عنوان
پدید آورنده
موضوع
رده
کتابخانه
محل استقرار
شماره کتابشناسی ملی
کد کشور
IR
شماره
۱۰-۱۹۴۱۸
زبان اثر
زبان متن نوشتاري يا گفتاري و مانند آن
فارسی
عنوان و نام پديدآور
عنوان اصلي
دیوان صبا
نام عام مواد
[نسخه خطی]
نام نخستين پديدآور
/ از: فتحعلی خان کاشانی متخلص به صبا ( -۱۲۳۸ق.).
وضعیت نشر و پخش و غیره
تاریخ نشرو بخش و غیره
۱۲۴۶ق.
مشخصات ظاهری
ابعاد
رحلی. ۲۰*۳۱سم. ۳۲۰گ. ۲۳بیت.
یادداشتهای کلی مربوط به اطلاعات توصیفی
آغاز، انجام، انجامه
1
متن يادداشت
تعالی الله خداوند جهاندار جهان دارا/ کزو شد آشکارا گل ز خار و گوهر از خارا
یادداشتهای مربوط به عنوان و پدیدآور
متن يادداشت
مولف ملک‌الشعرا و از مشاهیر شعرای ق ۱۳ق. است. وقایع سلطنت فتحعلی شاه و مختصری از تاریخ نیاکان او را در مدت سه سال در چهل هزار بیت به نظم آورده و «شاهنشاه نامه» نام نهاده و در ۱۸۶۷م. چاپ شده و مثنوی‌های دیگر وی عبارت است از:
متن يادداشت
۱. خلاصه الاحکام که در آن احکام سهو و شک در نماز بیان شده و خود وی گوید که موافق فتوی مفتی عصر ابوالقاسم (مراد محقق قمی است) نگارش یافته در ح ۳۲۰ بیت می‌باشد و بدین بیت آغاز گردیده:
متن يادداشت
ای نگارنده سپید و سیاه/ وی طرازنده نگین و کلاه
متن يادداشت
۲. عبرت‌نامه می‌باشد که برابر تحفه العراقین خاقانی انشاء شده و در ح ۹۵۰ بیت می‌باشد و آغاز آن این است:
متن يادداشت
دیباچه این خجسته دیبا/ پیرایه این پرند زیبا
متن يادداشت
۳. خداوندنامه که در بیان معجزات حضرت ختمی مرتبت (ص) و غزوات حضرت علی (ع) موافق اخبار صحیحه می‌باشد و در حدود سی‌هزار بیت است.
متن يادداشت
۴. گلشن صبا که در مواعظ و نصایح می‌باشد و در ۱۳۱۳ خورشیدی با مقدمه آقای ملک‌الشعرای بهار در تهران چاپ شده و در ح ۳۰۰ بیت می‌باشد و آغاز آن این است:
متن يادداشت
بنام خداوند هوش آفرین/ دو گوش نصیحت نیوش آفرین
متن يادداشت
۵. لیلی و مجنون.
متن يادداشت
راوی گوید در جوانی سروده و نسخه آن در دست است ولی نگارنده تاکنون بدان دست نیافته.
متن يادداشت
۶. هفت پیکر.
متن يادداشت
راوی گوید که نسخه آن در یکی از سفرها از میان رفته است.
متن يادداشت
۷. شکارستان. صبا این داستان را که عبارت از شیر شکار کردن فتحعلی شاه می‌باشد با مقدمه‌ای که از آن استفاده می‌شود چندی بیکار و از دربار دور مانده در هنگامی که دوباره به حضور خوانده شده به دستور پادشاه سروده و نام آن از این بیت به دست می‌آید:
متن يادداشت
شکارستان و نظم خسروانی/ رقم کردم معانی در معانی
متن يادداشت
و تمام آن ۲۴۰ بیت به وزن مثنوی می‌باشد و آغاز آن این است:
متن يادداشت
بروزی خوشتر از روز جوانی/ زمین و آسمان در شادمانی
متن يادداشت
و نسخه‌ای از آن در کتابخانه شخصی ملک‌الشعرای بهار موجود است.
متن يادداشت
شرح حال صبا را در انجمن خاقان انجمن سیم، مجمع الفصحا ۲/ ۲۶۷-۲۹۸، سخنرانی آقای بهار (ملک‌الشعرا) (در مجله ارمغان سال ۳۱۱ چاپ شده) و مقدمه ایشان بر گلشن صبا را ملاحظه نمائید.
یادداشتهای مربوط به مشخصات ظاهری اثر
مشخصات ظاهری
نوع خط:
مشخصات ظاهری
تزئینات نسخه:
مشخصات ظاهری
نوع کاغذ:
مشخصات ظاهری
تزئینات جلد:
متن يادداشت
نستعلیق.
متن يادداشت
در آغاز بخش ۱ و ۲ و ۳ هریک سرلوحی زیبا است، میان سطرهای صفحه اول و دوم طلااندازی شده و همه صفحات با اکلیل و شنجرف جدول‌کشی گردیده.
متن يادداشت
فرنگی.
متن يادداشت
میشن ضربی.
یادداشتهای مربوط به نسخه موجود
خصوصیات نسخه موجود
1
متن يادداشت
پشت صفحه نخستین یادداشتی در ۱۲۴۷ق. و دیگری بی‌تاریخ نگاشته شده.
یادداشتهای مربوط به نمایه ها، چکیده ها و منابع اثر
يادداشت هاي مربوط به نمايه ها، چکيده ها و منابع
ماخذ فهرست: مجلد دوم، صفحه ۱۵۳۴-۱۵۳۵.
یادداشتهای مربوط به خلاصه یا چکیده
متن يادداشت
شامل قصائد مرتبه به ترتیب حروف تهجی (ص ۱-۴۳۰)، ترکیب‌بندها (ص ۴۳۳-۴۹۶)، غزلیات مرتب به ترتیب حروف تهجی (ص ۴۹۷-۵۱۸)، رباعیات (ص ۵۱۹-۵۲۸)، خلاصه الاحکام (ص ۵۲۹-۵۴۳)، عبرت‌نامه (ص ۵۴۴-۶۸۷)، و مقطعات (ص ۵۸۸-۶۳۸) می‌باشد.
متن يادداشت
این دیوان یا کلیات در ح ۱۴۰۰۰ بیت را شامل است.
سایر رده بندی ها
شماره رده
۱۰۱۲
مبدا اصلی
کشور
ایران
سازمان
کتابخانه٬ موزه و مرکز اسناد مجلس شورای اسلامی
تاريخ عمليات
20120927
اطلاعات رکورد کتابشناسی
نوع ماده
MF
کد کاربرگه
87856
اطلاعات دسترسی رکورد
سطح دسترسي
a
تكميل شده
Y
