عنوان

بررسی سوءظن و حسن ظن به خدا و خلق در آیات و روایات

Country Code

IR

Number

پ۱۶۱

.Language of Text, Soundtrack etc

فارسی

Country of publication

IR

Title Proper

بررسی سوءظن و حسن ظن به خدا و خلق در آیات و روایات

General Material Designation

[پایان‌نامه]

First Statement of Responsibility

/اعظم السادات حسینی

Subsequent Statement of Responsibility

؛استاد مشاور: ناصر رفیعی

Name of Publisher, Distributor, etc.

دانشکده اصول دین، قم

Date of Publication, Distribution, etc.

، ۱۳۸۵

Specific Material Designation and Extent of Item

سیزده، ۲۹۳ ص

Text of Note

چاپی

Text of Note

کتابنامه: ص.۲۹۳ - ۲۸۳ ؛ همچنین به صورت زیرنویس

Dissertation or thesis details and type of degree

کارشناسی ارشد

Body granting the degree

، دانشکده اصول دین، قم

Text of Note

اثر حاضر به بررسی و تامل در موضوع حسن ظن و سوءظن به خدا و خلق از منظر آیات و روایات پرداخته است .حسن ظن به خلق در آیات و روایات، از جایگاه رفیع و مهم برخوردار است .تا آنجا که نیک اندیشی با بداندیشی نسبت به خلق ارتباط محکم و ناگسستنی با حسن ظن و سوء ظن به خالق دارد. مهم ترین ریشه حسن ظن به خلق پاکی درون و ایمان استوار به آموزه های دین است حالی که سوء ظن به مردم نشات گرفته از آلودگی و خبت باطنی است. اهمیت مساله حسن ظن مردم بیشتر به دلیل تاثیر شگرف آن در رهایی از گناه و دست یافتن به سلامت روح و روان است با این همه، حسن ظن به خلق، از لحاظ عقلانی جایگاهی دقیق دارد و مفهوم آن نه تنها ساده اندیشی، زودباوری و قضاوت کردن بر اساس ظاهر افراد و سخنان ایشان نیست بالعکس نیک اندیشی نسبت به مردم از دوراندیشی و تعقلی سرچشمه می گیرد که در عین حال که از آثار آن در روابط اجتماعی می توان بهره برد، اما در مسائل سرنوشت ساز و مبهم مانند :ازدواج، قضاوت، معاملات ...اساس عمل، تفحص و سنجش و اندیشه پیرامون و گفتار طرف مقابل است. سوءظن به مردم به سان شجره خبیثه ای است که اگر روح و جان آدمی ریشه دواند اساس و سرچشمه بسیاری از گناهان و مفاسد به شمار خواهد رفت .به همین جهت پروردگار حکیم در کتاب انسان ساز خویش، به شدت مومنان را از آن برحذر داشته، نسبت به عوامل آن هشدار داده است.نکته مهم در بحث سوءظن به مردم این است که به صرف راه یافتن اندیشه فاسد نسبت به دیگران به درون قلب انسان مشمول ماده مجازات نمی گردد بلکه اگر با مقدمات اختیاری مانند: تجسس، گوش سپردن به سخنان بیهوده در مورد دیگران، مانند: غیبت و ...فراهم آید یا به آن ترتیب اثر داده شود و در دل به طور ماندگار و ثابت جای گیرد، سزاوار عقاب و مجازات است و از اینجاست که اصلاح عیوب خویش به عنوان مهم ترین راه درمان سوءظن به مردم ، بیان گردیده است .سوءظن به خدا به معنای انکار و یا تردید در صدق وعد و وعید پروردگار است که جوهره آن شرک جلی و خفی است زیرا با تامل در آثار و پیامدهای سوء ظن به خدا چون ریا، ترس، بخل، حرص و ... به طور آشکار می توان آثار شرک را در آنها دید.بنابر این رهایی از آن با محکم کردن پایه های توحید و اعتقاد به قدرت و حکمت و علم پروردگار متعال امکانپذیر است.از حسن ظن به خداوند کریم، گرچه صریحا در قرآن با این لفظ یاد نشده است، اما با کاوش دقیق در آیات الهی می توان دریافت که حجم گسترده ای از آیات به این معنا اشاره کرده اند .زیرا حسن ظن به خدا در حقیقت ایمان صادق به وعد و وعید پروردگار و تصدیق هر دو جنبه آن است که در پرتو این معنا، مفاهیم خوف و رجا به روشنی نمود می یابند.با توجه به خاستگاه حسن ظن به پروردگار، مراتب آن نیز متفاوت است .زیرا منشا حسن ظن به خدا یا ایمان ابتدایی، و یا ایمان استوار و محکم و اطمینان به خداوند است و در مراحل بالاتر، یقین و بالاخره در بالاترین مراتب، یقین کشفی و شهودی است، تا آنجا که هدف نهایی ازآن دستیابی به مقام رضا و سلیم کامل و نفس مطمئنه است امید که در پرتو حسن ظن به خداوند در مراتب کامل واعلای آن ، شایسته این خطاب الهی شویم که: یا ایتها النفس المطمئنه ارجعی الی ربک راضیه مرضیه فادخلی فی عبادی و ادخلی جنتی

Subject Term

سوءظن

Subject Term

اخلاق اسلامی

حسینی، اعظم السادات

نجارزادگان، فتح الله، ۱۳۳۷-، استاد راهنما

رفیعی، ناصر، استاد مشاور

Country

ایران

Agency

کتابخانه دانشگاه علوم و قرآن حدیث

Call Number

P،/۱۶۱،پایان‌نامه

Tag of the Source Format Field

محل نگهداری: ۱-۱

نمایه‌سازی قبلی

p

TF

1

a

Y

Y