بررسی جنبه های زبانی، ادبی و محتوایی کتب فارسی دورۀ ابتدایی
First Statement of Responsibility
نسیم پارسایی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
ادبیات و زبانهای خارجی
Date of Publication, Distribution, etc.
۱۴۰۱
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
۲۶۰ص.
Accompanying Material
سی دی
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
کارشناسی ارشد
Discipline of degree
زبان و ادبیات فارسی محض
Date of degree
۱۴۰۱/۰۶/۲۹
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
شاید بتوان دورۀ ابتدایی را موثرترین دوره تحصیلی- تربیتی سنوات تحصیل به شمار آورد. کتابهای موسوم به «فارسی» به جهت ارتباط با تفکر، عاطفه، باور، اخلاق و زیست اجتماعی جزو مهمترین کتابهای دوره ابتدایی هستند. در این پایاننامه، شش کتاب فارسی شش سال دوره ابتدایی را از نظر زبان و محتوا بررسی کردهایم. در محتوا به تفکر، عاطفه، اخلاق، علم، باور و دیگر مسائل زیست اجتماعی توجه کردهایم. روش کار چنین است که متن هر یک از این کتابها را جداگانه بررسی و هر یک از حوزههای محتوایی را تعیین و فصلبندی کردهایم. بدین ترتیب، نتیجه بررسی جنبۀ ادبی نشان میدهد اشعار کتابها در انواع قالبهای شعری سروده شدهاند و انواع صنایع بدیعی و بیانی نظیر استعاره، مجاز، کنایه و تشخیص در آنها به کار رفته است. با بررسی جنبۀ زبانی، نیز مشخص شد از مجموع جملات 30 درس که به آنها پرداخته شد، حدود 65% جملات، ساده و در حدود 35% جملات، مرکب بودند. در تعداد قابل توجهی از جملات بر اساس زبان معیار عمل نشده بود. همچنین، نتیجه بررسی محتوای کتابها بیانگر این است که در مجموع، در حدود 34 درس به تربیت اجتماعی و اخلاقی توجه شده و در مرتبه بعد، در 24 درس به تربیت سیاسی و مولفههای آن پرداخته شده و سپس در 8 درس محیط زیست و حفاظت از آن و در 3 درس مسائل دینی و مذهبی مورد توجه قرار گرفته است. در کل، نتیجه نشان میدهد که در متون این کتب به زبان معیار (با گرایش به سادگی و روانی متمایل به زبان عامیانه)، بیش از وجه ادبی (انواع صنایع بیانی و بدیعی) توجه شده است و از بابت محتوا و مفاهیم، به علم و دین و اخلاق و بهداشت و محیط زیست در حد توان و اقتضای سن و روان توجه شده اما توجه به اخلاق بیش از دیگر موارد است تا حدی که توجه بررسی کننده را جلب میکند.