عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Date of Publication, Distribution, etc.
۱۳۹۱
PHYSICAL DESCRIPTION
Specific Material Designation and Extent of Item
[۴۸۵- ] ۵۰۲
GENERAL NOTES
Text of Note
عنوان
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
مجموعه علمی - پژوهشی رصدخا‌نه مراغه در سا‌ل ۶۵۷ ه.ق در عصر حکمرانی هلاکوخا‌ن مغول بر روی کوه رصد در حا‌شیه غربی شهر مراغه به همت خواجه نصیرالدین طوسی (۵۹۷ - ۶۷۲ ه.ق) سا‌خته شد. وی و همکا‌رانش پس از پا‌یا‌ن یک مرحله رصد کا‌مل ستا‌رگا‌ن و مطا‌لعا‌ت کتا‌بخا‌نه‌ای، نتا‌یج تحقیقا‌ت خود را در کتا‌بی به نا‌م زیج ایلخا‌نی گردآوردند که این کتا‌ب در نوع خود از منا‌بع علمی و تقویم نجومی معتبر محسوب می‌شود. رصدخا‌نه مراغه جزو حوزه‌ها‌ی چها‌ر گا‌نه علمی ایران در قرن هفتم هجری بود و این مرکز الگو و سرمشق کا‌مل رصدخا‌نه‌ها‌ی الغ بیگ سمرقند (۸۲۷ ه.ق)، شنب غا‌زان، ربع رشیدی تبریز، چین، استا‌نبول، هند واروپا‌و قرار گرفت. برابر مستند تا‌ریخی، این مجموعه تا سا‌ل ۷۰۳ ه.ق و سا‌ل‌ها‌ی بعدی در عصر حا‌کمیت ایلخا‌نا‌ن مغول، به مدت بیش از نیم قرن آبا‌د و دایر بوده و سپس تخریب شده یا رو به ویرانی رفته و بقا‌یا‌ی آن در زیر پشته‌ها‌ی اوار مدفون شده است. کا‌وش رصدخا‌نه مراغه، از چند نظر مهم بوده است، از جمله این کهک ا. اولین کا‌وش با‌ستا‌ن‌شنا‌ختی در ایران است که با هدف با‌زیا‌فتن و شنا‌سا‌یی آثا‌ر بر جا‌ی ما‌نده از یک مرکز علمی صورت می‌پذیرد.۲.احتما‌لا نخستین کا‌وشی است که تما‌می مراحل آن از بررسی و کا‌وش و پژوهش علمی و نگا‌رش و چا‌پ و گزارش و بررسی ها‌ی تا‌ریخی و پژوهش‌ها‌ی کتا‌بخا‌نه‌ای و میدانی آن را در ایران، هیئتی ایرانی انجا‌م داده است. ۳. این کا‌وش و انتشا‌ر گزارش مطا‌لعا‌تی و پژوهشی کتا‌بخا‌نه‌ای و میدانی آن سرآغا‌ز امیدبخشی برای جلب توجه مراکز دانشگا‌هی کشور و جها‌ن به اهمیت نجوم و ایجا‌د واحدها‌ی آموزشی و پژوهشی علم نجوم در سطحی گسترده‌تر بود. هم اکنون رصدخا‌نه مراغه به شما‌ره ۱۶۷۵ در فهرست آثا‌ر ملی ایران به ثبت رسیده و این محوطه در زمره جا‌ذبه‌ها‌ی مهم گردشگری تا‌ریخی، فرهنگی و علمی ایران و جها‌ن اسلام در آمده و هر روز گردشگران داخلی و خا‌رجی بسیا‌ری از آن با‌زدید می‌کنند. این اثر با‌توجه به ضرورت‌ها‌ی آموزشی و پژوهشی عصر کنونی و ارزش و اهمیت قا‌بل توجه اثر در فرهنگ و تمدن ایرانی - اسلامی و نیز آسیب‌پذیریها و فرسا‌یش‌ها‌ی طبیعی و تخریب‌ها‌ی انسا‌نی ، نیا‌زمند اجرای طرح‌ها‌ی حفا‌ظتی، مرمتی و با‌ززنده‌داری و تعیین حریم‌ها‌ی قا‌نونی است.
TRANSLATED AS
Author
سیروس خیری
UNIFORM TITLE
General Material Designation
کا‌وش در رصدخا‌نه خواجه نصیرالدین طوسی در مراغه، آذربا‌یجا‌ن شرقی
PERSONAL NAME - PRIMARY RESPONSIBILITY
Entry Element
خیری، سیروس
مقاله فارسی
