قرآن مجید اگر تنها کتاب آسمانی نباشد از آن جمله کتابهای آسمانی است که آموزه هایش با فرهنگ زمانش بیگانه نیست به گونه ای که آیات فراوانی از قرآن به بازتاب مؤلفه هایی از فرهنگ معاصران پیامبر(ص) با هدف خاص می پردازد، و همین امر دستاویز طرح فرضیه اثرپذیری قرآن از آن فرهنگ شده است. نوشتار حاضر به منظور تحقیق درباره این فرضیه، سامان یافته است. پس از مفهوم شناسی واژه های کلیدی، و بیان تاریخچه بحث، فرهنگ زمانه معرفی می شود و ویژگی های برجسته آن به تفصیل مورد بحث قرار می گیرد. در ادامه، دیدگاه کلی قرآن درباره این فرهنگ که حاکی از نارضایتی این کتاب مقدس از آن فرهنگ است، بیان می شود، نیز هدف از بازتاب فرهنگ جاهلی در قرآن ذکر می گردد. علاوه بر اینها، مشابهت فراوان قرآن با بخش دینی فرهنگ زمانه، جداگانه به بحث گذاشته می شود و این مشابهت، نه اثرپذیری از آن بخش، بلکه سرچشمه گیری قرآن و ادیان سابق از منبع واحد ارزیابی می گردد. مشابهت قرآن با فرهنگ محاوره وگفتگوی عصر جاهلی، ضرورتی عقلایی و گریز ناپذیر است، نیز مشابهت قرآن با مؤلفه هایی از فرهنگ زمانه که برخاسته از عقل سالم یا فطرت بیدار معاصران نزول قرآن بوده، بی ایراد است و قرآن از مؤلفه های جاهلانه فرهنگ زمانه اثر ناپذیر است. اینها هم نتایج برخی مباحثی است که در فصل جداگانه مطرح می شود. نقل و نقد خاستگاه طرح فرضیه اثرپذیری قرآن از فرهنگ زمانه و چگونگی سازگاری میان جاودانگی قرآن از یک سو و پرداختن این کتاب آسمانی به فرهنگ جاهلی از سوی دیگر نیز از مباحث این تحقیق است.