نقش سیاسی بانوان شیعه در پیشبرد تشیع در نیمه دوم عصر امامت
General Material Designation
[مقاله]
First Statement of Responsibility
سعیده رحیمی
GENERAL NOTES
Text of Note
زنان در طول تاریخ اسلام نقش های پیدا و پنهان بسیاری را ایفا نموده اند. در تاریخ تشـیع نیـز نقـش آنـان در پیشبرد این مذهب مشاهده میشود. نقش سیاسی زنان یا تعامل منفی آنان با نظام حاکم از عصر امام صادق ١ تا پایان غیبت صغری در خور توجه است . این دوره تقریبا دویست ساله از سال ١١٤ شروع امامت امـام ششـم (طبق قول مشهور) تا سال ٣٢٩ را در بر دارد که از آن به نیمه دوم عصر امامت تعبیر میشود. این تعامل منفی با راهبرد مبارزاتی تقیه در سایه رهبری امامان شیعه رقم میخورد. محورهـای نقـش سیاسـی زنـان در جهـت پایایی تشیع به عنوان جریان مخالف حکومت ، در چند مورد میتواند خلاصـه شـود؛ روایـت گـری روایـات بـا مضامین سیاسی و احتجاج با بزرگان مذهب عامه از آن جمله اند. کارگزاری امامان معصوم و وصایت پذیری نوع دیگری از نقش سیاسی آنان است . علاوه بر آن اقدامات برخی زنان در محافظت از جـان امـام معصـوم مـؤثر میافتد. همچنین ضمن جریان مهاجرت علویان به نواحی دور از حکومت ، عده ای از بانوان علوی نیز مهاجرتی با رویکرد سیاسی به مناطقی از جمله مصر داشته اند و در رشد تشیع در مصر منشـأ اثـر بـوده انـد. در مجمـوع اقدامات سیاسی بانوان شیعه در پیشبرد تشیع و پایایی آن نقشی بسزا داشته است .خلاصه ماشینی:"این انتقاد نیز سست و بیاساس بوده و چیزی نیست کـه بتـوان بـه آن در انکـار نمـودن فرزند حسن بن علی، اعتماد و اطمینان کرد، به خاطر اینکه وصیت حسن ١ به مادرش ، مؤیـد این مطلب است که وی میخواسته ولادت و وجود فرزند خـود را پنهـان داشـته و از ریخـتن خونش به دست آنان که چنین کاری را حلال میدانسته اند، جلوگیری کند؛ زیرا اگر در وصیت ، نامی از فرزند خود میبرد و یا شخصا به او وصیت میکرد، بدون تردید نقض غرض میشـد و مقصود عالی و هدف نهایی که حفظ کردن «مهدی» برای زمان لازم و مناسب بود، به دسـت نمیآمد، خصوصا حسن بن علی مجبور گردیـد، اسـامی درباریـان مخصـوص خلیفـه ؛ ماننـد: «مولای واثق »، «مولای محمد بن مأمون »، «فتح بن عبد ربه » و غیر آنان از شهود معـروف زمان را در وصیت نامه درج کند تا اینکه وصیت از نظر دولـت عباسـی، معتبـر شـده و موجـب حساسیت آنان نسبت به فرزندش نشده و سبب کوشش آنان برای پیدا کردنش نگردد و ضـمنا شیعیان را از تهمت اعتقاد به وجود فرزندی برای خود و نیز از اعتقاد به امامتش برهاند. نقش سیاسی بانوان دوره پایانی امامت بسیار برجسته و تعیین کننده بوده است ؛ هرچند به لحاظ تعداد و فراوانی بانوان اثرگذار در مقایسه با عصر امام صادق ١ تـا زمـان امـام رضـا١ بسیار محدودتر است ، شرایط سیاسی به گونه ای رقم میخورد که پیچیدگی گام های استوار این زنان پایایی شیعه اثنیعشری را رقم میزند؛ بانوان خانـه امـام حسـن عسـگری١ عهـده دار مراقبت از جان امام خردسال شیعه میشوند و در روزهای آغازین غیبت صـغری پنـاه شـیعیان سردرگم و پاسخ گوی تحیرشان میگردند."
PIECE
Title
فرهنگ پژوهش
Volume Number
- شماره ۱۹(۲۴ صفحه - از ۷۳ تا ۹۶)
Date of Publication
پاییز ۱۳۹۳
PERSONAL NAME USED AS SUBJECT
Entry Element
معصومه
Entry Element
Masumah bint Musa al-Kazim
Additions to Name Other than Dates
بنت موسیکاظم(ع)
Dates
، ۱۷۳؟ - ۲۰۱؟ق.
a01
a01
-- روایات
TOPICAL NAME USED AS SUBJECT
Entry Element
زنان
Entry Element
Women in politics
Entry Element
زنان مسلمان
Entry Element
Muslim women
Topical Subdivision
-- اسلام
Topical Subdivision
-- Islam
Topical Subdivision
-- فعالیتهای سیاسی
Topical Subdivision
-- Political activity
a07
a07
a10
a10
UNCONTROLLED SUBJECT TERMS
Subject Term
عصر امامت ،نقش سیاسی ،بانوان شیعه ،پیشبرد تشیع، نقش سیاسی بانوان شیعه ، سیاسی ، امام ، شیعه ، امامت ، تشیع ، نقش سیاسی ، زنان ، بانوان شیعه در پیشبرد تشیع ، شیعیان
PERSONAL NAME - PRIMARY RESPONSIBILITY
رحیمی، سعیده
ELECTRONIC LOCATION AND ACCESS
Electronic name
نقش سیاسی بانوان شیعه در پیشبرد تشیع در نیمه دوم عصر امامت.pdf