عنوان

تأثیر میکوریزی شدن بر تحمل به شوری با تکیه بر دفاع آنتی اکسیدانتی در گیاه گوجه فرنگی

Number

‭۷۵پ‬

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

تأثیر میکوریزی شدن بر تحمل به شوری با تکیه بر دفاع آنتی اکسیدانتی در گیاه گوجه فرنگی

First Statement of Responsibility

/شیرین فرساد لایق

Name of Publisher, Distributor, etc.

تبریز: دانشگاه تبریز

Specific Material Designation and Extent of Item

‮‭۱۴۹‬ ص‬

Text of Note

جدول ، نمودار، عکس

Text of Note

چاپی

Text of Note

واژه نامه بصورت زیرنویس

Text of Note

کتابنامه ص.: ‮‭۱۰۷-۱۲۸‬

Dissertation or thesis details and type of degree

کارشناسی ارشد

Discipline of degree

مهندسی کشاورزی-خاکشناسی

Date of degree

‮‭۱۳۸۷/۰۴/۲۵‬

Body granting the degree

تبریز: دانشگاه تبریز

Text of Note

شوری یکی از مهمترین عوامل محدودکننده تولید محصولات کشاورزی محسوب می شود .بسیاری از خاک های نواحی خشک و نیمه خشک متأثر از شوری می باشند .گوجه فرنگی یکی از سبزیجات عمده است که در این خاک ها کشت می شود .استقرار همزیستی میکوریز آربوسکولار ‮‭(AM)‬ می تواند اثرات شوری را در بعضی از گیاهان تعدیل کند .اما سازوکارهای موثر در این تعدیل به طور وسیع مورد مطالعه قرار نگرفته است .در این پژوهش تأثیر همزیستی ‮‭AM‬ بر تحمل به شوری گیاه گوجه فرنگی با تکیه بر تغییرات سیستم آنتی اکسیدانتی گیاهان بررسی گردید .دو رقم از گیاه گوجه فرنگی‮‭(.Lycopersicon esculentum L)‬ ، بهتا و پیاذر با قارچ ‮‭Glomus intraradices‬ در سه سطح شوری‮‭۶۳/۰‬ ، ‮‭۵‬ و ‮‭۱۰‬ دسی زیمنس بر متر و چهار تکرار برای هر تیمار تلقیح شدند .گیاهان بدون تلقیح به عنوان شاهد در نظر گرفته شدند .نتایج نشان داد که در رقم بهتا وزن تر و خشک ریشه و اندام هوایی و طول ریشه تأثیر پذیری منفی در هر دو سطح شوری ‮‭(۵‬ و ‮‭۱۰‬ دسی زیمنس بر متر (داشتند .در رقم پیاذر، شوری ملایم ‮‭(۵‬ دسی زیمنس بر متر (موجب تحریک رشد و افزایش عملکرد در گیاهان گردید .‮‭(۰۵/۰>p)‬ کاهش مقدار کلروفیل برگ، افزایش مقاومت روزنه ای، کاهش فتوسنتز و تعرق، عدم تعادل عناصر در بافت های گیاهی) کاهش نسبت های ‮‭K/Na‬ و ‮‭Ca/Na)‬ و سنتز کمتر پروتئین از دیگر اثرات زیان آور شوری بود .‮‭(۰۵/۰>p)‬ پرولین ریشه و اندام هوایی با افزایش تنش شوری افزایش یافت و در گیاهان میکوریزی بیشتر از گیاهان غیر میکوریزی در شوری های متناظر بود .قارچ میکوریز اثرات مضر شوری را کاهش داد و موجب افزایش رشد و عملکرد از طریق بهبود فتوسنتز، بهبود تعادل عناصر، افزایش هدایت روزنه ای و تنظیم اسمزی به وسیله پرولین، در گیاهان میکوریزی گردید .از نتایج مهم، تأثیر قارچ ‮‭AM‬ بر فعالسازی سیستم آنتی اکسیداتیو بود که در نتیجه آن پر اکسید هیدروژن در مقایسه با گیاهان غیر میکوریزی کاهش یافت .‮‭(۰۵/۰>p)‬ تأثیر مثبت قارچ ‮‭AM‬ در رقم پیاذر به خصوص تحت شوری بالا بیشتر از رقم بهتا بود.

Text of Note

Salinity is considered as a major restricting factor for production of agricultural crops. Many agricultural soils in arid and semi-arid regions are salt affected. Tomato is one of the major vegetables which is grown in these soils. It has been established that arbuscular mycorrhizal (AM) symbiosis can alleviate salt stress in some plants, but mechanisms involved in this alleviation have not been exactly studied .In this experiment, the effect of AM symbiosis on tolerance of tomato plants was studied with emphasis on alteration of plant antioxidant system. Two cultivars of tomato plants (Lycopersicon esculentum L.), Behta and Piazar, were inoculated with Glomus intraradices or left uninoculated as control, in three salinity levels of 0.63, 5 and 10 dS/m, and four replications per treatment. Results indicated that the fresh and dry weight of root and shoot and root length in Behta cultivar were negatively affected by both salinity levels (5 and 10 dS/m). In Piazar cultivar, low salinity (5 dS/m) led to growth stimulation and enhancement of yield (p<0.05). Reduction of leaf chlorophyll content, increase of stomatal resistance, decline in transpiration and photosynthesis, imbalance of nutrients in plant tissues (decline in Ca/Na and K/Na ratios) and low protein synthesis were other adverse effects of salinity stress (p<0.05). Leaf and root proline content was increased by salt stress and was higher in mycorrhizal than non-mycorrhizal plants at the same salinity levels (p<0.05). Mycorrhizal fungi reduced deleterious effect of salinity and enhanced growth and yield of tomato plants by improving photosynthesis and nutrients balance, increasing stomatal conductance and osmotic adjustment by proline. One of the important results was the effect of AM fungi on the activation of antioxidative system which resulted in a reduced amount of hydrogen peroxide compared to non-mycorrhizal plants (p<0.05).Positive effect of mycorrhizal fungi was higher in Piazar than Behta cultivar, especially under the higher salinity level.

فرساد لایق، شیرین

حاجی بلند، رقیه، استاد راهنما

علی اصغر زاد، ناصر، استاد راهنمای همکار

عرب سلمانی، کریم، استاد مشاور

Public note

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی