/ از: منصور بن محمدبن یوسف بن احمدبن الیاس فقیه شیرازی
وضعیت نشر و پخش و غیره
تاریخ نشرو بخش و غیره
تاریخ کتابت: ۱۱۹۰.
مشخصات ظاهری
ابعاد
، ۳۷۰ص ؛ قطع: ۱۶*۲۲، ۱۵سطر (۱۱*۱۵)
يادداشت کلی
متن يادداشت
در برخی منابع بین این کتاب و کفایه منصوری از غیاثالدین منصور دشتکی در هندسه خلط پیش آمده است و احوال مولف به روشنی شناخته نیست. در منابع و فهارس نیز نام پادشاهی که کتاب بدو اهدا شده است مختلف است. به طور مثال در فهرس مخطوطات الطب الاسلامی، علاءالدین محمدشاه هندی و در مرعشی، شاه شجاع مبارزالدین محمد ثبت شده است در فهرست نسخههای خطی فارسی ۱/ ۵۸۵ گوید: بنام مجاهد السلطنه و الدین سلطان زین العابدین شاه شجاع مبارزالدین محمد (۷۸۶-۷۹۳) از پادشاهان آل مظفر پیرامن سال ۷۸۰. (نک: مرعشی، ۹/ ۸۰)
متن يادداشت
این کتاب چند بار تاکنون چاپ شده است از جمله در کانپور و لکهنو مطبع منشی نول کشور در سال ۱۲۶۷ق.=۱۳۰۶=۱۸۸۸م. به صورت چاپ سنگی، و به صورت چاپ عکسی از نسخه چاپ سنگی موجود در کتابخانه مجلس شورای اسلامی، در تهران از سوی موسسه مطالعات تاریخ پزشکی، طب اسلامی و مکمل و دانشگاه علوم پزشکی ایران، ۱۳۸۲ (در چاپهای مزبور رساله چوب چینی نیز همراه کتاب بوده است).
یادداشتهای کلی مربوط به اطلاعات توصیفی
آغاز، انجام، انجامه
1
آغاز، انجام، انجامه
1
آغاز، انجام، انجامه
2
آغاز، انجام، انجامه
3
متن يادداشت
آغاز در نسخه کامل: شکر و سپاس مر خالقی را که در خلقت انسان دقایق حکمت او بیپایان است، و حمد بیعد...
متن يادداشت
آغاز موجود: ... در ارکان؛ باب ۲ در ارواح باب ۳ در اخلاط باب ۴ در اعضا...
متن يادداشت
... اگر فلفل و زنجبیل و سقمونیا با عسل بر ذکر مالند همین عمل کند والله اعلم.
متن يادداشت
تمت الکتاب بعون الله الملک الوهاب فی شهر شعبان المعظم سنه تسعون و مائه و الف سنه ۱۱۹۰.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
مشخصات ظاهری
تزئینات متن:
مشخصات ظاهری
رنگ مرکب:
مشخصات ظاهری
تزئینات جلد:
متن يادداشت
تحریری متمایل به شکسته نستعلیق.
متن يادداشت
سرفصلها به شنگرف.
متن يادداشت
مشکی.
متن يادداشت
چرم قهوهای تیره.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود
خصوصیات نسخه موجود
2
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
1
متن يادداشت
در حاشیه برخی صفحات توضیحاتی در خصوص متن یا اشاره به موضوع متن و یا بیان نسخهای طبی دیده میشود.
متن يادداشت
در بالای برگ نخست نسخه عنوان کتاب و نام مولف آن با رواننویس آبی به اشتباه این گونه نوشته شده است: قرابادین در ادویه و دواجات تالیف حکیم الشاعر الفاضل معروف به شرفالدین حسن الشفایی الاصفهانی متوفی سنه ۹۶۳ق.
متن يادداشت
پشت برگ آخر مشتمل است بر واژهنامهای تخصصی در بیان معنی برخی اصطلاحات طبی.
یادداشتهای مربوط به کتابنامه ، واژه نامه و نمایه های داخل اثر
متن يادداشت
در دو فن و هر فن در اقسام و مقالات و ابواب و فصول به شرح زیر:
متن يادداشت
فن اول در طب نظری و عملی، در دو قسم:
متن يادداشت
قسم یکم نظری در مقدمه و چهار مقاله:
متن يادداشت
مقاله اول در اسباب مادی صحت در چهار باب:
متن يادداشت
باب اول در ارکان
متن يادداشت
باب دوم در ارواح
متن يادداشت
باب سوم در اخلاط
متن يادداشت
باب چهارم در اعضا
متن يادداشت
مقاله دوم در اسباب صوری صحت در دو باب:
متن يادداشت
باب اول در مزاج
متن يادداشت
باب دوم در قوی
متن يادداشت
مقال سوم در اسباب فاعلی صحت در دو باب:
متن يادداشت
باب اول در اسباب ضروری مشتمل بر شش فصل:
متن يادداشت
فصل اول در هوا
متن يادداشت
فصل دوم در حرکات نفسانی
متن يادداشت
فصل سوم در حرکت و سکون
متن يادداشت
فصل چهارم در خواب و بیداری
متن يادداشت
فصل پنجم در ماکول و مشروب
متن يادداشت
فصل ششم در احتباس و استفراغ
متن يادداشت
باب دوم در اسباب غیر ضروری مشتمل بر دو فصل:
متن يادداشت
فصل اول در اسباب ملحقه بسته ضروری
متن يادداشت
فصل دوم اسباب جزییه
متن يادداشت
مقاله چهارم در احوال و اعراض و علامات در دو باب:
متن يادداشت
باب اول در احوال و اعراض
متن يادداشت
باب دوم در علامات و دلایل مشتمل بر هشت فصل:
متن يادداشت
فصل اول در علامات مزاج
متن يادداشت
فصل دوم در علامات ابتلا
متن يادداشت
فصل سوم در نبض
متن يادداشت
فصل چهارم در نبض اسنان و اجناس
متن يادداشت
فصل پنجم در قاروره
متن يادداشت
فصل ششم در براز
متن يادداشت
فصل هفتم در... ان
متن يادداشت
فصل هشتم در علامات محموده و ردیه
متن يادداشت
قسم دوم در طب عملی مشتمل بر پنج مقاله:
متن يادداشت
مقاله اول در حفظ صحت و معالجات کلی مشتمل بر دو باب:
متن يادداشت
باب اول در حفظ صحت مشتمل بر ده فصل:
متن يادداشت
فصل اول در تدبیر مولود
متن يادداشت
فصل دوم در تدبیر فصول
متن يادداشت
فصل سوم در تدبیر ماکول و مشروب
متن يادداشت
فصل چهارم در تدبیر نوم و یقظه
متن يادداشت
فصل پنجم در تدبیر استفراغ و احتباس
متن يادداشت
فصل ششم در تدبیر جماع
متن يادداشت
فصل هفتم در تدبیر حمام
متن يادداشت
فصل هشتم در تدبیر حرکت و سکون
متن يادداشت
فصل نهم در تدبیر مشایخ
متن يادداشت
فصل دهم در تدبیر مسافر
متن يادداشت
باب دوم در معالجات کلی مشتمل بر سه فصل:
متن يادداشت
فصل اول در معالجات سوء مزاج
متن يادداشت
فصل دوم در تدبیر مهبل و قی و حقنه
متن يادداشت
فصل سوم در فصد و حجامت
متن يادداشت
مقاله دویم در امراض که حادث شود از سر تا قدم و علاج آن مشتمل بر بیست باب:
متن يادداشت
باب اول در امراض سر و دماغ
متن يادداشت
باب دوم در امراض چشم
متن يادداشت
باب سوم در امراض گوش
متن يادداشت
باب چهارم در امراض بینی
متن يادداشت
باب پنجم در امراض دهان و لب و زبان
متن يادداشت
باب ششم در امراض لثه و دندان
متن يادداشت
باب هفتم در امراض حلق
متن يادداشت
باب هشتم در امراض ریه و آلات سینه و تنفس
متن يادداشت
باب نهم در امراض قلب
متن يادداشت
باب دهم در امراض معده
متن يادداشت
باب یازدهم در امراض جگر
متن يادداشت
باب دوازدهم در امراض طحال
متن يادداشت
باب سیزدهم در امراض معا
متن يادداشت
باب چهاردهم در انواع اسهال
متن يادداشت
باب پانزدهم در امراض کلیه و مثانه
متن يادداشت
باب شانزدهم در امراض انثیان و قضیب
متن يادداشت
باب هفدهم در امراض رحم
متن يادداشت
باب هجدهم در امراض مقعد
متن يادداشت
باب نوزدهم در امراض پشت
متن يادداشت
باب بیستم در اوجاع نقرص و مفاصل
متن يادداشت
مقاله سیم در حمیات
متن يادداشت
مقاله چهارم در امراض که به ظاهر بدن حادث شود و معالجات آن مشتمل بر هفت باب:
متن يادداشت
باب اول در اورام
متن يادداشت
باب دوم در بثور
متن يادداشت
باب سوم در جراحات و قروح
متن يادداشت
باب چهارم در کسر و ضلع و مانند آن
متن يادداشت
باب پنجم در جذام و امراض جلد
متن يادداشت
باب ششم در امراضی که... دارد
متن يادداشت
باب هفتم در آنچه تعلق بزینت دارد
متن يادداشت
مقاله پنجم در ذکر زهر حیوانات زهردار و دفع ضرر آن مشتمل بر چهار باب:
متن يادداشت
باب اول در زهرها و علاج شارب اول
متن يادداشت
باب دوم در گزیدن حشرات و تدبیر آن
متن يادداشت
باب سوم در گزیدن آدمی و چهارپایان
متن يادداشت
باب چهارم در دفع هوام و حشرات
متن يادداشت
(و این آخر فن اول است)
متن يادداشت
فن دوم: در ذکر بعضی ادویه مفرده مرکبه مشتمل بر دو مقاله:
متن يادداشت
مقاله یک در ذکر بعضی ادویه مفرده مشتمل بر هفت باب:
متن يادداشت
باب اول در طبایع و تاثیرات ادویه
متن يادداشت
باب دوم در حبوب
متن يادداشت
باب سوم در لحوم و البنان
متن يادداشت
باب چهارم در فواکه
متن يادداشت
باب پنجم در بقولات و امثال آن
متن يادداشت
باب ششم در توایل
متن يادداشت
باب هفتم در ریاحین و طیوب
متن يادداشت
مقاله دوم در ادویه مرکبه مشتمل بر بیست باب:
متن يادداشت
باب اول در بیان کیفیت ترکیب ادویه و بیان قوت و امتحان تریاق
متن يادداشت
باب دوم در تریاقها
متن يادداشت
باب سوم در مفرحات و بیان قوت هر یک
متن يادداشت
باب چهارم در مواجین
متن يادداشت
باب پنجم در اشربه و مربیات و لعوقات و ربوب
متن يادداشت
باب ششم در جوارشات
متن يادداشت
باب هفتم در سفوفات
متن يادداشت
باب هشتم در اقراص مهله و غیر آن
متن يادداشت
باب نهم در حبهای مسهله و غیر آن
متن يادداشت
باب دهم در ایارجات
متن يادداشت
باب یازدهم در مطبوخات و نقوعات
متن يادداشت
باب دوازدهم در حقنها
متن يادداشت
باب سیزدهم در شیافات و فرزخها
متن يادداشت
باب چهاردهم در ادهان
متن يادداشت
باب پانزدهم در سعوطات و سفوفات و عزاعز
متن يادداشت
باب شانزدهم در اطلیه و ضمادات
متن يادداشت
باب هفدهم در ادویه عین
متن يادداشت
باب هجدهم در مراهم و دزورات
متن يادداشت
باب نوزدهم در حلاوات و مسمنات
متن يادداشت
باب بیستم در متفرقات
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر