کاربرد سیستمهای فازی و فازی-تحلیل سلسله مراتبی در ارزیابی کیفی تناسب بخشی از اراضی میاندوآب برای محصولات گندم، چغندرقند و نخود
عنوان اصلي به زبان ديگر
Application of fuzzy and fuzzy - analytical hierarchy process system in qualitative land suitability evaluation for a part of miandoab region for wheat, sugarbeet and chickpea
نام نخستين پديدآور
/پروانه مرادی الوندی
وضعیت نشر و پخش و غیره
نام ناشر، پخش کننده و غيره
: کشاورزی
تاریخ نشرو بخش و غیره
، ۱۳۹۷
نام توليد کننده
، میرزائی
مشخصات ظاهری
نام خاص و کميت اثر
۸۲ص
یادداشتهای مربوط به نشر، بخش و غیره
متن يادداشت
چاپی - الکترونیکی
یادداشتهای مربوط به پایان نامه ها
جزئيات پايان نامه و نوع درجه آن
کارشناسی ارشد
نظم درجات
علوم و مهندسی خاک(گرایش پیدایش، ردهصبندی و ارزیابی خاک)
زمان اعطا مدرک
۱۳۹۷/۰۶/۱۹
کسي که مدرک را اعطا کرده
تبریز
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
ارزیابی تناسب اراضی جهت حفاظت خاک و مدیریت پایدار امری اجتنابصناپذیراست .انتخاب یک روش مناسب ارزیابی تناسب اراضی نیز با توجه به محدودیتصصهای روش فائو بهصصعنوان روش مرسوم اراضی ضروری به نظر میصصرسد .در این راستا روشصهای فازی و چندمعیاره بهصصدلیل دخالت دادن نظرات کارشناسی، در نظرگیری وزن ویژگیصهای موثر در تناسب میصتواند مفید باشد .در این پژوهش سیستمصهای فائو) پارامتریک-ریشه دوم(، فازی و فازی-تحلیل سلسله مراتبی جهت ارزیابی تناسب اراضی منطقه میاندوآب با وسعت ۴۷۰۰ هکتار واقع در استان آذربایجان غربی برای محصولات گندم، چغندرقند و نخود استفاده شد .خاکصهای این منطقه دارای رژیمص رطوبتی زریک و حرارتی مزیک میصباشد .ویژگیصهایمورفولوژیکی، فیزیکی و شیمیایی ۱۱ خاکرخ شاهد از منطقه میاندوآب تعیین و خاکها بر اساس کلید ردهصبندی ۲۰۱۴ در سه رده انتیصسول، اینسپتیصسول،آلفیصسول و اریدیصسول ردهصبندی شدند .براساس نتایج ارزیابی اقلیمی منطقه برای کشت محصولات انتخابی دارای تناسب بالا (S۱) بوده و مهمترین محدودیتصهای خاک و زمینصنما شوری، قلیائیت، بافت و آهک میصباشد .برای ارزیابی تناسب اراضی با سیستم فازی، درجه عضویت هر یک از ویژگیصهای اراضی در کلاسصهای تناسب با استفاده از توابع عضویت کندل و کوچی تعیین و در ماتریس ویژگیصها قرار داده شدند .سپس وزنصها، با استفاده از روش شبیه-سازی در محیط نرمصافزار Matlab برآورد و در ماتریس وزنصها قرار گرفتند .در نهایت با ترکیب ماتریس وزنصها و ویژگیصها با استفاده از عملگر ترکیب فازی، ماتریس نهائی تناسب اراضی محاسبه شد .نتایج این است که این روش نسبت به روش پارامتریک کلاسصهای تناسب را حداکثر یک کلاس مطلوبتر نشان میصدهد .بر اساس وزنصهای بهدستآمده، در هر سه نوع تابع عضویت مورد استفاده، شیب دارای بیشترین وزن در رشد محصولات انتخابی در منطقه مطالعاتی میصباشند .ضرایب همبستگی محاسبهصشده بین شاخص اراضی و عملکرد مشاهده شده با تابع عضویت کندل بیشتر از توابع کوچی و ذوزنقهصای بوده و اختلاف نسبتا زیاد ضریب همبستگی محاسبه صشده، نشان از ص دقت بالای تابع عضویت کندل دارد .برای ارزیابی تناسب اراضی با سیستم فازی تحلیل سلسله مراتبی، ابتدا چندین ویژگی فیزیکی با استفاده از راهنمای تشریح فائو و نظرات کارشناسی، وارد مدل شدند .در این روش فرآیند تحلیل سلسله مراتبی استفاده و نتایج نشان داد که منطقه برای چغندر و گندم دارای تناسب نسبتا تا کاملا مناسب و برای نخود تناسب بحرانی تا نامناسب میصباشد .نرخ ناسازگاری کلی ۰۸/۰ برآورد گردید که کمتر از ۱/۰ بوده و قابلقبول میصباشد .مقایسه روشصهای ارزیابی با استفاده از همبستگی بین شاخص اراضی و تولید مشاهدهشده نشان داد که دقت سیستم فازی، فازی-فرآیند تحلیل سلسله مراتبی، فازی و ریشه دوم بهصترتیب کاهش میصیابد، بنابراین سیستم فازی-فرآیند تحلیل سلسله مراتبی نتایج بهتری در مقایسه با سایر روشصها ارائه داده و میصتواند با فراهم آوردن رابطه بین ویژگیصهای اراضی که اغلب مبهم و ناقص هستند، به تعیین درجه محدودیت اراضی و مناسبصترین تیپصهای بهرهصوری کمک نماید .همچنین الویت کشت با روشصهای مختلف ارزیابی تناسب اراضی بر اساس وسعت و نوع کلاسصهای تناسب، به صورت چغندرقند، گندم و نخود میصباشد
متن يادداشت
Land suitability evaluation is inevitable for soil protection and sustainable management. Selection of an appropriate land suitabiliyty evaluation method seems to be necessary due to the limitation of the FAO method as a conventional one. In this regard, Fuzzy and MCDM can be helpful due the considering the weights of effective factors and experts oponions in land suitability evaluation. In this study FAO(pametric-square root), Fuzzy and Fuzzy-Analytical Hierarchy Procecess were used to evaluate the suitability for wheat, sugarbeet and cheakpea in approximately 4700 ha area of maindoab region located in West Azarbaijan province.The soils of reion have xeric and mesic soils mositure and temperature regims respectively. The morphological, physical and chemical properties of 10 representative profiles were determind and according to keys to soil taxonomy (2014), were classified in Entisols, Inceptisols, Alfisols and Aridisols orders. Based on climate evaluation results, region categorized on highly suitable for selected crops in each used three membership functions and lime, salinity, texture and alkality are important landscape and soil limitasions. For land suitability evaluation by the fuzzy system, the membership function of each soil properties in land suitability classes were determind using candle and cauchy membership function and have fixed in characterestic matrix. Then weights calculated by simulation methods by Matlab software and placed in weight Matrix. Finally suitability matrix calculated with multiplying weits and characteristic matrix by fuzzy operator and showed that this method one higher suitable class than parametric one. Based on obtained wights, slop had higher weights than other criteria in study reigin for the growth of selected crops. Calculated correlation coefficients between land index and observed production by fuzzy method with candel membership function was more than Cauchy and tropizoidal and relatively large difference of calculated correlation coefficient show candele membership function high accuracy. Land evaluation by Fuzzy-AHP,firstly several physical and chemical factors were used with FAO framework and experts opinions in model. In this one AHP method has been used for weight matrix making and the results revealed showed that, region is moderately to highly suitable for Wheat and Sugarbeet, marginal to unsuitable for cheakpea. Inconsistency ratio calculated 0.08, which was lower than 0.1 and siginificant. Comperasion of land evaluation methods by correlation coefficients calculation between land indices and observed production showed, that models of Fuzzy system, Fuzzy-Analitycal Hirarchy Process and Square root Methods accuracy decreases respectability. Therefor Fuzzy-AHP in comparison in comperision with other methods represent better resultsand and with manipulating realationship between land charectristics and observed yield that is incomplete or vague, help to determinasion of land limitation rates and suitable crops. Also the evaluated crops with all methods, can be arranged based on their area extension and kind of suitability classes as follows: Sugarbeet>Wheat > cheakpea
عنوان اصلی به زبان دیگر
عنوان اصلي به زبان ديگر
Application of fuzzy and fuzzy - analytical hierarchy process system in qualitative land suitability evaluation for a part of miandoab region for wheat, sugarbeet and chickpea
نام شخص به منزله سر شناسه - (مسئولیت معنوی درجه اول )