بررسی برخی از خصوصیات مورفولوژیکی و فیتوشیمیایی گیاه دارویی .Ecballium elaterium L در برخی از رویشگاههای منطقه آذربایجان
عنوان اصلي به زبان ديگر
Study some of morphological and phytochemical features of Ecballium elaterium L. in some habitats of Azarbaijan region
نام نخستين پديدآور
/یاسر سروری طالشمکائیل
وضعیت نشر و پخش و غیره
نام ناشر، پخش کننده و غيره
: کشاورزی
تاریخ نشرو بخش و غیره
، ۱۳۹۶
نام توليد کننده
، میرزائی
مشخصات ظاهری
نام خاص و کميت اثر
۱۱۷ص
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
چاپی - الکترونیکی
یادداشتهای مربوط به پایان نامه ها
جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن
کارشناسی ارشد
نظم درجات
علوم باغبانی گرایش فیزیولوژی و اصلاح گیاهان دارویی و معطر
زمان اعطا مدرک
۱۳۹۶/۱۱/۱۷
کسي که مدرک را اعطا کرده
تبریز
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
گیاه دارویی خیار آبصپران با نام علمی .Ecballium elaterium (L.) A. Rich گیاهی علفی، پایا و متعلق به تیره Cucurbitaceae است .میوه این گیاه از دانه های سیاه و یک مایع که به عنوان عصاره میوه این گیاه شناخته می شود، تشکیل شده است .مردم بومی مغان از این عصاره برای درمان سینوزیت استفاده میصنمایند .در این تحقیق به منظور ارزیابی تنوع صفات مورفولوژیکی و اثر منطقه و سال بر روی برخی از جمعیتصهای خیار آبصپران، آزمایشی روی ۴۸ ژنوتیپ مربوط به سه رویشگاه از این گیاه دو سال متوالی در منطقه آذربایجان انجام گرفت .در این پژوهش ۲۲ صفت کمی و کیفی مورد ارزیابی قرار گرفت و نتایج نشان داد بین اکثر صفات مورد مطالعه اختلافات معنیصصداری وجود دارد .تجزیه واریانس و مقایسه میانگین نشان داد که ژنوتیپ کلیبر نسبت به رویشگاه دیگر در اکثر صفات مورفولوژیکی، بیوشیمیایی و فیتوشیمیایی برتری معنیصداری دارد .که این صفات از نظر اصلاحی بسیار مطلوب برای این گیاه به حساب میصآیند .اسانسصگیری از پیکر رویشی و ریشه جمعیتصهای جمعصآوری شده در دو سال متوالی انجام و درصد حجمی وزنی میزان کمی اسانس تعیین گردید .آنالیز کیفی اسانسصهای حاصله نشان داد که در اسانس ریشه این گیاه در سه رویشگاه کلیبر، موران و مغان به ترتیب۱۸ ،۱۹ ، ۱۹ ترکیب و در اسانس اندام هوایی این گیاه در سه رویشگاه مذکور به ترتیب۲۰ ، ۱۸ و ۲۰ ترکیب شناسایی شدند .عمدهصترین ترکیبات تشکیل دهنده اسانس ریشه .Ecballium elaterium L در هر سه منطقه هگزادکان، هپتادکان، دوکوزان و ترکیبات تشکیل دهنده اسانس اندام هوایی این گیاه، اکتادکان، اکتیل اکتانوات،۶-(۶- ۳-دی متیل-۵-اکسوهپتا-۲-انیل(سیکلوهگزان و هگزاهیدروفارنزیل هستند .از نظر میزان ترکیبات موجود در اسانس بین مناطق مختلف اختلافاتی مشاهده شد ولی با این حال تشابهاتی هم از نظر کمی و هم از نظر کیفی با یکدیگر داشتند به طوری که ترکیب دوکوزان (۷/۱۳ درصد (که ترکیب اصلی ریشه خیار آبصپران است در منطقه کلیبر بیشتر از دو منطقه دیگر بود .و همچنین ترکیب اکتیل اکتانوات (۱/۲۸ درصد (که ماده اصلی اسانس اندام هوایی این گیاه است در منطقه کلیبر نسبت به دو منطقه دیگر بیشتر بود .و نیز میزان ترکیب -۶-(۶-دی متیل-۵-اکسوهپتا-۲-انیل(سیکلوهگزان (۴/۲۳ درصد (که از ترکیبات اصلی اندام هوایی .Ecballium elaterium L است در منطقه کلیبر بیشتر از دو منطقه دیگر است .دو ترکیب پریستان و نور-پریستان در اسانس اندام هوایی منطقه موران مشاهده نشد .اجزای اسانس این گیاه در دستهصهای ترکیبات دارای ساختارهای کتونی، استر اسیدهای چرب، آلکانی و ترکیبات دیگر جای گرفتهصاند .نتایج بررسی فیتوشیمیایی ریشه این گیاه هم نشان داد که مهمترین ترکیبات این گیاه در فراکسیون ۴۰ و ۶۰ درصد عصاره متانولی قرار دارند .که ماده خالص این فراکسیونصها توسط دستگاه HPLC پره پراتیو جمعصآوری و سپس توسط دستگاه NMR پروتون و کربن شناسایی گردیدند .درصد و سرعت جوانهصزنی نیز در تیمار سرمادهی بذور مرطوب اختلاف معنیصداری را در سطح احتمال یک درصد نسبت به شرایط بدون اعمال تیمار نشان داد
متن يادداشت
Squirting cucumber (Ecballium elaterium L.) is a perennial herbaceous plant that belongs to Cucurbitaceae. The fruit is composed of black seeds and a liquid known as the fruit extract. Native people of Moghan use this extract to treat sinusitis. In this research, an experiment was conducted on 48 genotypes of three habitats of this plant for two consecutive years in the region of Azerbaijan, in order to evaluate the variation of morphological traits and the effect of area and year on some populations of water-repellant cucumbers. In this study, 22 quantitative and qualitative traits were evaluated, and the results showed significant differences between the studied traits. Analysis of variance and mean comparison showed that Kaleibar genotype is superior to another habitat in most morphological, biochemical and phytochemical traits. These traits are considered to be highly favorable for this plant. The essential oil was extracted from vegetative body and root of collected populations for two consecutive years, and the percentage of the weight of the essential oil was determined. The qualitative analysis showed that in the essential oil of this plant in Kalibar, Moran and Moghan 18, 19 and 19 moieties were identified respectively, moreover in the essential oil of this plant 20, 18 and 20 chemicals were identified, respectively. The main components of essential oil of this plant in all three regions are hexadecane, heptadecane, docosane, and the compounds that make up the essential oil of this plant are, octadecane, octyl octanoate, 3-(6,6-Dimethyl-5-oxohept-2-enyl)- cyclohexanone and hexahydrofarnesyl acetone. Differences were observed regarding the composition of the essential oil in different regions, but there were similarities both quantitatively and qualitatively, so that the combination of docosane (13.7 ), which is the primary combination of roots of cucumber juice In the Kaleibar region, there were more than two other areas. As well as the combination of octyl octanoate (28.1 ), which is the main ingredient of the essential oil of this plant, was higher in Kaleibar region than in the other two regions.Moreover, also the amount of compound 3-(6,6-Dimethyl-5-oxohept-2-enyl)- cyclohexanone (23.4 ), which is the main components of Ecballium elaterium L. aerial parts, is more than the other two regions. The two compounds of pristane and nor-pristane were not observed in the aerosol essential oils of the Moran region. The essential oil components of this plant are included in the groups of compounds containing ketones esters of fatty acids, alkanes and other compounds. The results of a phytochemical study of the root of this plant showed that the most important compounds of this plant are in fractions of 40 and 60 of the methanolic extract. The pure matter of these fractions was collected by prenatal HPLC apparatus and then detected by proton and carbon NMR. The percentage and speed of germination also showed a significant difference at 1 probability level in moist chilling
عنوان اصلی به زبان دیگر
عنوان اصلي به زبان ديگر
Study some of morphological and phytochemical features of Ecballium elaterium L. in some habitats of Azarbaijan region
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )