بررسی تاثیر برنامه کشوری پیشگیری و کنترل دیابت وزارت بهداشت-درمان و آموزش پزشکی بر میزان قند خون، دانش، نگرش و عملکرد سالمندان شهر اصفهان در سال ۱۳۹۵
[پایاننامه]
The Impact of National Programme for Prevention and Control of Diabetes (Developed by the Ministry of Health, Treatment and Medical Education) on Elderly Diabetic Patients Knowledge, Attitude, Practice and Blood Sugar and Glycated Hemoglobin in Isfahan in 2013
: University of Social Welfare & Rehabilitation
، ۱۳۹۶
۱۵۲ص
چاپی
کارشناسی ارشد
سلامت سالمندی
دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی
مقدمه :بیماری دیابت یکی از بیماریهای مزمن در حال افزایش در دنیا میباشد .از مهمترین دلایل این افزایش میتوان به افزایش جمعیت و همین طور به سالمند شدن جمعیت، در کنار تغییر الگو و شیوه زندگی به سوی کم تحرکی و تغذیهی نامناسب، اشاره کرد .برنامه کشوری پیشگیری و کنترل دیابت با هدف پیشگیری و کنترل دیابت و عوارض ناشی ازآن و کاهش هزینههای اقتصادی، کاهشناتوانیها، کاهش مرگ و میر زودرس ناشی از دیابت و عوارض آن و ارتقای کیفیت زندگی و افزایش طول عمر مفید بیماران دیابتی درحال انجام است و هنوز تاثیر دقیق برنامه بررسی نشده است این مطالعه با هدف بررسی تاثیر برنامه انجام شد .روش پژوهش :پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی از نوع قبل و بعد بود که بر روی ۱۰۰سالمند دیابتی جدیدالورود به برنامه کشوری پیشگیری و کنترل دیابت در شهر اصفهان انجام شد .ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامهای در دو بخش شامل پرسشنامه اطلاعات جمعیت شناختی و سلامت و پرسشنامه سنجش دانش، نگرش و عملکرد بیماران بود .اطلاعات بصورت قبل از ورود به برنامه و سه ماه پس از ورود به برنامه جمعآوری شد .نتایج :از۱۰۰نفر شرکتکننده در مطالعه، ۴۱نفر(۴۱) مرد و ۵۹ نفر(۵۹) زن بودند .۴۲ نفر(۴۲) بازنشسته، ۵۳ نفر( ۵۳) خانهدار و ۵ نفر( ۵) شاغل بودند و۵ شاغل نیز تنها مردان را شامل میشد .بیشترین فراوانی شرکتکنندگان یعنی ۴۴ نفر( ۴۴) در گروه سنی ۶۰-۶۴ سال و کمترین فراوانی یعنی ۳ نفر( ۳) در گروه سنی ۸۰-۸۴ سال بودند .کمترین سن شرکتکنندگان ۶۰ سال و بالاترین سن ۸۴ سال بود .۸۸ نفر( ۸۸) از سالمندان با همراه و ۱۲ نفر( ۱۲) تنها زندگی میکردند .۴۷ نفر( ۴۷) بیسواد، ۱۵نفر( ۱۵) دارای تحصیلات بالاتر از دیپلم، ۱۱ نفر(۱۱) ابتدایی ، ۶ نفر(۶) راهنمایی و ۲۱ نفر( ۲۱) دارای دیپلم بودند .۷۷ نفر( ۷۷) سابقه ابتلا بین۰-۱۰ سال و ۹ نفر( ۹) سابقه ابتلا بین۲۰-۲۹ سال را داشتند .۵۵ نفر( ۵۵) بیماران فشار خون، ۴۴ نفر( ۴۴) اضافه وزن، ۲۸ نفر( ۲۸) چاقی، ۵۳ نفر( ۵۳) چاقی شکمی، ۷۱ نفر( ۷۱) اختلال چربیخون، ۶۶ نفر( ۶۶) سابقه ابتلا در اعضای درجه یک خانواده، ۴ نفر( ۴) مصرف فعلی سیگار، ۱۶ نفر( ۱۶) سابقه قبلی مصرف یا ترک سیگار، ۳ نفر( ۳) مصرف فعلی الکل و ۳ نفر( ۳) سابقه مصرف قبلی یا ترک الکل را داشتند .میانه نمره دانش بیماران از ۷ قبل از ورود به برنامه به ۱۰ بعد از ورود به برنامه( ۷,۶۱-.>P ۰۰۱) =z ,و میانه نمره نگرش از ۸ قبل از ورود به برنامه به ۱۰ بعد از ورود به برنامه( ۶,۸۴ -.>P ۰۰۱) =z ,تغییرکرد .میانگین و انحراف معیار عملکرد بیماران قبل از ورود به برنامه به ترتیب ۳۵,۶۰ و ۶,۳۸ و بعد از ورود به برنامه به ترتیپ ۴۱,۹۱ و ۵,۲۳ بود و بطور معنیداری بهبود یافت(.۱۱,۹۵-.>P ۰۰۱) =t ,همچنین میانگین و انحراف معیار قند خون ناشتای بیماران قبل از ورود به برنامه به ترتیب۱۷۲,۷۳ و ۷۱,۶۸ و بعد از برنامه به ترتیب ۱۴۳,۰۲ و ۵۱,۱۹ بود( .۵/۳۰.>P۰۰۱) =t ,میانگین و انحراف معیار هموگلوبین گلیکوزیله بیماران قبل از ورود به برنامه به ترتیب ۸,۲۴ و ۱,۹۰ و بعد از برنامه به ترتیب۷,۴۴ و ۱,۶۶ بود( .۴,۷۹.>P ۰۰۱ ) =t ,بحث :نتایج مطالعه، اهمیت و موثر بودن برنامه کشوری پیشگیری و کنترل دیابت را در بهبود دانش، نگرش، عملکرد و کنترل میزان قند خون ناشتا و هموگلوبین گلیکوزیله سالمندان دیابتی نشان داد .پیشنهاد می گردد این برنامه در همه مراکز بهداشتی- درمانی کشور انجام-شود .واژگان کلیدی :برنامه کشوری پیشگیری و کنترل دیابت، دیابت، سالمند، دانش، نگرش، عملکرد، قند خون
Diabetes is a chronic disease that is increasing in the world. This disease is spreading due to the population increase, aging process, lifestyle change, inactivity and inappropriate nutrition. The Nationwide Program for Prevention and Control of Diabetes is already under way for controlling the disease and its side-effects, decreasing the disabilities, economic costs and immature mortality rate, and finally for improving the life quality. This study is intended to probe into the effects of the program in the country. Research Method: This study used a cross-sectional pre- and post-test design involving 100 elderly patients newly introduced to be suffering from diabetes in Esfahan. The data collection methods were a questionnaire on demography and health, and another one on patients knowledge, attitude, and their performance. The data was gathered before and three months after the patients entrance into the program. Results: Of the total (100) patients participating in the study, 41 were males and 59 females, 42 retirees, 53 house keepers, and 5 employees of whom 5 were males. 44 , the highest number, were within the age group 60-64, and 3 , the lowest number, were within the 80-84 age group. 88 percent of them lived with others and 12 percent of them were alone. As for their education, 47 percent were illiterate, 15 percent were above diploma, and 11 percent with primary school degrees, 6 percent with junior high school degrees, and 21 percent had their diplomas. 77 percent of the patients had suffered from this disease for 0-10 years, and 9 percent for 20-29 years. 55 percent of them had hypertension, 44 percent were overweight, 28 percent were obese, 53 percent showed abdominal obesity, 71 percent suffered from hyperlipidemia, 66 percent had the disease record in their immediate family members, 4 percent were current smokers, 16 percent had the experience of smoking and had quit, 3 percent were current alcohol drinkers, and 3 percent used to drink alcohol and had stopped doing it. The patients knowledge (median score) changed from 7 before the program to 10 after the program (p<.001; z=-7.61); their attitude (median score) improved from 8 before to 10 after the program (p<.001; z= -6.84). The mean and standard deviation for the patients Performance before the program were 35.60 and 6.38 and after the program were 41.91 and 5.23, respectively (p<.001; t=-11.95). The mean and standard deviation of the fasting blood sugar before the program were 172.73 and 71.68 and after the program 143.02 and 51.19, respectively (p<.001; t=5.30). And finally, glycated hemoglobin mean and standard deviation before the program were 8.24 and 1.9 and after the program 7.44 and 1.66, respectively (p<.001; t=4.79). Discussion: The results of the study indicate the importance of the program for the prevention and control of the elderly patients diabetes by improving their knowledge, attitude and performance and controlling their fasting blood sugar and glycated hemoglobin. Keywords: Nationwide Program for the Prevention and Control of Diabetes- Diabetes-Elderly patients; Knowledge, attitude, performance, blood sugar
ba
The Impact of National Programme for Prevention and Control of Diabetes (Developed by the Ministry of Health, Treatment and Medical Education) on Elderly Diabetic Patients Knowledge, Attitude, Practice and Blood Sugar and Glycated Hemoglobin in Isfahan in 2013