قالت الحکماء العله التامه لا ینفک عن معلولها بتمامه و العله و الاولی هی المبدا الاول لجمی الموجودات و هی واجبه الوجود... .
متن يادداشت
... و تاخر حادث عن حادث انما لزم من تعاندهما و کون کل حادث عله لزواله بالعرض و لوجود آخر بعده بالذات و هذا آخر ما تقرر عندی من مذهبهم فی هذا الموضع.
یادداشتهای مربوط به عنوان و پدیدآور
متن يادداشت
خواجه در این رساله از عقاید حکما درباره ارتباط حوادث به زمان و ارتباط علل و معلول یاد کرده و اعتراضاتی را که به این آراء آنان شده یا ممکن است بشود بیان داشته و بدانها از جانب حکماء پاسخ گفته است. یکی از این اعتراضات از استاد او فریدالدین داماد است که از او بدین گونه یاد کرده:
متن يادداشت
«و قد اعترض فی هذا الموضع علیهم استادی الامام السعید فریدالدین محمد الداماد النیشابوری رحمه الله». این فریدالدین ابومحمد بن حیدر یا محمد بن حیدر فریومدی شاگرد فخر رازی است و رساله اثبات صانع او را (که تنها تالیف او است که اکنون در دست است) آقای مدرس رضوی در آثار و احوال خواجه (ص ۱۰۰-۱۰۱) چاپ کرده است.
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
رسالههای موجود در دفتر که با قلم نستعلیق است (جز عبارات تازی) نیز از همین ق ۱۱ق. است اما در ذیل هیچیک از آنها رقم کاتب دیده نمیشود و رساله اخیر دفتر نیز ناقص است.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
مشخصات ظاهری
تزئینات متن:
مشخصات ظاهری
نوع کاغذ:
مشخصات ظاهری
تزئینات جلد:
متن يادداشت
شکسته نستعلیق.
متن يادداشت
عناوین و عبارات- یا اشعار تازی در سراسر دفتر شنگرف است و به نظر میرسد از یک نویسنده است اما با دو قلم تمام صفحات دارای جداول سه خطی با قلم مشکی و قرمز و منطقه به قلم قرمز است.
متن يادداشت
اصفهانی.
متن يادداشت
تیماجی مهر قرمز رنگ.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود
خصوصیات نسخه موجود
1
متن يادداشت
این دفتر در دست شاهزاده فاضل قاجار عبدالعلی میرزا پسر حاج فرهاد میرزا که عبدی تخلص داشته، بوده و یادداشتهای متعددی از او بر برگهای اضافی موجود در اول دفتر و بر پشت آخرین برگ دیده میشود و او خود فهرست رسالههای موجود در آن را به طور دقیق با ذکر شماره صفحه نوشته و تنها شماره اخیر را که ناقص بوده در فهرست یاد نکرده. وی در کنار برخی از رسالهها نظراتی نیز ابراز داشته و از آن جمله در کنار رساله اشتراک وجود (در فهرست: رساله در تحقیق معنی وجود) از مولی رجبعلی تبریزی، عبدالعلی میرزا مولف را «متکلم هیج ندان» و رساله اشتراک او را «غالبا نامربوط» خوانده است.
یادداشت منشاء
تملک و سجع مهر
1
تملک و سجع مهر
3
متن يادداشت
در نخستین برگ دفتر تملک میرزا محمدابراهیم مورخ ۱۱۹۷ق. دیده میشود.
متن يادداشت
مهر بیضی «عبده سید رضی موسوی» مورخ ۱۱۹۰ق. دیده میشود.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ماخذ فهرست: مجلد پنجم، صفحه ۳۹۶۵-۳۹۷۲.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
نک: دانشگاه، ۳/ ۲۶۳؛ آثار و احوال خواجه از مدرس رضوی، ۲۹۸.
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
نسخهای از این رساله ربط الحادث با تقدیم در دانشگاه موجود است.