عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
شماره کتابشناسی ملی
کد کشور
IR
شماره
۱۰-۳۰۴۸۴
زبان اثر
زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن
فارسی
عنوان و نام پديدآور
عنوان اصلي
فصول نصیریه
نام عام مواد
[نسخه خطی]
نام نخستين پديدآور
/ از: خواجه نصیرالدین طوسی ( -۶۷۲ق.).
وضعیت نشر و پخش و غیره
تاریخ نشرو بخش و غیره
ق ۱۱ق.
مشخصات ظاهری
نام خاص و کميت اثر
ص ۱۴۹-۱۸۸.
ابعاد
ربعی‌باریک. ۱۰*۱۹سم. ۱۹ص. ۲۱ و ۲۰+۱۶ه.
یادداشتهای کلی مربوط به اطلاعات توصیفی
آغاز، انجام، انجامه
1
آغاز، انجام، انجامه
2
متن يادداشت
آغاز موجود: با ما وجود دانند و این چنین تعریف، زیرکان نپسندند تقسیم هرکه تفکر کند به اندک نظری بداند که موجودی که بود یا هستی او از غیر بود... .
متن يادداشت
... و این خلاف مذهب ایشان است و یکی از ایشان (نسخه بدل: دیگر آنکه یکی از ایشان) نیز اولیتر نبود بتاثر تا احباط کند و چون یکی دیگر را احباط کند (کلمه اخیر را ده صفحه بعد است که در نسخه نیست).
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
این ش دفتر به خط نستعلیق است.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
مشخصات ظاهری
تزئینات متن:
مشخصات ظاهری
نوع کاغذ:
مشخصات ظاهری
تزئینات جلد:
متن يادداشت
شکسته نستعلیق و نسخ.
متن يادداشت
عناوین در سراسر دفتر شنگرف است.
متن يادداشت
اصفهانی شکری.
متن يادداشت
تیماجی قهوه‌ای با سجاف عطف از پارچه مشکی.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود
خصوصیات نسخه موجود
1
خصوصیات نسخه موجود
2
متن يادداشت
روی ص ۱۱۹ (صفحه سفید فاصله بین ش ۱ و۲) نوشته‌ای به عربی در بیان ۵ مورد اختلاف اشاعره و معتزله و نوشته‌ای به فارسی دیده می‌شود درباره دعاء، که ابیاتی از مولوی در پایانش آمده و کنار آن نویسنده چنین نوشته «بحکم المامور معذور به قلم شکسته رقم به تصحیح این صحیفه پرداخت مما کتبه علی ۱۱۴۰».
متن يادداشت
ش ۳ و ۴ هرکدام نیمی از یک صفحه را فراگرفته است و هر دو از ص ۱۵۱ آغاز شده و در ۱۸۸ پایان یافته.
متن يادداشت
در ذیل نسخه در حاشیه صفحه سطوری از ترجمه فارسی نوشته که نسخه بدل است. در کنار دو برگ اول ش ۳ و ۴ حاشیه‌هائی با نشان «شرح» و بدون نشان نوشته شده بین صفحات ۱۵۰-۱۵۱ و ۱۶۲-۱۶۳ و ۱۷۴-۱۷۵.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ماخذ فهرست: مجلد پنجم، صفحه ۴۰۹۹-۴۱۰۱.
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
نک: آثار و احوال خواجه، ۲۴۹-۲۵۰؛ ذریعه، ۱۶؛ دانشگاه، ۳/ ۵۶۳-۵۶۵؛ مجلس، ش ۱۸۰۳ و ۱۸۰۶.
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
این رساله دارای یک فصل است در توحید و خداشناسی (که خواجه نخست ان را نوشته) و سپس سه فصل دیگر در عدل، نبوت و امامت و معاد. (بعدها بدان افزود). هریک از فصل‌ها دارای عنوان‌های اصل، هدایه و تبصره است.
متن يادداشت
نسخه حاضر (که از اول و آخر و وسط افتاده‌هایی دارد که نشان داده خواهد شد) دارای مزیتی خاص است زیرا در هر صفحه از نسخه دو ستون است، یک ستون اصل فارسی فصول است و ستون دیگر ترجمه عربی آن است که به قلم رکن‌الدین گرگانی انجام یافته. در نوشتن ستون‌ها که در همه صفحات به صورت چلیپا نوشته شده کاملا دقت شده و ابتداء ستون اصل و ترجمه مطابقت کامل دارد و این خود نشان دهنده کمال ترجمه و دقت مترجم است و نیز موارد اختلاف ترجمه با اصل از لحاظ بسط و اختصار و سهو مترجم و سطوری از اصل که ترجمه نشده و اختلاف شیوه ترجمه به طوری که در همه جا یکسان نیست، به آسانی روشن می‌گردد. از جمله موارد اختلاف در اول اصل دوم از فصل اول است که گرگانی در ترجمه دچار سهو شده ( و در حاشیه نسخه ما بدان اشاره شده).
متن يادداشت
عبارت خواجه در فصول چنین است: «اصل و هرکه حقیقت واجب و ممکن چنان‌که گفتیم دانست، بی‌زیادت کلفتی داند که اگر واجبی نبود هیچ موجودی نتواند بود که موجود بغیر یعنی ممکن را - نه از خویش و نه از غیر، پیش از وجود آن غیر وجود نتواند بود». گرگانی این سخن خواجه را بدین گونه تعریف کرده: اصل - کل من عرف حقیقه الواجب و الممکن کما قلناه عرف بادنی فکر انه لولم یکن فی الوجود واجب الوجود لم یکن لشیء من الممکنات وجود اصلا لان الموجودات کلها یکون ممکنه و الممکن لیس له وجود و لا لغیره عنه وجود. چنان‌که پیداست کلمات عربی بین دو خط تیره ترجمه این جمله فارسی خواجه است: «ممکن را نه خود وجود است و نه غیر را از او وجود تواند بود» و این جمله علاوه بر اینکه مطابق اصل نیست، خود نادرست و ناتمام است.
متن يادداشت
تعریب صحیح سخن خواجه چنین تواندبود: «و الموجود بالغیرای الممکن، قبل وجود ذالک الغیر لا وجود له اصلا لا بنفسه و لا بالغیر».
متن يادداشت
از جمله موارد اختلاف ترجمه و اصل نیز سطوری است که خواجه در پایان فصل اول نوشته و توضیح داده که « چون این فصل در توحید تحریر افتاد برادری از برادران دینی اقتراح کرد تا باقی ابواب هم بدین منوال... پرداخته گردانید اگرچه علایق و عوائق... در غایب جمعیت بودند... فصلی چند بر فصول گذشته بر سبیل الحاق کرده آمد و اقتداء به سنت اهل عدل... در ترتیب ابواب اختیار کرده شد...
متن يادداشت
و چون از بحث در خالق فارغ شدیم اول در احوال خلق شروع کنیم و بعد از آن از کیفیت بعثت بحث کنیم».
متن يادداشت
این سطور بالا اصلا در ترجمه عربی نیامده. ترجمه فصول به عربی به قلم رکن‌الدین محمد بن علی فارسی گرگانی استرآبادی (ق ۸ق.) است که برخی دیگر از آثار خواجه را نیز به عربی برگردانیده (و به جز سید رکن‌الدین حسن استرابادی شاگرد خواجه و شارح قواعد العقائد است).
صحافی شده با
عنوان
دانشنامه شاهی
پديدآور
/ مولی محمدامین استرآبادی
شناسگر رکورد کتابشناختي
497837
سایر رده بندی ها
شماره رده
۳۰۷۲
/
۳
مبدا اصلی
کشور
ایران
سازمان
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
تاريخ عمليات
20130630
دسترسی و محل الکترونیکی
نام الکترونيکي
مطالعه متن کتاب اطلاعات رکورد کتابشناسی
نوع ماده
MF
کد کاربرگه
87856
اطلاعات دسترسی رکورد
سطح دسترسي
a
تكميل شده
Y
