/ از: عزالدين حسين بن عبدالصمد حارثي عاملي ( -۹۸۴ ق.)
PHYSICAL DESCRIPTION
Dimensions
؛ خشتی. ۱۴*۵/ ۲۰ سم. ۲۸۱ ص. ۱۵- ۲۲ س.
GENERAL NOTES PERTAINING TO DESCRIPTIVE INFORMATION
1
2
1
2
Text of Note
الحمد لله کما ینبغی لجلاله و جماله و بعد فیقول فقیر رحمه الله الغنی حسین بن عبد الصمد الجباعی لما تشرف بالحضره العلیه الشاهیه لا زال عالیه اللواء غالبه علی الاعداء الی یوم الدین و ذلک فی اواخر ذی القعده سنه ثمان و ستین (اگر منظور شیخ حسین آن است که این مباحثه در وقتی جریان یافت که وی برای نخستین بار شاه طهماسب را دیدار کرده و یا در وقتی که به پایتخت شاه رسیده بنابراین معلوم می گردد که شیخ در ۹۶۵ق به ایران و به اصفهان آمده ۳ سال بعد در اصفهان بوده و سپس (پس از این که شیخ علی منشار، شیخ الاسلام وقتاصفهان خبر مهاجرت این عالم بزرگ را از عامل به ایران برای شاه صفی که در آن وقت در قزوین پایتخت داشت بفرستد ) با جمعی از یاران به قزوین رفته و این بحث و تألیف این رساله در قزوین وقوع یافته. نک: اعیان الشیعه، ص ۲۳۹-۲۴۳). و تسعمائه مع جماعه من الاصحاب وقع الکلام فی مسئلین فتکلم فیها بعض الاخوانبماهو المشهور بین المتأخرین غیر ناظر الی مأخذهم فی ذلک بل مقتصر بن علی النقل عنهم و کان للفقیر وقوف علی ان ادلتهم لا تنهض بمدعاهم ذکرت خلاف ما نقلوه و قویته فاستنکروا ذلک و استهجنوه فبینت بهذه الکلمات الحال لیزول الاشکال... المسئله الاولی ان الحصر و البواری... .
Text of Note
انجام مسئله اولی: ... و لهذا قیل ای مجتهد سلم من منتقد و ای شخص سلم من نقص و فقنا اللهو ایاکم للعمل بما یحبه و یرضاه انه جواد کریم.
Text of Note
آغاز مسئله ثانیه: المسئله ثانیه هل یجوز صرف مال الامام(ع) حال الغیبه لفقیر الساده سواء کان ذلک خمسا او قدرا فاقول مال الامام فی یومنا هذا تنقسم الی قسمین الانفال... .
Text of Note
... و هو صرف حقوقهم علیهم السلام الی فقراء الساده و هو الکریم عن ذلک نسأل الله تعالی حسن الهدایه و الوقایه لنا و لسائر المومنین انه جواد کریم.
NOTES PERTAINING TO PHYSICAL DESCRIPTION
نوع خط:
تزئینات متن:
تزئینات جلد:
Text of Note
خط ها و قلم های گوناگون در ذیل رساله اعضالات(ش ۱) ذیل ص ۱۸ و ذیل رساله ۲ (ص ۹۰) نوشته شده که نسخه به دست فضل الله بن محمد بن فضل الله در ۱۰۶۵ق رونویس شده اما گویا این رقم نسخه ای است که اصل نسخه بوده زیرا این دفتر تازه تر می نماید.
Text of Note
نام رساله ها به شنگرف است نام رساله زوراء و همچنین عنوان های «تنبیه» «ازاحه وهم و اناره فهم» ونظائر آنها نیز به شنگرف است.
Text of Note
تیماج قهوه ای.
NOTE RELATING TO THE COPY IN HAND
1
1
Text of Note
بر پشت نخستین برگ دفتر فهرست رساله های موجود در دفتر ثبت شده.
Text of Note
در کنار برخی از صفحات،تفسیربرخی از لغات، به نقل از کنز اللغه و نیز نسخه بدل برخی از کلمات ثبت شده.
PROVENANCE NOTE
1
Text of Note
چند یادداشت و تملک به خط های مختلف ودو مهر نیز بر روی همین برگ موجود است.
وي با روش فقيهان هم زمان خود كه در فتوي، بيشتر پيرو گذشتگان بوده اند سخت مخالفت داشته و در چند اثر فقهي خود بر اين شيوه فقهاء معاصر خرده گيري كرده. در همين فهرست رساله اياز او شناختيم كه چند مسئله فقهي را به عنوان نمونه ياد كرده و انظار و ادله گذشتگان را در آن مسائل نادرست داشته است. در رساله حاضر نيز وي چنين قصدي داشته است. وي در ادامه اين رساله گويد: « در ۹۶۸ در مجلس شاه طهماسب دو مسئله فقهي عنوان شد و حاضران همه درباره آن دو مسئله نظر گذشتگان را نقل كردند بدون اين كه بدليل آنان به دقت بنگرند و من از آنجا كه واقف بودم و مي دانستم ادله گذشتگان براي اثبات مدعاي آنان كافي نيست، با نظرهاي آنان مخالفت ورزيدم. اما با اعتراض و استنكار همگي مواجه شدم. اينك براي توضيح بيشتر و دفع اشكالات آنان اين رساله را نگاشتم ».
Text of Note
اين رساله در ذريعه يك جا به نام تطهير الحصر و البواري و جاي ديگر با نام الحصر و البواري و سهم الامام(ع) ياد شده. در اعيان الشيعه از دو رساله با ش ۱۹ و ۲۰ ياد شده: يكي با نام رساله في طهاره الحصر و البواري و ديگري با نام رساله في صرف سهم الامام... الي فقراء الساده و امين عاملي در ذيل رساله دوم به نقل از رياض العلماء گويد: «رساله اي است لطيف و خوب و در ۹۶۸ ق از آن فراغت يافته». در نسخه حاضر اين دو مسئله عنوان شده و مسئله دوم به هيچ وجه صورت رساله جداگانه ندارد علاوه بر آن كه در آغاز رساله نيز مولف خود از عنوان شدن دو مسئله در حضور شاه طهماسب سخن گفته است. صورت دو مسئله مذبور چنين است: « المسئله اولي. ان الحصر و البواري اذا اصابها بول او نجاسه رطبه و جفت بالشمس فهل تطهر ام لا. المسئله ثانيه. هل يجوز صرف مال الامام عليه السلام حال الغيبه لفقير الساده سواء كان ذالك خمسا او نذار ».