این پژوهش با استفاده از روش تحلیل محتوا به بررسی و نقد دیدگاههای خواجه نظامالملک در سیاستنامه با محوریت موضوعی حقوق سلطان و رعایا نسبت به یکدیگر پرداخته است. این روش به دو صورت تحلیل کمی وسپس کیفی با انتخاب مقولههایی برای هر موضوع به طور جداگانه شکل گرفته است. برای مقوله حقوق سلطان نسبت به رعایا با تجمیع چهار مولفه: اجرای عدالت و انجام قضاوت، شفقت و دستگیری از رعایا، انتصاب ماموران صالح و کاردان برای اداره امور، عمران و آبادانی ملک مد نظر قرارگرفته است. مقوله حقوق رعایا نسبت به سلطان با تجمیع چهارمولفه: اطاعت، قبول حق الهی فرمانروایی، تجلیل و خیرخواهی و دعا به سلطان، پرداخت مالیات، شکل گرفته است. ابتدا فراوانی مقولهها با واژهها و مفاهیم گوناگون در سرتاسر کتاب شمارش شده و سپس درصد هر مولفه مشخص و نهایتا درصد کل هر مقوله روشن خواهد شد و به این ترتیب می توان توجه خواجه به این مقولات را مورد ارزیابی کمی و کیفی قرار داد.
TRANSLATED AS
Author
هوشنگ خسروبیگی، هادی بکائیان
UNIFORM TITLE
General Material Designation
حقوق رعایا و سلطان نسبت به یکدیگر در اندیشه خواجه نظام الملک