عنوان

آینده پژوهی رشد هوشمند گردشگری مناطق آزاد ایران (مطالعه موردی: منطقه آزاد ارس)

پ۲۸۷۰۴

per

آینده پژوهی رشد هوشمند گردشگری مناطق آزاد ایران (مطالعه موردی: منطقه آزاد ارس)

یاسر قلیزاده ایریسفلی

جغرافیا و برنامه ریزی

۱۴۰۲

۲۵۰ص.

سی دی

دکتری

جغرافیا و برنامهریزی شهری

۱۴۰۲/۰۱/۳۰

گردشگری هوشمند یک اصطلاح جدید کاربردی است که بیانگر وابستگی روز افزون مقاصد گردشگری به اشکالجدید فناوری اطلاعات و ارتباطات است. امروزه گردشگری هوشمند به عنوان نوع جدیدی از صنعت گردشگری، درحال رشد و توسعه است. با توجه به روند رشد فناوریهای نوین، هماکنون کشورها نمیتوانند بدون توجه به تأثیرآنها نسبت به توسعهی گردشگری اقدام کنند و درعین حال پایداری آن را تضمین نمایند. هرچند که در این زمینهمشکلات و چالشهایی وجود دارد. منطقه آزاد ارس به عنوان نمونه مطالعاتی این رساله، از این قضیه مستثنینیست. در این رساله ترکیبی از روشهای تحلیل، روش تحلیل محتوا( ، )CVRمدلسازی ساختاری- تفسیری ()ISMو تحلیل ،MICMACسناریو نویسی از طریق نرمافزار سناریوویزارد و مدل راهبردی SOWTاستفاده شده است.یافتههای مرتبط با چالشهای گردشگری منطقه آزاد ارس نشان میدهد که از بین 20چالش استخراج شده ازمبانی نظری، تعداد 14چالش از روایی قابل قبولی برخوردارند. که چالشهای نیروی انسانی، سازمانی-مدیریتی،فنآوری اطلاعات و ارتباطات، منابع مالی و زیربنایی، تحت عنوان چالشهای کلیدی توسعۀ گردشگری هوشمندمنطقه آزاد ارس بهشمار میروند که تأثیر بسیار زیادی در توسعۀ گردشگری هوشمند دارند. همچنین نتایج حاصلاز تحلیل مقالات گردشگری هوشمند در ایران نشان میدهد که از سال 1396تا به حال ( )1400تنها 12مقالهعلمی پژوهشی در داخل کشور وجود دارد که این امر بیانگر کم توجهی به پژوهش در خصوص گردشگری هوشمنددر کشور ایران است. همچنین نتایج حاصله نشان دهنده آن است که از نظر پراکنش جغرافیایی، شهر اصفهان درجایگاه نخست قراردارد و رشته مدیریت بخصوص مدیریت بازگانی بیشترین نقش را در زمینه گردشگری هوشمنددر ایران داشته است. همچنین تمام مقالات حوزه گردشگری هوشمند در ایران به صورت چندبعدی یا همان کلنگری بوده است و چیرگی روش ترکیبی به روش پوزیتیویسم یا اثباتگرایی کاملا مشهود است. از دیگر یافتههایپژوهش این است که روش گردآوری اکثر مقالات چاپ شده، اسنادی و ترکیبی (پرسشنامه و مصاحبه) بوده است.همچنین تجزیه و تحلیل دادهها در اکثر مقالات با استفاده از آزمون تیتک نمونهای، مدل معادلات ساختاری ومدل فراترکیب بوده است و در خصوص نرمافزارهای پرکاربرد در حوزه مقالات داخلی گردشگری هوشمند به نرمافزار SPSSبه همراه Smart PLSهمچنین نتایج حاصل از بخش شناسایی پیشرانها نشان داد که از بین 33عامل شناسایی شده اولیه، 22عامل در محاسبه روایی محتوایی، ضریب CVRبالای 0/75را کسب کرده و بهعنوان عوامل نهایی توسعه گردشگری هوشمند شناخته شدند. دسته¬بندی عوامل نشان داد که شش عامل بودجه2(با امتیاز قدرت نفوذ 17و میزان وابستگی ،)10پتانسیل گردشگری منطقه (با امتیاز قدرت نفوذ 14و میزانوابستگی ،)3نیازسنجی گردشگران (با امتیاز قدرت نفوذ 16و میزان وابستگی ،)8زیرساختهای دولت الکترونیک(با امتیاز قدرت نفوذ 17و میزان وابستگی ،)11سیاستگذاری (با امتیاز قدرت نفوذ 19و میزان وابستگی )10وبرنامهریزی (با امتیاز قدرت نفوذ 17و میزان وابستگی ،)9کلیدیترین عوامل توسعه گردشگری هوشمند در منطقهآزاد ارس هستند. نتایج حاصل از سناریو ویزارد نشان میدهد که از مجموع 24وضعیت موجود سناریوهای قوی،تعداد 5وضعیت کاملا مطلوب( 21درصد) تعداد 11وضعیت بینابین ( 56درصد) و تعداد 1وضعیت بحرانی(23درصد) را نشان میدهد. نتایج حاکی از آن است که بیشترین حالتهای موجود در صفحه سناریوهای قوی، دروضعیت بینابین قرار دارند و پس از آن وضعیت بحرانی و در نهایت وضعیت کاملامطلوب کمترین میزان را به خوداختصاص داده است

Smart tourism is a new applied term that expresses the increasing dependence of tourism destinations on new forms of information and communication technology. Today, smart tourism is growing and developing as a new type of tourism industry. Due to the development of new technologies, countries cannot develop tourism without paying attention to their impact and at the same time guarantee its sustainability. Although there are problems and challenges in this field. Aras Free Zone, as a study sample of this thesis, is not exempted from this case. In this treatise, a combination of analysis methods, content analysis method (CVR), structural-interpretive modeling (ISM) and MICMAC analysis, scenario writing through scenario wizard software and SOWT strategic model are used. The findings related to the tourism challenges of Aras Free Zone show that among the 20 challenges extracted from the theoretical foundations, 14 challenges have acceptable validity. that the challenges of manpower, organizational-management, information and communication technology, financial and infrastructure resources are considered as the key challenges of the development of smart tourism in Aras Azad Zone, which have a great impact on the development of smart tourism. Also, the results of the analysis of smart tourism articles in Iran show that from 1396 to now (1400) there are only 12 scientific research articles in the country, which indicates a lack of attention to research on smart tourism in Iran. Also, the obtained results show that in terms of geographical distribution, Isfahan city is in the first place and the field of management, especially Bazgani management, has played the greatest role in the field of smart tourism in Iran. Also, all articles in the field of smart tourism in Iran have been multi-dimensional, and the superiority of the combined method over positivism or positivism is quite evident. Another finding of the research is that the method of collecting most of the printed articles was documentary and combined (questionnaire and interview). Also, the data analysis in most of the articles has been using T-Tech test, structural equation model and metacomposite model, and regarding the widely used software in the field of domestic smart tourism articles, SPSS software along with Smart PLS also showed the results of the driver identification section. Among the 33 initially identified factors, 22 factors obtained a CVR coefficient above 0.75 in the calculation of content validity and were recognized as the final factors of smart tourism development. The classification of factors showed that six budget factors (with influence power score of 17 and dependence level of 10), tourism potential of the region (with influence power score of 14 and dependence level of 3), tourist needs assessment (with influence power score of 16 and dependence level of 8) , e-government infrastructures (with an influence score of 17 and a degree of dependence of 11), policy-making (with an influence of 19 and a degree of dependence of 10) and planning (with an influence of 17 and a degree of dependence of 9), the most key factors in the development of smart tourism in the free zone are juniper The results of the scenario wizard show that out of the total of 24 strong scenarios, 5 are completely favorable (21 percent), 11 are intermediate (56 percent), and 1 is critical (23 percent). The results indicate that most of the states on the page of strong scenarios are in the intermediate state, and then the critical state and finally the fully desirable state have the lowest amount.

Future research on smart tourism growth in Iran's free zones (Case Study: Aras Free Zone)

‏قلیزاده ایریسفلی،

‏‏ یاسر

تهیه کننده

‏تیموری،

‏حیدری چیانه،

‏ایرج

‏رحیم

استاد راهنما

استاد مشاور

‏تبریز