عنوان

مفاهیم اعتباری در حکمت اشراقی و حکمت صدرایی: پژوهشی تطبیقی درباره معقول ثانی از دیدگاه شیخ اشراق و علامه طباطبایی

زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن

فارسی

عنوان اصلي

مفاهیم اعتباری در حکمت اشراقی و حکمت صدرایی: پژوهشی تطبیقی درباره معقول ثانی از دیدگاه شیخ اشراق و علامه طباطبایی

نام نخستين پديدآور

اسدالله آژیر، معصومه سورنی

محل نشرو پخش و غیره

تهران

تاریخ نشرو بخش و غیره

پائیز و زمستان/۱۳۹۳

نام ناشر، پخش کننده و غيره

دانشگاه پیام نور

متن يادداشت

بحث مفاهیم اعتباری یا معقول ثانی از مباحث محوری در فلسفه اسلامی است که تمرکز و تأکید شیخ اشراق بر آن، یک نقطه عطف محسوب می شود. علامه طباطبایی نیز به عنوان نماینده بارز حکمت صدرایی در دوران معاصر، به تبیین این بحث در چارچوب حکمت متعالیه پرداخته است. آرای دو حکیم، در ملاک تشخیص مفهوم اعتباری، تعریف و تقسیم مفاهیم اعتباری، نحوه وجود مفاهیم و معقولات ثانیه، ملاک صدق این مفاهیم و مصادیق آن ها قابل مقایسه اند. ادعا در نوشتار حاضر بر آن است که اختلاف دو فیلسوف درباره نحوه وجود معقولات ثانیه فلسفی، بیش از آن که مربوط به دیدگاه آنان راجع به اصالت وجود یا ماهیت باشد، به اذعان یا عدم اذعان آنان به تمایز مفاهیم فلسفی از مفاهیم منطقی دارد. دیدگاه های علامه طباطبایی در مجموع بیانی دیگر از یافته هایی است که ملاصدرا در باب معقولات ثانیه بدان دست یافته بود. از این رو، صرف نظر از ابتکارات خود علامه، این پژوهش تطبیقی، به نوعی مقایسة میان فلسفه اشراقی و فلسفه صدرایی نیز محسوب می شود.

عنصر شناسه ای

علامه طباطبایی;سهروردی;مفاهیم اعتباری;حکمت اشراق;حکمت متعالیه;معقولات ثانیه((ما لیس باول)، مقابل معقولات اولی);

تقسیم فرعی موضوعی

اصالت ماهیت;مقولات;معقولات ثانیه منطقی(مقابل معقولات ثانیه فلسفی);معقولات ثانیه فلسفی(مقابل معقولات ثانیه منطقی);ملاک صدق;مفهوم ذهنی;جوهر و عرض;وجود;وجود انضمامی;نفس الامر(اصطلاح وابسته);اصالت وجود;احکام مواد ثلاث;

مشخصه منبع قراردادي

نوع ماده

مقاله;