یکی از مسائلی که همواره فکر و رفتار همگان را به خود مشغول کرده است مساله موفقیت و شکست بشر در عرصه زندگی فردی و اجتماعی در دنیا است. به موفقیت و عوامل آن در جوامع بشری از زوایای گوناگون پرداخته شده است و انسان امروزی با تعریفی که از این مقوله در ذهن خود دارد به دنبال عوامل کسب موفقیت در زندگی است. اما موفقیت از منظر دینی، مقوله ای است که علی رغم اهمیت بالای آن در مباحث تربیتی – اجتماعی، از جهاتی مغفول مانده است. برای پرداختن به این موضوع و کشف عوامل موفقیت فردی و اجتماعی از منظر دینی، باید ابتدا به منابع اصلی دین اسلام یعنی قرآن کریم و روایات معصومین (ع) رجوع کنیم و بنگریم که شارع مقدس، در اصلی ترین منبع اسلام یعنی قرآن کریم، چه عواملی را به منزله ی مقدمات و شرایط لازم جهت موفقیت انسان در زندگی دنیا ذکر کرده است تا انسان طالب موفقیت با فراهم آوردن آن مقدمات، به موفقیت برسد. عواملی همچون تقوا ، ذکر، شکر، ایمان، هجرت، جهاد و ... از نظر قرآن کریم و روایات برای موفقیت انسان در زندگی فردی و اجتماعی نقش کلیدی دارند.