رساله حاضر، مقایسه تمدّن اسلامی با دیگر تمدن ها از جمله تمدن غرب می باشد. رساله در چهار فصل تدوین شده است نویسنده پس از واژه شناسی فرهنگ و تمدّن و معنای آن ها از دیدگاه نویسندگان اسلامی و غربی به ارکان تمدّن از جمله فرهنگ، دین، اخلاق و مناطق جغرافیایی و ارکان تمدّن مثل نیروی انسانی، اقتصاد، قدرت سیاسی، آموزش، خلّاقیت و علم اشاره می نماید. سپس به بررسی ریشه های تمدّن اسلامی می پردازد و این ریشه ها را در نظام آموزشی، اقتصادی، اجتماعی و در مقایسه با دیگر ملل همچون یونان و روم و ایران باستان می داند. وی مظاهر تمدّن اسلامی را در علوم انسانی، دانش تجربی، مراکز علمی و هنر معماری می داند، وی در ادامه به مبانی تمدّن غربی و عناصر آن از جمله آزادی، مردم سالاری، سکولاریسم، سینما، تکنولوژی و... اشاره می کند و مظاهر آن را در جامعه مدنی، تکثّرگرایی، قانون مداری، نفی ایدئولوژی و نسبی گرایی ذکر می کند و در پایان ضمن مقایسه تمدن اسلامی با تمدن غربی در علم، حکومت داری، آزادی، هنر، فرهنگ، کرامت انسانی، اقتصاد، خانواده و حقوق نتیجه می گیرد که در تمدّن اسلامی راهبرد اصلی معنویات و ارزش هاست و آثار آن صلح و همزیستی و بنای مدینه فاضله است اما راهبرد تمدّن غربی مادیّات و غوطه ور شدن در زندگی حیوانی است.