شبیه سازی عددی انتقال بنزن و MTBE در آب زیرزمینی دشت خوی ناشی از نشت احتمالی از مخازن انبار نفت
First Statement of Responsibility
/وحیده عزیزان الانق
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
: علوم طبیعی
NOTES PERTAINING TO PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC.
Text of Note
چاپی
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
زمین شناسی - آب شناسی
Date of degree
۱۳۹۳/۱۱/۲۵
Body granting the degree
تبریز
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
محدوده مورد مطالعه انبار نفت خوی در دشت خوی و در جنوب شرق شهر خوی قرار دارد .مخازن سوختی شرکت پخش فرآوردهصهای نفتی در بالا دست منطقه مورد مطالعه قرار دارد که در صورت نشت مواد نفتی می-تواند باعث انتقال عناصر آلاینده به آبخوان و اراضی پایین دست شود .مواد نفتی موجود در مخازن این انبار، نفت سفید و بنزین می-باشد .وسعت کل دشت خوی ۸۰۰ کیلومتر مربع میصباشد که در این مطالعه تنها ۷۶ کیلومتر مربع از آن مدل سازی شده است .با توجه به اینکه تخمین صحیح شرایط هیدروژئولوژیکی آبخوان و بررسی روند حرکت آلایندهصهای آب زیرزمینی از اهم مسائل به منظور مدیریت صحیح منابع آب زیرزمینی میصباشد .اقدام به شبیه سازی مدل جریان و انتقال آبخوان با استفاده از نرم افزار Visual MODFLOW V.۳.۱ و MT۳DMS گردید .آنالیز حساسیت مدل جریان نشان داد که مدل به تغییرات پارامتر بار هیدرولیکی مرزها حساسیت بالایی نشان میصدهد .حساسیت مدل به سایر پارامترها در حد جزئی و کمتر بوده و یا بدون حساسیت میصباشد .صحت سنجی مدل جریان برای سال آبی ۸۹ ۹۳ نشان داد که مدل به خوبی توانسته است شرایط طبیعی آبخوان را شبیه سازی کند و میصتوان به ترکیب پارامترهای به کار رفته در مرحله واسنجی مدل و مرزهای هیدرولیکی آبخوان اطمینان داشت .با وجود اینکه با طولانی شدن گام-های زمانی مدل سازی، میزان خطاها افزایش میصیابد ولی در طول دوره صحت سنجی مدل نیز خطاها در حد مجاز یعنی زیر ۱۰ درصد می-باشند .پس از مرحله حصول نتیجه مطلوب از مدل جریان آب زیرزمینی، خروجی مدل جریان و پارامترهای کالیبره شده وارد مدل MT۳DMS گردید تا گسترش و رفتار ابر آلودگی بنزن و MTBE در محدوده مورد مطالعه مورد ارزیابی قرار گیرد .مدل انتقال برای سال آبی ۸۳ ۹۳ به مدت ۱۰ سال آبی با ۳ گام زمانی یک ساله، سه ساله و ده ساله برای هر دو آلاینده تحت شرایط سناریوهای مختلف اجرا گردید .تحلیل حساسیت مدل انتقال نشان داد که مدل تهیه شده برای آلاینده بنزن به تغییرات پارامتر هدایت هیدرولیکی آبخوان و مدل تهیه شده برای آلاینده MTBE به تغییرات پارامتر پراکنش طولی آلاینده در منطقه بیشترین حساسیت را نشان میصدهند و حساسیت آنصها به تغییرات سایر پارامترها کمتر است .نتایج حاصل از مدل انتقال نشان میصدهد که سرعت حرکت آلاینده MTBE در آب زیرزمینی بیشتر از سرعت حرکت آلاینده بنزن میصباشد و این به دلیل حلالیت بیشتر) MTBE حدود ۳/۵۴ ۴۳۰ گرم بر لیتر (در آب زیرزمینی میصباشد و همصچنین میزان جذب خطی آن کمتر از بنزن است .از این رو کمتر جذب سازند میصشود و با فاصله زمانی کمتر از بنزن به چاهصهای بهرهصبرداری و چاهصهای مشاهدهصای پایین دست میصرسد و موجب آلودگی آب موجود در این چاهصها میصشود .بنابراین لزوم پایش مستمر نشت و حفاظت از مخازن انبار نفت خوی) به ویژه مخازن بنزین (که مهمصترین فرآورده نفتی از نظر داشتن بنزن و MTBE است، ضروری می-باشد
Text of Note
e study area located in Khoy plan and in the East - South of Khoy city. Oil storage tanks located in the Upstream of the study area which in the case of leakage it can be source of contamination of aquifer and stream wells. Oil material stored in the tanks are including Kerosene and Gasoline.The total area of Khoy plan is about 800 Km2 which only 76 Km2 of that was simulated.In order to estimate the aquifer condition and prediction of hydrocarbon pollutants transport through the alluvial aquifer a numerical model has been developed using MODFLOW.V.3.1 - MT3DMS codes.So, at the first flow model developed by assigning the proper value for the flow model parameters and it run for a steady state condition which determined by means of aquifer hydrograph. The sensitivity of the flow model also, analyzed related to the main parameter including K, H, Ss, Recharge and evaporation, which showed the model is more sensitive to H. The model was calibrated according to the sensitivity analysis results. The calibrated and verified flow model entered to MT3DMS model to simulate Benzene and MTBE migration in the aquifer. The result of transport model showed that the moving velocity of MTBE in the aquifer is more than benzene which it can be due to high solubility of MTBE (from about 54.3 to 430 g/L) in groundwater as well as the less linear sorption of MTBE related to that's of benzene. So, MTBE reach the nearest pumping well sooner than benzene. The results of this research confirmed on the necessity of the maintenance of the tanks (especially gasoline tanks) and installing monitoring network in the downstream groundwater is inevitable