تمهيد القواعد الاصولية و العربية لمفتاح الاحکام الشرعية = تمهيد القواعد
[نسخه خطی فارسی]
محمدحسن نيسابوري
جمعه هفدهم رجب 1063ق.
417ص. (15 سطر)
5/12×20
فهرست استادي: 467
نسخ ديگر: 256
آغاز: بسمله. الحمد لله الذي وفقنا لتمهيد قواعد الاحکام الشرعية و تشييد ارکانها بتوطيد القوانين العربية و جعل ذلک عرضه للسعادة الابدية و وسيلة الي الکرامة السرمدية و الصلوة علي نبيه محمد مظهر الاسرار الخفية ... و بعد فان علم الفقه لا يخفي شرفه و فضله...
انجام: و نبتهل الي الله تعالي بهم عليهم السلم في قبوله و اجرائه في صحائف الحسنات و ان يغفر لنا ما اخطانا فيه سبل الصواب انه غفور رحيم فرغ من تاليفه يوم الجمعة المفتتح للشهر الحرام محرم المفتتحت لعام ثمان و خمسين و تسعمائه...
يکي از مهمترين منابع استنباط احکام است و آن را از کتابهاي "التمهيد في القواعد الاصوليه" تاليف شده در 768ق. و "الکواکب الدري" در قواعد عربي تاليف اسنوي شافعي (772ق.) گزين کرده است. داراي يکصد قاعده در اصول فقه با آنچه از احکام از آنها استفاده ميشود و يکصد قاعده در نحو با احکام مستفاد از آنها، به طور خلاصه در اين کتاب گردآورده شده است. اين کتاب داراي دو قسم است و هر قسم در چند باب تنظيم شده است: 1. تحقيق القواعد الاصوليه و تفريع ما يلزمها من الاحکام الفرعيه. 2. تقرير مطالب العربيه و ترتيب ما يناسبها من الفروع الشريفه. مولف براي اين کتاب خود فهرست مبسوطي ساخته است تا مراجعه به آن آسان باشد و موارد کاربرد اين اصول را در فقه نشان داده است و آن را "کشف الفوائد في فهرس تمهيد القواعد" ناميده و در انتهاي بيشتر نسخهها موجود است. تاريخ فراغت از تاليف در جمعه اول محرم 958ق. و تاريخ فراغت از فهرست کتاب سه شنبه 8 رجب 958ق. ميباشد. (الذريعة 4/433-434، 422، 13/153؛ ملي 7/198؛ مرعشي 32/284؛ آستان قدس 16/96؛ مجلس 25/244؛ فنخا 9/237)
نوع خط: نسخ
جلد: تيماج قهوه¬اي، ضربي، جدولدار، با نقش ترنج و سر ترنج و نقش گل و بوته داخل آنها
وقف فرزندان آقا ميرزا محمدعلي مدرس تبريزي (صاحب ريحانة الادب)(تفصيل وقف¬نامه در نسخه شماره 57)؛ فهرست تمهيد القواعد و ابياتي عربي و فارسي در انتهاي نسخه؛ مهر بيضوي با سجع "عين محمد بن فتحعلي" و مهر بيضوي با سجع "عبدک سليمان" در آغاز نسخه و يادداشتي درباره سوره ناس در آغاز نسخه؛ عناوين شنگرف؛ برخي عناوين سفيد مانده است؛ در حاشيه تصحيح شده است.