علوم بهزیستی و توانبخشی University of Social Welfare and Rehabilitation Sciences))
مقدمه :سلامت روان بخشی جدایی ناپذیر از سلامت عمومی است که منجر به رضایت مندی از زندگی می شود و شامل توانایی ایجاد وحفظ روابط، مطالعه، کار، دنبال کردن علایق، و همچنین ظرفیت تصمیم گیری های روزمره در مورد تحصیل، اشتغال، مسکن و امثالهم می باشد .فاکتورهای مختلفی در یک شبکه ارتباطی بر سلامت روان کودکان و نوجوانان تاثیردارند، اما ماهیت دقیق این شبکه ارتباطی و میزان تاثیر هر فاکتور بر فاکتورهای دیگر و بر سلامت روان، در جوامع مختلف هنوز ناشناخته است .بررسی جامع این عوامل و اثرات متقابل آنها بر هم و بر برآیند نهایی، یعنی سلامت روان، درهر جامعه ای به منظور ایجاد یک مبنای علمی برای طراحی روشهای مداخله ای پیشگیرانه جهت پیشگیری از اختلالات روانشناختی در نوجوانان و جوانان درمعرض خطر، و روشهای مداخله ای برای ارتقای سلامت روان در نوجوانان و جوانان نرمال، اهمیت قابل توجهی دارد .هدف از این مطالعه دستیابی به مدل ارتباطی عوامل خانوادگی و اجتماعی-اقتصادی مرتبط با سلامت روان نوجوانان ایرانی ساکن شهر تهران بر اساس مدل یابی معادلات ساختاری می باشد ).روش :این مطالعه در سه فاز اجرا شد .در فاز اول که نوع مطالعه مروری بود، بر اساس مرور متون و شواهد علمی، یک مدل مفهومی اولیه برای ارتباط برخی عوامل خانوادگی و عامل اجتماعی اقتصادی با سلامت روان نوجوانان پیشنهاد و ارائه شد .در فاز دوم که نوع مطالعه متدولوژیک بود،به منظور اندازه گیری متغیرهای مندرج در مدل پیشنهادی اولیه در اجرای میدانی، ۸ آزمون متناسب با این متغیرها انتخاب شدند که از میان آنها ۳ پرسشنامه غربالگری سوء مصرف موادDAST ، روابط خانوادگی درکودکیQ- CECA، و تعارض رفتار نوجوان با والدین بامریند که فاقد ترجمه فارسی بودند ترجمه و اعتباریابی شدند .در مورد پرسشنامه توانایی ها و مشکلات SDQ که برای سنجش روان نوجوان بکار رفت، از ترجمه ی فارسی موجود استفاده شد، و این ابزار مورد اعتباریابی قرار گرفت .در فاز سوم که نوع مطالعه تحلیلی مقطعی بود، نمونه ها که۲۵۴ نوجوان ایرانی ۱۱ تا ۱۴ ساله ساکن شهر تهران بودند، به روش چند مرحله ای از چهار منطقه ی جغرافیایی شهر تهران در سال ۹۷ انتخاب شدند .با رعایت اصول اخلاقی و شیوه های صحیح ارتباطی، پرسشنامه ها توزیع، تکمیل و طبق قرار قبلی و هماهنگی با شرکت کنندگان، پس از چند روز جمع آوری گردید .سپس با استفاده از داده های این فاز، مدل پیشنهادی اولیه با استفاده از مدل یابی معادلات ساختاری مورد آزمون قرار گرفت و پس از مشخص شدن روابط معنی دار و حذف روابط غیر معنی دار از مدل پیشنهادی اولیه، مدل نهایی برازش یافته عوامل موثر بر سلامت روان نوجوانان ایرانی ساکن شهر تهران، به دست آمد .نتایج :روابط موجود در مدل مفهومی پیشنهادی اولیه بر اساس نتایج میدانی، بررسی شدند و مشخص شد که بین سن نوجوان، جنس نوجوان، سلامت روان مادر، نقش مراقبتی پدر، مواجهه با خشونت خانگی، تعارض با مادر و تعارض با پدر با سلامت روان نوجوان رابطه مستقیم و بین عوامل وضعیت اقتصادی اجتماعی خانواده، سوء مصرف مواد والدین، نقش مراقبتی مادر، سوء رفتار پدر، سوء رفتار مادر، و سبک های فرزندپروری با سلامت روان در نوجوانان ارتباط غیر مستقیم( از مسیر و با میانجی گری سایر متغیرها) وجود دارد .علاوه بر اثر مستقیم متغیرهای تعارض با مادر و تعارض با پدر بر سلامت روان نوجوان، هر یک این دو متغیر از مسیر و با میانجی گری متغیر مواجهه با خشونت نیز بر سلامت روان نوجوان اثر گذاشته بودند .از سوی دیگر، این دو متغیر خود برای اثرگذاری غیرمستقیم متغیرهای دیگری بر سلامت روان نوجوانان، نقش واسطه یا میانجی را بازی کردند .نتیجه گیری :مدل نهایی برازش یافته حاصل از مطالعه حاضر برای سلامت روان نوجوانان ایرانی ساکن شهر تهران، برابر ۸۸ درصد قدرت پیش بینی کنندگی دارد یا به عبارت دیگر، مدل می تواند ۸۸ درصد از تغییرات سلامت روان نوجوانان ایرانی ساکن شهر تهران را تبیین کند .
Title: Designing and Testing of the Correlation Model of Family-based and Socio-economic Factors and Mental Health of Young Adolescents Introduction: Mental health is an inseparable part of public health that leads to satisfaction with life, and includes the ability to build and maintain relationships, to study, work, and pursue interests, as well as the capacity to make daily decisions regarding education, employment, housing and so forth. We know that various factors, acting in a correlational network, affect the mental health of children and adolescents, but the exact nature of this network and the impact of each factor on other factors and on mental health, is still unknown in different societies. Comprehensive study of these factors and their interactions with each other and with the final outcome, that is mental health, is crucial for creating a scientific basis for designing preventive intervention methods to prevent psychological disorders in young people at risk, and promotional intervention methods to promote mental health in normal teens and young adults, in every society. The aim of this study was to arrived at a correlational model of family-based and socio-economic factors affecting mental health of Iranian adolescents living in Tehran, based on structural equation modeling. Method: This study was conducted in three phases. In the first phase, which was a review study, an initial conceptual model was proposed based on scientific literature and evidence, in order to demonstrate potential correlations of some family-based and socioeconomic factors with adolescent mental health. In the second phase which was a methodological study, in order to be able to measure the variables/factors in the proposed model in field trial, 8 tests were selected, three of which (DAST, CECA-Q, and CBQ) required Persian translation as well as psychometric analysis, which was performed. In the case of the SDQ questionnaire which was used to assess adolescent mental health, the existing Persian translation was used and the tool was validated. In the third phase, which was a cross-sectional analytical study, samples of 254 Iranian adolescents aged 11 to 14 years living in Tehran city were selected by multi-stage sampling method from four different geographical regions in 2018. Following ethical principles and applying appropriate communication methods, the questionnaires were distributed, completed and collected after a few days, according to previous appointments with the participants. Then, using the data of this phase, the fitness of the initial proposed model was tested using structural equation modeling, and after significant relationships were determined and non-significant relationships were removed from the initial proposed model, the final model of factors affecting the mental health of Iranian adolescents living in Tehran, was derived. Results: The relationships in the primary proposed conceptual model were field-tested and it was found that a direct correlation existed between adolescent age, gender, maternal mental health, experience of care from the father, exposure to domestic violence, conflict with mother and conflict with father, and adolescent mental health. Also, an indirect relationship existed between family socioeconomic status, parents drug abuse, the experience of care from the mother, abuse by the mother, abuse by the father, and parenting styles, and mental health in adolescents (through the mediating effects of other variables ). In addition to the direct effect of conflict with the mother and conflict with the father on adolescent mental health, each of these two variables also affected adolescent mental health indirectly, through the mediating effects of exposure to violence. On the other hand, these two variables played an intermediary or mediating role for the indirect effect of several other variables on adolescent mental health. Conclusion: The final fit model of factors affecting mental health of Iranian adolescents living in Tehran has 88 predictive power, or in other words, the model can explain 88 of the mental health changes of Iranian adolescents living in Tehran.
ba
Designing and testing a model of familial and social factors contributing to mental health of adolescents