عنوان

بررسی نقش ژئواستراتژیک ترکیه در خاورمیانه ی عربی وتاثیر آن بر روی منافع ملی ایران از سال2002تا2020

شماره

پ۲۵۸۱۱

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

per

عنوان اصلي

بررسی نقش ژئواستراتژیک ترکیه در خاورمیانه ی عربی وتاثیر آن بر روی منافع ملی ایران از سال2002تا2020

نام نخستين پديدآور

داود ملکی احمدآباد

نام ناشر، پخش کننده و غيره

حقوق و علوم اجتماعی

تاریخ نشرو بخش و غیره

۱۴۰۰

نام خاص و کميت اثر

۱۷۷ص.

مواد همراه اثر

سی دی

جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن

کارشناسی ارشد

نظم درجات

علئوم سیاسی

زمان اعطا مدرک

۱۴۰۰/۰۶/۳۱

متن يادداشت

ترکیه قبل از سال2002 استراتژی¬های منطقه¬ای وجهانی خود را بر اساس ساختار دوقطبی جهانی تنظیم کرده بود و رویکرد غالب بر سیاست خارجی ترکیه رویکردی غرب گرایانه و نگاه به قدرت¬های فرامنطقه¬ای ومتاثر از دیدگاه¬های کمالیستی بود. این رویکرد و استراتژی، نتیجه¬ی روابط سرد با همسایگان در منطقه خاورمیانه¬ی عربی به خصوص ایران را به همراه داشت. اما یا تغییر ساختار دو قطبی، نقش ترکیه در روابط منطقه¬ای نیز دچار تغییرات وتحولاتی شده است وایفای نقش جدید در خاورمیانه¬ی عربی، ناشی از تعریفی است که ترکیه از ژئوپلتیک وموقعیت حساس خود در منطقه وجهان دارد. بنیان گذار این استراتژی جدید، حزب عدالت وتوسعه است که در راس آن سیاست مدارانی همچون داوود اوغلو ورجب طیب اردوغان قرار دارند. ایران به عنوان یکی از همسایه¬های مرزی کشور ترکیه، بی¬تاثیر از نقش جدید ژئواستراتژیکی ترکیه در خاورمیانه¬ی عربی نبوده است ومنافع ملی منطقه¬ای آن را تحت تاثیر نقش خود قرار داده است.بحران سوریه در سال 2011م، مسئله¬ی اقلیم کردستان عراق، مسئله فلسطین و اسرائیل، قیام مصر توسط اخوان المسلمین وچالش-های ژئوپلتیکی ایران وترکیه در رابطه با عربستان وکشورهای حوزه خلیج فارس از جمله مواردی است که منافع ملی ایران را تحت تاثیر قرار داده است؛ در بحران سوریه ترکیه سعی می¬کرد موضعی خصمانه نسبت به نظام سوریه در پیش بگیرد اما ایران تامین وتضمین بقا وامنیت هردو کشور ایران و سوریه در نظام بین الملل را خواستار بود. در حوزه¬ی کردستان عراق دولت ترکیه علاوه بر داشتن مواضع مشترک با ایران در مسائل مختلف ملاحظات متعارضی با ایران دارد.دولت ترکیه به دلایل اقتصادی وسیاسی تلاش زیادی می¬کند تا با نفوذ گسترده در کردستان عراق این منطقه را هرچه بیشتر به خود وابسته کرده و مانع از نفوذ ایران در این منطقه بشود.حمایت ایران از فلسطین، گسترش تهدیدات را مانع شده وموجب حمایت از منافع ملی ایران می¬شود. هر موقع که بین ترکیه واسرائیل واگرایی پیش آمده، مانور ایران در منطقه، افزایش یافته وموقعیت برتری نسبت به اسرائیل پیدا کرده است. واکنش¬های نسبتا خنثی ایران نسبت به قیام مصر توسط اخوان المسلمین، نداشتن روابط سیاسی ایران با مصر و حضور فعال ترکیه در مصر، به طور ملموس منافع ملی ایران را تحت تاثیر قرار نداد و رقابتی بین ایران و ترکیه شکل نگرفت.در حال حاضر قدرت در خاورمیانه بین قدرت¬های منطقه¬ای ایران، ترکیه وعربستان تقسیم شده و هرکدام سعی بر این دارند تا سهم بیشتری را نسبت به دیگری در کارنامه بازیگری خود به ثبت برسانند. روابط امارات متحده عربی با ایران و ترکیه، همراه با تنش¬های سیاسی است. امارات متحده عربی خواستار ایفای نقش ورقابت منطقه¬ای با ایران وترکیه است.رقابت ایران وترکیه از مسائل به وجود آمده در کشورهای حوزه¬ی خلیج فارس مثل بحران تحریم قطر، بحران بحرین و بحران یمن باعث شده که ایران وترکیه برا¬ی کسب حداکثری منافع ملی، حضور فعال تری نسبت به یکدیگر در کشورهای مذکور داشته باشند. براساس نظریه نوواقع گرایی کنت والتز، تغییر نقش ترکیه در منطقه¬ی خاورمیانه¬ی عربی را بهتر می¬توان بررسی کرد. لذا پژوهش حاضر با هدف بررسی وشناخت نقش نوین ژئواستراتژیک ترکیه در خاورمیانه¬ی عربی و تاثیر آن بر روی منافع ملی ایران باروش تاریخی- تحلیلی واز نوع نظری بیان شده است. به منظور دستیابی به اهداف پژوهش، بر اساس نقش ژئواستراتژیک ترکیه در منطقه، چگونگی واکنش این کشور به چالش ها، بحران¬ها ومنازعات مهم منطقه¬ی خاورمیانه¬ی عربی مورد تجزیه وتحلیل قرار گرفته است. بدین ترتیب سؤال اصلی پژوهش این است که دلایل برگرفتن سیاست خارجی مداخله محور از سوی ترکیه در خاورمیانه¬ی عربی از سال2002 تا 2020 چیست؟ نسبت سیاست خارجی مداخله محور ترکیه در منطقه خاورمیانه عربی با سیاست خارجی ومنافع ملی ایران تاکنون چه بوده است؟ و آینده روابط ایران وترکیه درباره¬ی خاورمیانه عربی چگونه پیش بینی می¬شود؟نتایج نشان داد که ترکیه به حکم ضرورت وامکان و با هدف بازی کردن نقش ژئواستراتژیکی نوین دست به گسترش نفوذ سیاسی، امنیتی، ژئوپلتیکی واقتصادی در منطقه خاورمیانه¬ی عربی زده است. وبا روند افزایشی مداخله ترکیه در خاورمیانه عربی، سیاست خارجی واقدامات ترکیه به طور روزافزون با سیاست خارجی ومنافع ایران در خاورمیانه عربی ناسازگار است.پیش بینی می¬شود کشمکش¬ها وتعارضات میان ایران وترکیه در منطقه خاورمیانه عربی نیزافزایش پیدا خواهد کرد

متن يادداشت

Prior to 2002,Turkey had formulated its regional and gbbal strategies based on a global bipolar structure.And the dominant approach to Turkish foreign policy was a pro_western approach and aview ofsupra_regional powers in fluenced by kemalist views.This approach and strategy resulted in cold relations whit neighbors in the middle east, eapecially Iran.But whit the change in the bipoiar structure,turkey’s role in regional relations has also changed.And playing a new role in the Arab middle East stems from turkeys definition of geopolitics and it’s sensitive position in the world. The founder of this new strategy is the justice and development praty, which is headed by politicians such Davut Oglu and eceb Tayeb Erdogan. Iran, as a neighbor of Turkey, has not been unaffected by Turkey’s new geostrategic role in the Arab Middle east, and its national interests have been affected by its role. The Syrian crisis, the Kurdish region, Palestine and Iraq, the Muslim Brotherhood’s uprising in Egypt, and the geopolitical challenges of Iran and Turkey to Soudi Arabia and the Gulf states are among the issues that have affected Iran’s national interests;In the Syrian crisis, Turkey tried to take a hostile towards the Syrian regime, but Iran wanted to ensure the survival and security of both Iran and Syria in the international System. In the field of Iraqi Kurdistan, in addition to having common positions with Iran on various issues, the Turkish government is making great efforts to make the region more dependent on Iraqi Kurdistan by expanding its influence and preventing Iranian influence in the region.Iran’s support for Palestine prevents the spread of threats and protects Iran’s national intereste. Whenever there is a divergence between Turke and Israel, Iran,s maneuver in the region has increased and it has found a superior position over Israel.Iran’s relatively neutral reactions to the Muslim Bratherhood’s uprising in Egypt, Iran’s lock of political relations with Egypt, and Turkey’s active presence in Egypt did not significantly affect Iran’s national interests and Turkey.Curently,power in the Middle East is divided between the regional pwers of Iran, Turkey and Saudi Arabia, and each is trying to record a larger share of the actor than the other.The UAE’s relations with Iran and Turkey are frought whith political tensions.The UAE wants to play a regional role and rivalry with Iran and Turkey.The rivalry Iran and Turkey over issues in the Persian Gulf countries such as the crises of sanctions on Qatar, the crisis in Bahrain and the crisis in Yemen has caused Iran and Turkey to have amore active presence in each of these countries in order to maximize national interests. According to kentm’s new theory of realism, this shift in turkey’s role in the arab middle east can be better understood. There fore,the present study aims to inves.There fore, the present study gims to investigate and recognize the impact of Turkey’s new geostrategic role in the arab middle east andon Iran’s national interests it is expressed by the historical_analytical method ofa theoretical type.In order to achieve the objectives of the research,based on the region,how the country responds to challengs,crises and important conflicts in Arab middle East have been dismantled.Thus,the main question of the research is what are the reasonals for Turkey’s intervention-oriented foreign policy in the Arab Middle East from 2002 to 2020? What has been the relationship between Turkish intervention policy in the Arab Middle East andiran’s foreign policy and national interests so far? And how is the future of iran-Turkey relations regarding the Arab Middle East predicted? The results show that turkey has expanded its political, geopolitical and economic security influence in the Arab Middle East as a matter of necessity and possibility, with the aim of playing anew geostrategic role.And whit the increasing trend of Turkish intervention in the Arab Middle East, Turkey’s foreign policy and actions are increasingly incompatible with Iran’s foreign policy and interests in the Arab Middle East.And tensions between Iran and Turkey are expected to increase in the Arab Middle East

عنوان گونه گون

The Investigation of Turkey Geo-strategic Role in the Arabian Middle East and its Effect on Iranian National Interests from 2002 until 2020

عنصر شناسه اي

ملکی احمدآباد

ساير عناصر نام

‏ داود

کد نقش

تهيه کننده

عنصر شناسه اي

‏ایزدی

عنصر شناسه اي

‏علی پور

ساير عناصر نام

‏رجب

ساير عناصر نام

جود

تاريخ

استاد راهنما

تاريخ

استاد مشاور

عنصر شناسه اي

‏ تبریز