عنوان

نرد (رساله در...)

کد کشور

IR

شماره

۱۰-۳۰۱۰۱

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

عنوان اصلي

نرد (رساله در...)

نام عام مواد

[نسخه خطی]

تاریخ نشرو بخش و غیره

ق ۹ق.

نام خاص و کميت اثر

ص ۱۰۴-۱۳۲.

ابعاد

خشتی. ۱۶*۲۳سم. ۱۳۲ص. ۱۴-۱۸س.

آغاز، انجام، انجامه

1

آغاز، انجام، انجامه

2

متن يادداشت

و شادمانی چنانکه دانی زیاده باد و در دولت سرا و خانه مراد بانواع سعادات از عنایات حضرت واهب العطیات با حصول مرادات بر روی نیکوی دوستان گشاده... این نمونه میمونه ایست از صور عالم و مراتب یقین و ثابت بنی‌آدم چه از علویات و سفلیات و فلکیات و عنصریات و مجردات و مرکبات و کواکب و ثواقب و عناصر و حواجب و بسایط و موالید و ربع مسکون و اقالیم و انواع بلاد و کاینات و احجار و معدنیات و نباتات و اجساد و ارواح و اصناف عباد و تماثیل و حیوانات غریبه و صور عجیبه چه از وحوش و طیور (خوانده نمیشود) و چه از حیوانات آبی و حشرات در زمین چرنده و پرنده و از منافع و مضار ایشان و افعال هریک و مراتب آدمیان و نیک و بد ایشان چه از ادیان و رسوم و افعال و اطوار و عادات ایشان و لطایف و قبایح آن و اوامر و نواهی... پس از خیال این سخن و استماع حدیث ادخال السرور فی قلب المومن یوازی عمل الثقلین با معنی مذکور برخورد لازم داشتم بلکه از غایت اهتمام تمام در شان آن واجب انگاشتم که بهر طریقی که باشد داخل جمعی که ادخال السرور فی قلب المومن بل ادخال السرور فی قلوب المطلق کار ایشانست شوم.. بنابراین بخاطر رسید که صور عالم و عالمیانرا از مبدا... تا معاد اجمالا نموده شود... و در مثل این مقوله مذکوره حکما را اختراعی چند هست... اما لعب دگر نردست و در برابر این اختراع ابوذر جمهر حکیم است و از تجدد اوضاع آن بی‌قصد اولا معنی خیر فقط معلوم میشود و از ممارست آن راست نگهداشتن خود را بآنچه از امر اله از گردش مهر و ماه در بروج... بر صفحه انتباه انتقاش مییابد و بهر نقشی که می‌آید حرکتی مناسب و لایق آن کردن معلوم میشود و از روش عمل آن ثانیا معنی خیر متوسط بخاطر میرسد و خانهای آن از یکسو دوازده است مانند بروج... و یک طرف بیست و چهارست مطابق ساعات لیل و نهار و الوان نیز موافق شب و روز و عدد آلات آن سوای طاس و قرعتین ۳۰ و قرعتین را که مصطلح کعبتین گفته مخبر از ماه و مهر و اطراف آن موافق جهانست و اعداد آن که مرتب بمسیر حرکات منحصر در شش نوعست... .

متن يادداشت

... و همچنین هر صحیفه یک ماه است و از دوازده ماه قمری یا دوازده ماه شمسی و همچنین هر صحیفه یک سال است از دوازده سال مشهور میان عرب و عجم چون

متن يادداشت

موش و بقر و پلنگ و خرگوش شمار/ زین چار چو بگذری نهنگ آید و مار

مشخصات ظاهری

نوع خط:

مشخصات ظاهری

تزئینات متن:

مشخصات ظاهری

نوع کاغذ:

مشخصات ظاهری

تزئینات جلد:

متن يادداشت

نستعلیق.

متن يادداشت

عنوان این ش به شنگرف است.

متن يادداشت

سمرقندی شکری.

متن يادداشت

پارچه چیت گل جقه‌ای که بر ورقی از مشمع کشیده شده.

خصوصیات نسخه موجود

1

متن يادداشت

روی برگ نخست سه یادداشت در احکام و نجوم و روی برگ دوم روایتی درباره احکام نجوم. پشت برگ اول شماره یکم نام کتاب «سر المکتوم و در المکتوم» از امام فخر رازی و جامع بیهقی نوشته شده (و شاید نخست در دفتر بوده).

تملک و سجع مهر

1

تملک و سجع مهر

3

متن يادداشت

تملک محمدحسین منجم هروی و یادداشت انتقال از سید عبدالعزیز خان به میرمحمد عراقی و تملک خواجه بابا پسر خواجه عارف در همین صفحه دیده می‌شود.

متن يادداشت

مهر بیضی شکل «فاضل خان» نیز در همین صفحه دیده می‌شود. و نیز مهر دایره‌ای شکل بزرگی کنار برخی از برگ‌ها زده شده که نقش آن خوانا نیست.

يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع

ماخذ فهرست: مجلد پنجم، صفحه ۳۹۵۲-۳۹۵۳.

متن يادداشت

در تفسیر و تاویل و بیان بازی نرد. در مقدمه رساله، سبب و شیوه تالیف آن را روشن ساخته و از شمس‌الدین ملک نیمروز و قاضی سعدالدین برجیس یاد کرده است. برای هریک از مهره‌ها و حرکات آنها و خانه‌های نرد تاویلی غریب آورده. نظیر این رساله منظومه‌ای است در شطرنج (در دفتر ش ۳۳۲۲) که برای بازی شطرنج تاویلی غریب دارد.

عنوان

شرح ثمره

پديدآور

/ خواجه نصیر طوسی

شناسگر رکورد کتابشناختي

1048166

شماره رده

کشور

ایران

سازمان

کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی

تاريخ عمليات

20130701

نوع ماده

MF

کد کاربرگه

87856

سطح دسترسي

a

تكميل شده

Y