/ از: محمد بن همامالدین محمد شیرازی هروی، خواندمیر
وضعیت نشر و پخش و غیره
نام ناشر، پخش کننده و غيره
قاسم بن خواجه خورد درمیانی قاینی
تاریخ نشرو بخش و غیره
۸ شعبان ۱۰۷۷ق.
مشخصات ظاهری
نام خاص و کميت اثر
ص ۳۹۷ - ۴۷۴.
ابعاد
یک، ۲۴۷ برگ، ۱۵/۷*۲۸/۶، سطور مختلف، ۱۰/۵*۱۲.
یادداشتهای کلی مربوط به اطلاعات توصیفی
آغاز، انجام، انجامه
1
آغاز، انجام، انجامه
2
آغاز، انجام، انجامه
3
متن يادداشت
غرایب اسرار عالم آمال و امانی و عجایب اطوار خط اقبال و کامرانی شمهای از آثار قدرت آفریدگاری است... اما بعد نموده میشود که درین اوقات و اوان که به حسب مقتضیات دوران بنده فقیر و ذره حقیر خاندان امیر... از وطن مالوف و مسکن معروف یعنی دارالسلطنت هراه... سلوک طریق مسافرت اختیار نموده و به صوب بلده فاخره قندههار... منازل و مراحل پیموده به آستان سلطنت آشیان عالی مکانی رسید که آفتاب طلعت همایونش... [یعنی] معینالسلطنه ذوالخلافه ابوالمظفر سلطان بدیعالزمان میرزا... این هوس در سر و این آرزو به خاطر انور پیدا شد که به وسیله رسالهای خود را ذرهوار منظور نظر خورشید آثار خسرو عالی تبار گرداند و بعد از تامل و اندیشه طبع فکرت پیشه این اوراق را که مبنی است از غرایب بلاد و بحار و انهار و جزایر و جبال و ابار و عیون و مبتنی است بر بیان عجایب اشکال و اطوار بعضی آدمیان و جنیان و طیور و وحوش جهان بوقلمون در حیز تحریر کشید و تا اسم مطابق مسمی باشد موسوم به غرائب الاسرار گردانید... واقفان حقایق کارخانه آفرینش و عارفان دقایق صحایف دانش و بینش برین معنی اتفاق دارند که نصفی از کره زمین در بحر اعظم.
متن يادداشت
تا روز عاشوراء دیگر او را هیج کس نبیند دیگر در جزایر اصناف طیور غریبه الاشکال و الافعال بسیار است که بیان آن به طول انجامد و العلم عندالله المعبود من کل الموجود.
متن يادداشت
تمت الکتاب بعون الملک الوهاب فی تاریخ هشتم شهر شعبان المعظم سنه سبع و سبعون بعد الالف من الهجره النبویه علیه افضل الصلوات و اکمل التحیات. حرره العبد الضعیف النحیف الراجی الی رحمه الله الملک الهادی العبد الاقل الاثم قاسم بن خواجه خورد درمیانی القاینی اللهم اغفرلی و لوالدی و لجمیع المومنین و المومنات و المسلمین و المسلمات امین یا رب العالمین.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
مشخصات ظاهری
تزئینات متن:
مشخصات ظاهری
رکابه نویسی:
مشخصات ظاهری
نوع کاغذ:
مشخصات ظاهری
تزئینات جلد:
متن يادداشت
نسخ و نستعلیق.
متن يادداشت
عناوین و نشانیها شنگرف.
متن يادداشت
دارد.
متن يادداشت
فرنگی نخودی آهار مهره. با تهنقش (صلیبی که درون یک بیضی قرار گرفته و در طرفین آن دو حرف R و G نوشته شده است).
متن يادداشت
میشن مشکی ضربی. با ترنج و سرترنج و جدول. قطر: ۳/۹.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
3
متن يادداشت
در دو برگ نونویس اول و آخر نام آن به صورت «مخمس مولوی قدس الله» و «مخمس مولوی روم» نوشته شده است.
متن يادداشت
رسالهها در متن و حاشیه نوشته شدهاند.
متن يادداشت
آغاز نسخه فهرست رسالهها و مطالب مجموعه و دستخط احمد گلچین معانی که نسخه را دیدد بود.
متن يادداشت
این یادداشتها در برگهای مختلف نسخه دیده میشود:
متن يادداشت
برگ ۲ر نام کتاب به صورت «جنگ ملا رومی» با قیمت آن به سیاق.
متن يادداشت
در دو ص ۴۵و ۴۶ معما به اسم محمدعلی، نام رساله بعدی مجموعه، تاریخ ۱۱۵۷ق، دعا برای رفع دشمن، اشعاری به خط احمد بن عطاءالله که تاریخ آن را سیاه کردهاند و جای ۴ یادداشت سیاه شده دیگر.
متن يادداشت
ص ۱۷۱ و ۱۷۲ دو سیاهه خرید، اشعاری به خط عطاءالله بن مصطفی.
متن يادداشت
ص ۱۷۴ دو رباعی به خط احمد.
متن يادداشت
ص ۲۰۸ نام رساله بعد و چند یادداشت سیاه شده. در همان صفحه با شنگرف نوشته شده: «تجربه الشنجرف».
متن يادداشت
مهر و نوشتههای ص ۳۰۰ سیاه شده است.
متن يادداشت
ص ۳۲۹ و ۳۳۰ یک نامه دوستانه و اشعاری در مدح پنج تن آل عبا در ۱۱۱۷ق (نام کاتب این اشعار به عمد سیاه شده است) و فهرست کتابهای کسی.
متن يادداشت
ص ۳۹۵ و ۳۹۶ یک رباعی به خط بزاز اصفهانی در ۱۲۴۷ق، یک رباعی به خط عبدالصمد بن عطاءالله در میانی و دو رباعی دیگر بدون اسم سراینده و نویسنده.
متن يادداشت
کسی در پشت طبله اول جلد صورت شمسه و تملکی که در آغاز نسخه تذکره دولتشاهی بوده را با مداد ترسیم کرده است.
متن يادداشت
جزوها ۸ برگی.
متن يادداشت
نسخه کامل است.
متن يادداشت
نشان صحاف در گوشه بالای سمت چپ ورق وسط هر جزو.
یادداشت منشاء
تملک و سجع مهر
1
تملک و سجع مهر
3
تملک و سجع مهر
4
متن يادداشت
ص ۱۰ و ۳۵۷ و ۳۹۴ تملک محمدقاسم بن حسینعلی بیرجندی در ۱۱۰۹ق.
ص ۱۷۱ و ۱۷۲ مهر مستطیل «قال انی عبدالله ۲۱۲» (اثر این مهر در صفحات ۲۱۰ و ۲۵۹ و ۳۱۶ و ۳۲۹ و ۳۵۱ و ۳۵۷ و ۳۷۲ و ۳۹۵ و ۴۷۵ هم دیده میشود) و مهر بیضوی ناخوانا.
متن يادداشت
ص ۲۰۷ مهر مستطیل: «الهی عاقبت محمود گردان ۱۱۹۴» (همچنین ص ۳۳۴) و دو مهره سیاه شده دیگر.
متن يادداشت
ص ۲۰۸ دو مهر مستطیل به نقشهای: «ابن مصطفی و عطاءالله ۱۱۵۷» و «یا واهب العطیات».
متن يادداشت
ص ۲۷۷ و ۳۹۷ مهر شش گوش غیرمنتظم به نقش: «بنده آل محمدقاسم ۱۱۲۱».
متن يادداشت
در ص ۳۱۶ چهار بار اثر مهری بیضوی با نقش «الیس الله بکاف یا عبدالله ۱۱۹۸» کوفته شده است (و دو بار در ص ۳۳۶).
متن يادداشت
ص ۳۸۲ یک مهر مستطیل ناخوانا.
متن يادداشت
ص ۳۹۵ و ۳۹۶ مهر بیضوی: «عبده محمدحسن بن محمدکریم».
متن يادداشت
در دو ص ۴۵ و ۴۶ نقاشی شیر و خورشید با مداد و امضای عمل ابراهیم نقاش اصفهانی که جدید است.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ماخذ فهرست: جلد ۱/۲۹، صفحه ۴۱۹-۴۲۰.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
گزارش شگفتیهای جهان که بر اساس هفت اقلیم مرتب شده است. این کتاب جز خاتمه روضه الصفا است و سه نسخه دیگر از آن در دست است: