بررسی ژنتیکی ۱۰شجره دارای Dilated cardiomyopathy به روش whole exome sequencing وتایید مولکولی داده ها در سطح شجره
General Material Designation
[پایان نامه]
First Statement of Responsibility
یگانه اسحق خانی
.PUBLICATION, DISTRIBUTION, ETC
Name of Publisher, Distributor, etc.
دانشگاه علوم پزشکی تهران، دانشکده پزشکی
Date of Publication, Distribution, etc.
۱۴۰۰
PHYSICAL DESCRIPTION
Accompanying Material
سی دی
DISSERTATION (THESIS) NOTE
Dissertation or thesis details and type of degree
دکتری تخصصی(PHD)
Discipline of degree
ژنتیک پزشکی
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
کاردیومیوپاتی اتساعی (DCM) با شیوع 1:250 تا 1:2500، یک بیماری پیشرونده قلبی است که مشخصه¬ی آن اتساع بطن چپ و کاهش عملکرد سیستولی قلب بوده و با درجات مختلفی از نارسایی قلبی، آریتمی و در مواردی مرگ قلبی ناگهانی همراه است. این بیماری در مردان بیشتر از زنان دیده می¬شود و بروز آن اغلب در سنین جوانی تا میانسالی اتفاق می¬افتد، اما در هر سنی از نوزادی تا نوجوانی نیز می¬تواند رخ دهد. DCM سومین علت شایع نارسایی قلبی و اصلی¬ترین علت پیوند قلب در سراسر دنیا می¬باشد. حدود 50 درصد از کل موارد بیماری را موارد ژنتیکی، و 35 درصد از کل موارد را موارد خانوادگی تشکیل می¬دهند. این بیماری هتروژنی لوکوسی و هتروژنی آللی بالایی دارد و واریانت عامل بیماری تنها در حدود 45 درصد از موارد خانوادگی قابل شناسایی است. حدود 90 درصد از موارد خانوادگی، الگوی توارث اتوزومی غالب داشته، و بقیه موارد از الگوی توارث اتوزومی مغلوب، وابسته به X و میتوکندریایی پیروی می¬کنند. شناسایی ژن درگیر و واریانت بیماری¬زا می¬تواند به تعیین نوع دقیق بیماری، پیش¬بینی سیر بیماری، برنامه¬ریزی درمانی و تا حدودی تعیین پیش¬آگهی بیماری کمک کند. بعلاوه، افرادی از خانواده که از لحاظ ابتلای احتمالی نگران وضعیت خود هستند می¬توانند در صورت داشتن سن قانونی برای واریانت مربوطه تعیین ژنوتایپ شوند تا در صورت وجود واریانت، سبک زندگی متفاوتی را انتخاب کنند و به صورت منظم تحت پایش قرار بگیرند. در صورت نبود واریانت، نگرانی افراد در رابطه با ابتلا به بیماری برطرف می-گردد. همچنین امکان تشخیص پیش از لانه¬گزینی (PGD) برای بارداری¬های افراد دارای واریانت وجود دارد.روش کار: در این مطالعه، 10 خانواده با حداقل دو عضو مبتلا مورد مطالعه قرار گرفتند. معیارهای ورود به مطالعه شامل وجود حداقل دو فرد مبتلا در خانواده (جهت اثبات خانوادگی بودن بیماری) و ابتلای افراد مبتلا به نوع اولیه (primery) بیماری بود. معیارهای خروج شامل موارد سندرمیک یا ثانویه (secondary) بیماری بودند. DNA ژنومی استخراج شده از نمونه خون محیطی پروباند پس از انجام مراحل کنترل کیفی و انجام مرحله capturing، در نواحی کد کننده ژنوم (اگزوم) به روش WES توالی¬یابی گردید. فایل FASTQ حاوی داده¬های حاصل از WES پس از بررسی کنترل کیفیت با نرم¬افزار FASTQC جهت استخراج (Generate) کردن فایل¬های BAM و VCF مورد پردازش قرار گرفت. پس از انجام مراحل variant calling و variant annotation، فایل اکسل حاوی واریانت¬های annotate شده ایجاد گردید که تحت مراحل مختلف فیلترینگ و اولویت¬بندی واریانت¬ها (variant prioritization) واقع شد. در صورت رسیدن به واریانت عامل احتمالی، مطابقت تشخیص ژنتیکی مطرح شده با علائم فنوتیپی بیمار توسط پزشک متخصص بررسی گردید. پس از تایید این مطابقت، واریانت مربوطه با استفاده یک روش مولکولی دیگر در فرد پروباند تایید گردید و سپس جهت تعیین الگوی segregation در خانواده، حضور آن در سایر افراد سالم و مبتلای خانواده بررسی گردید. پس از طبقه¬بندی واریانت در یکی از طبقه¬بندی¬های بیماری-زایی pathogenic و likely pathogenic بر اساس دستورالعمل ACMG، و در صورت تایید segregate شدن واریانت با بیماری در خانواده، در نهایت آن واریانت به عنوان واریانت عامل بیماری در خانواده معرفی گردید.یافته¬ها و جمعبندی: از مجموع 10 خانواده مورد مطالعه، واریانت عامل بیماری در 9 خانواده یافت گردید، به عبارتی دیگر بازده تشخیصی مطالعه 90% بوده است. از بین 9 واریانت یافت شده، 7 واریانت از نوع missense (در ژن¬های TNNT2، RBM20، MYBPC3، TNNI3 (دو مورد)، MYH7 و TNNI3K) بودند که دو مورد آن¬ها جدید بود، 1 واریانت از نوع deletion (در ژن DSP) بود که این مورد نیز جدید بود، و 1 واریانت از نوع nonsense (در ژن TTN) بود. همچنین از مجموع 9 واریانت، 7 مورد طبقه¬بندی pathogenic و 2 مورد طبقه¬بندی likely pathogenic داشتند. در نهایت مشخص شد که DCM در 7 خانواده به دلیل نقص در مسیر تولید نیروی انقباض، در یک خانواده به دلیل نقص در چسبندگی سلولی و در 1 خانواده به دلیل نقص در یکی از اجزاء کمپلکس اسپلایسیوزوم ایجاد گردیده است.