ادراک ثابت است یا متغیر ؟ از نظر مرحوم علامه طباطبائی پاسخ این پرسش در گرو تفکیک دو نوع متمایز ادراک یعنی ادراک حقیقی و ادراک اعتباری از یکدیگر است. ادراکات حقیقی به معنای مورد نظر در این رساله اکتشافات و انعکاسات ذهنی واقع و نفس الامر است و منظور از ادراکات اعتباری فرضهایی است که ذهن به منظور رفع احتیاجات حیاطی می سازد و صرفاً جنبه وضعی و قراردادی دارد و با واقع و نفس الامر ارتباط مستقیم ندارد. بحثت ادراکات اعتباری برای اولین بار در تاریخ فلسفه اسلامی توسط مرحوم علامه طباطبائی (ره) مطرح شده است . با وجود این نمی توان مقدمات و مبانی بحث را کلی بی ارتباط با آراء و مبادی گذشتگان دانست همچنان که نمی توان آگاهی ایشان را نسبت به برخی اقوال آراء دروه جدید نادیده گرفت و یا بی سابقه بودن این بحث را در آراء متفکران غرب ( لااقل در اندیشه های هیوم وجی . ای . مور) پذیرفت . بنابر این ، می توان سابقه ، این بحث را از جنبه های فلسفی کلامی ، اخلاقی ، منطقی ، اصولی ، ادبی و حتی در مقدمه تاریخ ابن خلدون پیگیری نمود. این رساله تلاشی است که همراه با کنکاش در گذشته به منظور راهیابی به زمینه ها و سوابق تاریخی مبحث ادراکات اعتباری و نیز مطالعه و بررسی اجمالی مسائلی که پیرامون آن مطرح است.