نقش بزنگاه های تاریخی در شکل گیری نهادهای سیاسی و اقتصادی با تاکید بر نهادگرایی تاریخی )مطالعه موردی از ظهور رضاخان تا کودتای 28 مرداد 1332)
First Statement of Responsibility
فرهاد عزیزی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
اقتصاد و مديريت
Date of Publication, Distribution, etc.
۱۴۰۲
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۱۱۸ص.
Accompanying Material
سی دی
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
دکتری
Discipline of degree
اقتصاد گرایش توسعه اقتصادی
Date of degree
۱۴۰۲/۰۶/۲۸
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
در مسیر تحولات تاریخی، کشورها با بزنگاه های متعدد مواجه می شوند. در تاريخ معاصر ايران از جمله بزنگاه¬هاي تاريخي مي¬توان بزنگاه كودتاي سوم اسفند 1299و به قدرت رسيدن رضاخان، بزنگاه بركناري رضاشاه در سال 1320 و بزنگاه ملي شدن نفت و به دنبال آن كودتاي 28 مرداد 1332 را ذكر كرد.اين تحقيق به دنبال آن است تا مشخص كند اين بزنگاه¬ها چه نقشي در شكل¬گيري نهادهاي سياسي و اقتصادي ايران داشته¬اند.روش تحقيق مورد استفاده در اين پژوهش، روش تحقیق کیفی است و با استفاده از منابع کتابخانه¬ای و به کارگیری نظریه نهادگرایی تاریخی به تجزیه و تحلیل ماوقع بزنگاه¬های فوق الذکر و نقش آن¬ها در نهادهای سیاسی و اقتصادی پرداخته شده است.نتایج نشان می¬دهد بعد از رویداد کودتای سوم اسفند 1299 در کنار اجرای پروژه¬های مدرنیزاسیون (نه مدرنیته) و برقرای امنیت از بالابه پایین، استقرار یک حکومت بسیار متمرکز توسط فرمانده نظامی به قدرت رسیده و در اختیار گرفتن قدرت اقتصادی توسط دربار و شخص شاه و زمینداران بزرگ و حذف همه احزاب و تشکل¬های سیاسی و در اختیار گرفتن مجلس شورای ملی و به کنار نهادن قانون اساسی از ویژگی¬های این بزنگاه بود.بعد از برکناری رضاه شاه در سال 1320 (بزنگاه دوم) علی¬رغم فراهم شدن شرایط مناسب سیاسی و تشکیل احزاب متعدد، به لحاظ اشغال ایران توسط قوای آمریکا، شوروی و انگلستان در جریان جنگ دوم جهانی و استفاده این نیروها از منابع ایران برای تأمین نیازهای خود، وضعیت اقتصادی کشور چنان وخیم شد که اغلب مردم قادر به تأمین نیازهای عادی خود نبودند.هرچند در دهه 1330 به دلیل آزادی¬های سیاسی فراهم شده شرایط برای اجرای قانون اساسی فراهم شد و در راستای آن دکتر محمد مصدق در دوران نخست وزیری قدرت نظامی را از آن خود کرد ونفت را ملی نمود تا از کاهش مستمر درآمد نفت جلوگیری نماید. دولت¬های آمریکا و انگلستان این اقدام دکتر مصدق را برنتافتند و در کودتای 28 مرداد 1332 او را برکنار نمودند و پس از آن از دولت کودتا و محدودیت¬های سیاسی حمایت کردند و هم مدیریت اکتشاف، استخراج، پالایش و صادرات نفت را در دست خود گرفتند.
Text of Note
In the course of historical changes countries face historical critical junctures. Critical junctures occur in different ways in different countries and by forming different routes they produce a separate and distinct heritage for each country. one of the most important critical junctures in the contemporary history of Iran is the coup d'etat of Esfand 1299. The main discussion of this study refers to the role of governments and superiors in Iran's economy and politics and it refers to its retardation after the coup d'etat Third of Esfand 1299. Although the institutions of parliament and other administrative centers were established, none of them was equal to the power of the Shah. . The results of this study show that Non-pervasiveness of politics and economy and taking over agricultural in the hands of a number of high-ranking officials, which generally included landowners, members of parliament, the military, and Reza Shah Pahlavi herself, it maintained Iran's economy and production at a standard of living. After the overthrow of Reza Shah, however, power was distributed among various factor, the interventions of foreign forces and political chaos marginalized the path of economic development.
OTHER VARIANT TITLES
Variant Title
The Role of Historical Critical Junctures in the Formation of Political and Economic Institutions with Emphasis on Historical Institutionalism (from the Emergence of Reza Khan to the Coup of Detat August 28)