عنوان

ترکیب پذیری عمومی و خصوصی لاین های اینبرد ذرت از نظر عملکرد دانه و برخی صفات فیزیولوژیک با استفاده از روش دیالل ناقص

پ۲۹۵۲۸

per

ترکیب پذیری عمومی و خصوصی لاین های اینبرد ذرت از نظر عملکرد دانه و برخی صفات فیزیولوژیک با استفاده از روش دیالل ناقص

بابک رواقی

کشاورزی

۱۴۰۲

۵۰ص

سی دی

کارشناسی ارشد

ژنتیک و به نژادی گیاهی

۱۴۰۲/۰۶/۲۸

کمبود آب به عنوان مهمترین عامل محدود کننده محیطی می تواند موجب کاهش عملکرد ذرت شود. از این رو مطالعه سازوکارهای تحمل به تنش و انتخاب هیبریدهای متحمل به تنش کم آبی می-تواند کمک فراوانی به بهبود عملکرد ذرت نماید. در این پژوهش در شرایط عادی و تنش کم آبی، 18 هیبرید ذرت حاصل از طرح دیالل ناقص به همراه چهار هیبرید شاهد بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در دو تکرار از نظر عملکرد دانه و برخی صفات فیزیولوژیک مورد ارزیابی قرار گرفتند. بعد از جمع¬آوری داده-ها، تجزیه واریانس مرکب برای هیبریدها انجام شد. سپس منبع تغییرات مربوط به هیبریدها بدون در نظر گرفتن ارقام شاهد، به اجزای ترکیب‌پذیری عمومی و خصوصی تجزیه شد. تنش خشکی باعث کاهش معنی¬دار شاخص کلروفیل و محتوای آب نسبی در هیبریدهای ذرت شد. هیبریدهای B73 × K1263/1، KE75016/321 × K56 و KE77004/1 × K1263/1 بالاترین عملکرد دانه را به خود اختصاص دادند. در متوسط شرایط نرمال و تنش کم¬آبی، پرمحصول ترین هیبرید (B73 × K1263/1) از طول، عرض و مساحت برگ بالا و شاخص کلروفیل بالاتر از متوسط نیز برخودار بود. هیبرید KE77004/1 × K1263/1 نیز دارای بالاترین شاخص کلروفیل بوده و RWC، MSI برگ و مساحت برگ آن بیشتر از متوسط هیبریدها بود. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه کلاستر، گروه اول از عملکرد دانه، شاخص کلروفیل و طول، عرض و مساحت برگ و گروه دوم از عملکرد دانه، مساحت برگ، شاخص کلروفیل، پایداری غشاء برگ و پایداری غشاء دانه بالا برخوردار بودند که این امر موید مطلوب بودن هیبریدهای کلاستر دوم برای شرایط تنش کم¬آبی است. لاین¬های اینبرد K1263/1 و KE75016/321 از اثر GCA بالا برای عملکرد دانه، شاخص کلروفیل، طول برگ، عرض برگ و مساحت برگ در متوسط دو شرایط نرمال و تنش کم¬آبی برخوردار بودند. لاین¬های KE77004/1 و KE77003/3 نیز از نظر شاخص¬های مرتبط با تنش کم¬آبی یعنی شاخص کلروفیل، RWC و MSI برگ برترین اثر GCA را دارا بودند.

Drought as the most important environmental limiting factor can reduce corn yield. Therefore, studying stress tolerance mechanisms and selecting hybrids that tolerate drought stress can greatly help to improve corn yield. In this research, 18 corn hybrids obtained from the partial diallel design along with four control hybrids were evaluated based on randomized complete block design in two replications in terms of grain yield and some physiological traits under normal and water-deficit stress conditions. After data collection, combined analysis of variance was performed for hybrids. Then, the source of variation related to hybrids was divided into general and specific combining ability components without considering control cultivars. Water-deficit stress caused a significant decrease in chlorophyll index and relative water content in corn hybrids. The hybrids B73 × K1263/1, KE75016/321 × K56, and KE77004/1 × K1263/1 had the highest grain yield. On the average of normal and water-deficit stress conditions, the highest yielding hybrid (B73 × K1263/1) had high leaf length, width and area and above-average chlorophyll index. The hybrid KE77004/1 × K1263/1 also had the highest chlorophyll index, and its RWC, leaf MSI and leaf area were higher than the average of the hybrids. Based on the results of cluster analysis, the first group had high grain yield, chlorophyll index and leaf length, width, and area, and the second group had high grain yield, leaf area, chlorophyll index, leaf membrane stability and seed membrane stability, which confirms the desirability of hybrids of the second cluster for water-deficit stress conditions. The inbred lines K1263/1 and KE75016/321 had high GCA effect for grain yield, chlorophyll index, leaf length, leaf width, and leaf area averaged over normal and water-deficit stress conditions. Lines KE77004/1 and KE77003/3 had the best GCA effect in terms of indicators related to water-deficit stress, i.e. chlorophyll index, RWC, and leaf MSI.

The general and specific combining ability of inbred lines of maize in terms of grain yield and some physiological traits using the partial diallel method

رواقی،

بابک

تهیه کننده

مقدم واحد،

اهری زاد،

محمدی،

محمد

سعید

‏سید ابوالقاسم

استاد راهنما

استاد مشاور

استاد مشاور

تبریز