عنوان

تعیین و مقایسه آب مجازی محصولات غالب حوضه تلوار کردستان تحت سیستم‌های مختلف آبیاری

Number

‭۱۸۵۲۷پ‬

.Language of Text, Soundtrack etc

per

Title Proper

تعیین و مقایسه آب مجازی محصولات غالب حوضه تلوار کردستان تحت سیستم‌های مختلف آبیاری

First Statement of Responsibility

/سید زانیار حسینی

Name of Publisher, Distributor, etc.

: کشاورزی

Date of Publication, Distribution, etc.

، ‮‭۱۳۹۶‬

Name of Manufacturer

، راشدی

Text of Note

چاپی

Dissertation or thesis details and type of degree

کارشناسی ارشد

Discipline of degree

مهندسی مکانیک بیوسیستم گرایش طراحی ساخت

Date of degree

‮‭۱۳۹۶/۱۱/۱۱‬

Body granting the degree

تبریز

Text of Note

آب مجازی ازجمله گزینه‌هایی برای مدیریت بهتر منابع آب است .آب مجازی شامل سه بخش آب مجازی آبی، سبز و خاکستری است .در هر منطقه برای تولید محصولات مقداری آبی مصرف می‌شود .این آب به‌عنوان آب جاسازی شده در محصول شناخته می‌شود .این پژوهش در بخشی از زیر حوضه تلوار در استان کردستان انجام شد .مقدار ‮‭۸۶‬ درصد از این زیر حوضه در استان کردستان قرار دارد .جهت محاسبه آب مجازی، نیاز آبیاری محصول با استفاده از نرم‌افزار کراپ وات ‮‭۰/۸‬ محاسبه شد .با استفاده از داده‌های هواشناسی و باران‌سنجی منطقه نیاز آبیاری پنج محصول اصلی حوضه شامل سیب‌زمینی، گندم، یونجه، شبدر و جو به‌دست آمد .این محصولات ‮‭۹۲‬ درصد از سطح زیر کشت منطقه و همچنین ‮‭۸۸‬ درصد از تولیدات منطقه را به خود اختصاص داده‌اند .با استفاده از داده کنتور حجمی در مزرعه راندمان آبیاری منطقه به‌دست‌آمده است .با توجه به عملکرد محصولات و نیاز آبیاری به‌دست‌آمده، آب مجازی سبز و آبی محاسبه شد .به کمک داده‌های صادرات محصولات موردمطالعه، مقدار صادرات آب مجازی منطقه به‌دست آمد .راندمان آب آبیاری برابر با ‮‭۵۸‬ درصد است .نتایج نشان داد که به ترتیب یونجه، شبدر، سیب‌زمینی، گندم و جو بیشترین نیاز آبیاری را در منطقه داشته‌اند .در منطقه موردمطالعه ‮‭۹۱‬ درصد ‮‭(۸۱/۳۷۷‬ میلیون مترمکعب (از کل آب‌های سطحی و زیرزمینی برداشت‌شده منطقه ‮‭(۵۳/۳۴۲‬ میلیون مترمکعب (در بخش کشاورزی مصرف‌شده است .آب مجازی محصولات به ترتیب‮‭۰۸/۱‬ ،‮‭۲۲/۲‬ ،‮‭۲۹۷/۰‬ ، ‮‭۸۵/۱‬ و ‮‭۷۷/۱‬ مترمکعب بر کیلوگرم بوده است .برای تولید این محصولات در منطقه موردمطالعه مقدار ‮‭۴۴/۳۷۲‬ میلیون مترمکعب آب مصرف‌شده است .آب صادرشده از منطقه ‮‭۵۰/۲۴۵‬ میلیون مترمکعب بوده است .از این مقدار آب مجازی صادراتی ‮‭۲۶/۲۱۴‬ میلیون مترمکعب را آب آبی و ‮‭۲۴/۳۱‬ میلیون مترمکعب آب سبز از منطقه صادرشده است .تحلیل داده‌های آب چاه پیزومتری نشان داد که در بازه‌ی ده‌ساله مقدار میانگین افت آب زیرزمینی ‮‭۱۵/۱‬ متر و در سال موردمطالعه ‮‭۰۱/۲‬ متر بوده است .این نتایج نشان می‌دهند که برداشت از آب زیرزمینی بیشتر از تغذیه بوده است .بررسی پتانسیل آبی منطقه نشان داد که این حجم آب برداشتی توانایی آبیاری تقریبا ‮‭۶۰‬ درصد از زمین‌های زیر کشت را دارد .در منطقه برای اکثر زمین‌های کشاورزی کم‌آبیاری انجام‌شده است .بررسی کیفیت آب زیرزمینی، افت کیفیت آب زیرزمینی و همچنین افزایش هدایت الکتریکی آب، مجموع مواد محلول، کلسیم، منیزیم، سدیم، کلر، کربنات، بی‌کربنات و نسبت بی‌کربنات به کلسیم را نشان می‌دهد .البته مقدار نسبت جذب سطحی سدیم در سال ‮‭۱۳۹۴‬ افزایش‌یافته است .بررسی نسبت عملکرد محصول به شوری و روند افزایشی شوری آب در منطقه نشان داد که در مدت ‮‭۱۵۰‬ سال آینده با همین روال برداشت از آب زیرزمینی، عملکرد محصول سیب‌زمینی به مقدار ‮‭۵۰‬ درصد کاهش می‌یابد .شبدر و یونجه که نسبت عملکرد به شوری آن‌ها شبیه به سیب‌زمینی می‌باشد همین امر کاهش عملکرد، ممکن است در کمتر از ‮‭۱۰۰‬ سال آینده برقرار شود .با وجود اینکه شوری عامل تهدید کننده آنی نیست ولی بایستی مدیریت طوری باشد که انباشت نمک در خاک در اثر آبیاری عملکرد گیاه را زودتر از موعد کاهش ندهد و شستشو خاک هر از چندگاهی انجام پذیرد

Text of Note

Virtual water is one of the alternatives for a better water resource management. Virtual water includes three sectors: Blue, Green and Gray. In each region some water is consumed to produce products. This water is known as the water embedded in the product. This research was carried out in a part of the Telvar watershed in Kurdistan Province. 86 percent of this watershed is located in Kurdistan province. To calculate virtual water, crop water requirement was calculated using CropWat 8.0. Crop water requirement of the dominant crops including potato, wheat, alfalfa, clover and barely was obtained from aerology and pluviometry data. These products comprise 92 of regions cultivated land and 88 of the products. The irrigation efficiency of the region was obtained from field volumetric data. Due to the crop yield and irrigation requirements, Blue and Green virtual waters were calculated. The amount of virtual water was obtained by using the export data of the studied products. Efficiency of the irrigation water was 58 . The result showed that alfalfa, clover, potato, wheat, and barely had the most irrigation requirement in the region, respectively. In the studied region, 91 (377.81 MCM) of the total regions surface water and groundwater extraction (342.53 MCM) were consumed in the agriculture sector. The crops virtual water was 1.08, 2.02, 0.297, 1.85 and 1.77 m3/kg, respectively. To produce these crops in the studied region, the consumed water was 372.44 MCM. The exported water was 245.50 MCM. From this amount of exported virtual water, Blue water comprises 214.26 MCM and Green water comprises 31.24 MCM. Piezometric wells data analysis showed that, the average annual groundwater drop was 1.15 meter in a 10-year period and it was 2.21 meter in the studied year. These results showed that groundwater extraction was more than the groundwater charged. Investigating the water potential of the region showed that this volume of water extraction has the ability to irrigate about 60 percent of the cultivated land. In the region, there has been deficit irrigation for most of the agricultural land. The study of groundwater quality shows that groundwater quality has subsided, and on the other hand electrical conductivity of water (ECW), Total dissolved solids (TDS), calcium, magnesium, sodium, chlorine, carbonate, bicarbonate and bicarbonate/calcium ratio were increased. Of course, the amount of sodium adsorption ratio (SAR) has increased in 2015. Investigating the ratio of product yield-salinity and increasing trend of salinity in the region showed that during the next 150 years with the same procedure of groundwater extraction, the yield of potato will be decreased by 50 . For clover and alfalfa whose yield-salinity ratio is similar to that of potato, this may result in less than 150 years. Although salinity is not an immediate threat, management must be such that salt accumulation in the soil does not reduce the plant yield before the irrigation, and that soil washing is carried out from time to time

حسینی، سید زانیار

فاخری فرد، اجمد، استاد راهنما

امینی، عطا، استاد مشاور

Public note

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی