حضرت معصومه (س) در اول ذیقعده سال 173 هجری چشم به جهان گشوند و پس از عمری کوتاه ولکن پر از معنویت و برکت، در سال 201 هجری در نیمۀ راهی که بنا بود به زیارت برادر بزرگوارشان حضرت رضا (ع) ختم شود، چشم از دنیا فروبستند و البته این آغازی شد برای تحولاتی بزرگ در مناسبات آتی جامعۀ شیعی.این مقاله به بررسی تاثیر نقش حضرت معصومه در ایجاد تمدن اسلامی می پردازد.