نگاهی به تاریخچه شیواپرستی در دین هندویی: خاستگاه، تحول و مکاتب آن
First Statement of Responsibility
مجتبایی فتح اله, الیاسی پریا
SUMMARY OR ABSTRACT
Text of Note
شیواپرستی از گرایش های مهم دین هندویی است که پیروان بسیاری را به خود اختصاص می دهد. این گرایش بر پرستش شیوا، خدای کهن که مفاهیم متباینی را در خود دارد، متمرکز است. شیوا خدایی پیش از آریایی است که در طی گذاری نسبتا طولانی، از تمدن پیش آرایی تا دین هندویی متاخر، جایگاه ویژه ای در دین هندویی به دست آورد. این سیر تحول با توجه به متون مقدس اصلی هندو قابل درک است. افزون بر این، می توان مشاهده کرد که بقایای فرهنگ تمدن باشکوه پیش از آریایی، به ویژه تمدن شهرهای موهنجودارو و هاراپا، که پس از استیلای اقوام هندواروپایی و انقراض تمدن های شهرنشین آن دیار به کلی محو نشده بود و در قشرهای پایین و پست جامعه دینی هند و در میان اقوام بومی دراویدی نژاد آثاری از آن باقی مانـده بود، رفته رفته سر برآورد و بسان مکتب یوگا و شیواپرستی، ارکان مهم دیـن هندویی امروز را تشکیل داد. شیواپرستی اشکال نظام مند بیشتری در فرقه های شیوایی به خود می گیرد که هر یک با وجود برداشت متفاوت خود، اصول اعتقادی ویژه ای دارند.