عنوان

مواجهه‌ی اهل بیت علیهم السلام با اهل حدیث در برداشت از قرآن کریم

کد کشور

IR

شماره

پ۱۸۱

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

کشور محل نشر

IR

عنوان اصلي

مواجهه‌ی اهل بیت علیهم السلام با اهل حدیث در برداشت از قرآن کریم

نام عام مواد

[پایان‌نامه]

نام نخستين پديدآور

/هادی حجت

نام ساير پديدآوران

؛استاد مشاور: محمد هادی معرفت، محمد کاظم شاکر

نام ناشر، پخش کننده و غيره

دانشگاه قم، مرکز تربیت مدرس

نام خاص و کميت اثر

۳۴۱ص

متن يادداشت

کلید واژه:اهل بیت-اهل حدیث-اصحاب حدیث-تفسیر-تاویل

متن يادداشت

چاپی

متن يادداشت

کتابنامه: ص.۳۴۱ - ۳۲۹ ؛ همچنین به صورت زیرنویس

جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن

دکتری(PH.D)رشته علوم قرآن و حدیث

کسي که مدرک را اعطا کرده

، دانشگاه قم، مرکز تربیت مدرس

متن يادداشت

یکی از جریان های فکری فعال و پر نفوذ در قرن های دوم و سوم هجری که تاثیرات ماندگار و ژرفی را در اندیشه های فقهی کلامی و تفسیری مسلمانان بر جای نهاد جریان ظاهر گرایی <<اهل حدیث>> است. جریانی که از سوی شالوده‌ی تفکرات دینی بخش عظیمی از اهل سنت را پی ریزی کرد و به صورت خاص در شکل گیری حرکت های سلفی گرای قرن های بعد ایفای نقش نمود و از سوی دیگر مخالفت جریان های عقل گرای شیعی و معتزلی را بر انگیخت .بارزترین نمودهای تفکر اصحاب را می توان در تفسیر ایشان از قران کریم به ویژه آیات اعتقادی شاهد بود.معاصر بودن این جریان با دوران حضور امامان شیعه موجب شد که اهل بیت(ع)در تفسیر آیات با توجه به دیدگاه‌های اهل حدیث ضمن بیان تفسیر صحیح آیات مستقیم یا غیر مستقیم با انحرافات تفسیری آنان مقابله نمایند.در این نوشتار با عنوان <<مواجهه‌ی اهل بیت علیهم السلام با اهل حدیث در بر داشت از قرآن>> پس از بیان کلیات در بخش دوم کاربرد اصطلاح اهل حدیث را در حوزه‌های فقهی و کلامی شیعه و اهل سنت بررسی کرده و معنای مورد نظرخود در این تحقیق را مشخص کرده ایم سپس در بخش سوم ضمن نگاهی به فعالیت های تفسیری اصحاب حدیث اهل سنت به بررسی مهم ترین نمودهای شیوه‌ی تفسیری ایشان همچون مخالفت شدید با تاویل آیات حدیث زدگی و کم رنگ ساختن نقش عقل در تفسیر پرداخته‌ایم. همچنین با تقسیم اهل حدیث به دو گروه مشبهه و مفوضه دیدگاه هر یک را در باب تفسیر آیات به ویژه آیات صفات خبری بررسی گردیده است: نیز بیان شده است که تاویل ظواهر بدوی(تصوری)آیاتی که در آنها اموری همچون <<وجه .ید .ساق .نسیان .اتیان .نزول و ...>> به خداوند نسبت داده شده است نه تنها جایز که امری ضروری مطابق با لغت عرب و حکم عقل است تا آنجا که برخی از بزرگان اصحاب حدیث که خود به شدت تاویل را انکار کرده‌اند در مواردی ناگزیر به تاویل آیات دست زده‌اند.در بخش چهارم که به بررسی مواضع اهل بیت(ع )در مقابل اصحاب حدیث و تفاوت های تفسیری این دو اختصاص یافته است پس از معرفی بز رگان اصحاب حدیث معاصر هر یک از امامان شیعه(ع)تفاوت های موجود در منابع و روش های تفسیری این دو جریان بررسی و مباحث اعتقادی محورهای اصلی اختلافات تفسیری معرفی شده است در این مواجهه امامان شیعه(ع)با محور قرار دادن قرآن کریم در مباحث اعتقادی خود بسیاری از ظواهر بدوی آیات را با توجه به علم گسترده ی خویش با استناد به دیگر آیات،سنت نبوی، لغت عرب وادله ی عقلی و با ملاحظه ی قراین متصل و منفصل تاویل برده و از پذیرش معانی ای که به نحوی به تجسیم تشبیه جبر ، عدم عصمت انبیا و... منجر شود اجتناب کرده‌اند. نمونه‌های متعددی از مواجهه‌ی مستقیم یا غیر مستقیم اهل بیت(ع)با اهل حدیث در حوزه ی تفسیر آیات در این بخش گردآوری شده است. از آنجا که احادیث و آثار از مهم ترین منابع اهل حدیث در تفسیر آیات به شمار می رود اهل بیت(ع)در این زمینه نیز به دو اقدام اصلی دست زدند .یکی انکار اسرائیلیات و روایات مجعولی که مستند برداشت های نادرست اصحاب حدیث از آیات و معارف دینی بود. دوم تصحیح روایات نبوی که در بین اصحاب حدیث به تحریفات لفظی و معنوی دچار گردیده بود

اصطلاح موضوعی

قرآن و اهل بیت (ع)

اصطلاح موضوعی

قرآن و خاندان نبوت

مستند نام اشخاص تاييد نشده

حجت، هادی

مستند نام اشخاص تاييد نشده

مهدوی راد، محمدعلی، ۱۳۳۴-، استاد راهنما

مستند نام اشخاص تاييد نشده

معرفت، محمد هادی، ۱۳۸۶-۱۳۰۹، استاد مشاور

مستند نام اشخاص تاييد نشده

شاکر، محمد کاظم

کشور

ایران

سازمان

کتابخانه دانشگاه علوم و قرآن حدیث

شماره بازیابی

P،/۱۸۱،پایان‌نامه

شماره فيلد فرمت مبدا

محل نگهداری: ۱-۱

وضعیت فهرست نویسی

نمایه‌سازی قبلی

فرمت انتشار

p

نوع ماده

TF

پیشوند ISBD اعمال شده است

1

سطح دسترسي

a

تكميل شده

Y

تكميل شده

Y