مقام و موقعیت امام رضا (ع) در تزیینات کتیبه ای معماری اسلامی با تاکید بر حرم مطهر امام رضا (ع)
General Material Designation
[مقاله]
First Statement of Responsibility
نویسنده: مهناز شایسته فر
GENERAL NOTES
Text of Note
امام رضا(ع)هشتمین امام و پیشوای مسلمانان جهان است،اما مقام و جایگاه ایشان نزد شیعیان ایرانی و ارادتمندانی که در جوار مرقد ایشان زندگی میکنند،موقعیت خاصی دارد و این به دلیل وجود ضریح مطهر امام رضا(ع)در ایران و در شهر مشهد است.مشهد که امام هشتم علی بن موسی الرضا(ع)در آن آرمیده است به شهری مهم در سدهی چهاردهم/هشتم بدل شد و هنگامیکه سلسلهی صفوی تشیع را مذهب رسمی ایران قرار داد،این شهر ازنظر زیارتی مرکزیت یافت.پادشاهان صفوی برای ابراز ارادت خویش به امام رضا (ع)و اهلبیت کوششهای فراوانی برای نشان دادن بزرگی و علم ایشان انجام دادند.برای مثال در دورهی صفویه به مرمت و گسترش حرم مطهر توجه بسیار شد.در این راستا یکی از ابزارهایی که از آن در ایجاد فضایی معنوی کمک گرفته شد،کتیبههایی با دورنمایهی شیعی بود.این کتیبهها که مضمون آنها با مشاورهی علمای اسلامی تعیین میشد دربرگیرندهی آیات قرآنی،احادیث ائمه،نامها و اسامی امامان و ادعیه است.از این میان آنچه بیش از همه تعصب و ارادت هنرمندان و پادشاهان یا حامیان هنری را نشان میدهد،استفاده از نام امامان معصوم،حدیثی از ایشان یا دعایی دربارهی ایشان است. در معماری اسلامی ایرانی،بهویژه در حرم مطهر امام رضا(ع) نیز که همواره در دورههای مختلف مورد توجه پادشاهان مسلمان و هنرمندان و معماران شیعه قرار گرفته،نمونههای متعددی از کتیبههایی به چشم میخورد که در آنها از نام امام رضا(ع)و احادیث ایشان استفاده شده است.این مقاله با هدف شناسایی کتیبهها در معماری اسلامی بهویژه در حرم مطهر امام رضا(ع)که در وصف ایشان یا شامل نام ایشان یا حدیثی از آن حضرت است،تنظیم و به دنبال پاسخ دادن 2Lبه سؤالات زیر است: 1-استفاده از کتیبه در معماری مراقد معصومین چه جایگاهی دارد؟ 2-نمونههای کتیبهای معماری اسلامی و معماری مرقد مطهر امام رضا(ع)که با مضمون احادیث امام رضا(ع)،دعاهایی دربارهی ایشان یا شامل نام آن حضرت است،کدامند؟ مقاله حاضر با استفاده از اسناد و مدارک و به روش توصیفی- تحلیلی تهیه شده است.
PIECE
Title
کتاب ماه هنر
Volume Number
شماره ۱۰۳و ۱۰۴ (۱۱صفحه - از ۲۲ تا ۳۲)
Date of Publication
فروردین و اردیبهشت ۱۳۸۶
PERSONAL NAME USED AS SUBJECT
Entry Element
علیبن موسی
Additions to Name Other than Dates
(ع)
Roman Numerals
، امام هشتم
Dates
، ۱۵۳؟ - ۲۰۳ق.
CORPORATE BODY NAME USED AS SUBJECT
Entry Element
آستان قدس رضوی
TOPICAL NAME USED AS SUBJECT
Entry Element
معماری اسلامی
Entry Element
Architecture, Islamic
a06
a06
کتیبههای اسلامی-- ایران--مشهد
UNCONTROLLED SUBJECT TERMS
Subject Term
معماری اسلامی ،امام رضا(ع) ،مرقد مطهر امام رضا(ع) ،تزیینات کتیبهای ،مضامین دعایی و حدیثی
PERSONAL NAME - PRIMARY RESPONSIBILITY
شایسته فر، مهناز
ELECTRONIC LOCATION AND ACCESS
Electronic name
مقام و موقعیت امام رضا (ع) در تزیینات کتیبه ای معماری اسلامی با تاکید بر حرم مطهر امام رضا (ع).pdf