نوسان می‌صباشد .عدد کرم‮‭(Cr‬ (اسپینل پریدوتیت های چالدران در حدود‮‭۱۹/۰ - ۱/۰‬و مقادیر آلومینیم آن ها بین‮‭۸/۵۸ - wt. ۱۸/۵۱‬است .بررسی شیمی کانی ها با استفاده از نتایج میکروپروب نشان می‌صدهد که این کانی ها باقی‌صمانده هایی از گوشته بوده و اولیه هستند .بررسی های ژئوتکتونیکی با استفاده از داده های سنگ کل و مینرال شیمی نشان می دهند که پریدوتیت های مورد مطالعه در یک حوضه اقیانوسی ‮‭(Abyssal)‬ و در محیط مربوط به پشته های میان اقیانوسی با سرعت گسترش آرام تشکیل شده‌صاند .داده های عناصر کمیاب کلینوپیروکسن مانند‮‭Dy‬ ،‮‭Nd‬ ،‮‭Yb‬ ، ‮‭Ti‬ و ‮‭Sm/Yb‬ و مقدار‮‭Cr‬ اسپینل نشان دهنده ذوب‮‭۱‬ - ‮‭۷‬درصدی و در نتیجه ‮‭Fertile‬ بودن پریدوتیت های مورد مطالعه می‌صباشد .هم چنین داده های سنگ کل و مینرال شیمی نشان می دهند که این پریدوتیت ها متاثر از فرآیندهای‮‭Refertilization‬ مانند سرپانتینی شدن، دگرسانی، هوازدگی و مذاب های بالارونده در گوشته نبوده اند .در کل می توان گفت که پریدوتیت های چالدران مربوط به گوشته سالم لیتوسفر پشته اقیانوسی با گسترش آرام هستند که در میدان پایداری اسپینل دچار ذوب بخشی بسیار پایینی شده اند و هیچ کدام از فرآیندهای ‮‭Refertilization‬ تاثیری در ترکیب پریدوتیت های چالدران نداشته است

متن يادداشت

‮‭lange is composed of variety of rocks, including ultramafics and variety of metamorphic rocks including greenschist, actinolite-tremolite schist, and sedimentary and volcanic rocks. Serpentinized peridotites, meta-peridotites and serpentinites are the main ultramafic rocks. These rocks are serpentinized in different degrees and on the basis of serpentinization are divided into two types, (۱) peridotites with ۵۰-۶۰ and (۲) peridotites with more than ۷۰ serpentinization. The type (۱) peridotites include serpentinized and metamorphic peridotites. On basis of petrography, mineralogy and textural relations, ultrabasic and basic rocks are metamorphosed in upper greenschist to lower amphibolite facies. The main textures are pseudomorphic textures including mesh and bastite (and hourglass), and non-pseudomorphic textures including, interlocking and interpenetrating textures. The protolith composition of the metaperidotites is determined as harzburgite and occasionally as lherzolite on the basis of whole rock analyses. The geochemical investigations suggest that the serpentinization process has not affected elemental composition specially, trace elements of the peridotite. High Al۲O۳ and TiO۲ contents and the REE flat pattern in Chaldoran peridotite show that these peridotites are fertile. Trace elements indicate that the degree of peridotites melting is <۱۰ and these rocks were formed in QFM to QFM-۱oxygen fugacity buffering condition. According to mineral chemistry of serpentinized peridotites, the composition of olivine with Mg number (Mg =Mg/(Mg+Fe۲+) of ~۰.۹ is forsterite. The composition of orthopyroxenes with Mg of ~۰.۹ and Cr۲O۳ content of ۰.۲۳-۰.۷۴ wt. is enstatite. The clinopyroxenes have diopsidic and occasionally augitic compositions. Mg and CaO contents of these minerls are in the range of ۰.۸۸ to ۰.۹۳ and ۲۳.۱۳ to ۱۸.۸۴ wt. respectively. End-member compositions of spinels are in the range of Spl۰,۷۹Chr۰,۰۹۸ Hc۰,۰۸۱ Mag۰,۰۱۵to Spl۰,۷۸ Chr۰,۱۸ Hc۰,۰۱۱. The Cr number of Chaldoran peridotites spinels are about ۰.۱-۰.۱۹ and Al۲O۳ contents are in the range of ۵۱.۱۸ to ۵۸.۸ wt. . Investigated chondrite normalized REE patterns indicate enrichment in MREE, HREE and depletion in LREE. The studied clinopyroxenes are Cr-rich (Cr =۰.۹۹-۱.۰۶). Study of mineral chemistry indicate that these minerals are primitive and mantle residua. Geotectonic investigations using whole rock and mineral chemistry reveal that the studied peridotites are abyssal and formed in a slow spreading mid-ocean ridgesetting. The clinopyroxene trace element contents such as Ti, Yb, Nd, Dy and Sm/Yb and the spinel Cr show ۱-۷ melting and therefore fertility of the studied peridotites. Moreover, whole rock and mineral chemistry investigations suggest that the studied peridotites are not affected by refertilization process. The general conclusion thus is that the Chaldoran peridotitesare a perfect analog for the mantle beneath a slow spreading ridge lithosphere. Melting in occurred with small degree in the spinel peridotite field, and is not affected by refertilization process‬ف‮‭The study area with longitudeof ۴۴ ۰۰' to ۴۴ ۳۰' E and latitude of ۳۹ ۰۰' to ۳۹ ۳۰' N is located in West Azerbaijdan and north of Chaldoran town. Geologically this area makes a part of the northwest Iran ophiolitic complex, which is commonly known as Khoy-Maku ophiolite complex. The study area as a m‬

موضوع مستند نشده

Metaperidotite

موضوع مستند نشده

Serpentine

موضوع مستند نشده

Mid-ocean ridge

موضوع مستند نشده

Chaldoran

موضوع مستند نشده

North West Iran

مستند نام اشخاص تاييد نشده

رضائی برگشادی، مه لقا

مستند نام اشخاص تاييد نشده

حاجی علی اوغلی، رباب، استاد راهنما

مستند نام اشخاص تاييد نشده

مؤذن، محسن، استاد راهنما

يادداشت عمومي

سیاه و سفید

وضعیت فهرست نویسی

نمایه‌سازی قبلی