دیالکتیک در طولِ تاریخِ فلسفه از آغاز تا¬کنون به انحاء مختلف و معانی گوناگون در اندیشه¬های فیلسوفان مطرح شده است. اولین بار، زنون الئائی دیالکتیک را بکار برد و بعدها سوفسطائیان، سقراط، افلاطون و ديگران نيز از آن با معانی خاص بهره بردند. در دوره یونان باستان، دیالکتیک بیشتر در محاورات افلاطون دیده می¬شود که معاني مختلف دارد و به يك معنايِ واحد نيست. براي نمونه، در منون به معناي گفتگوي دوستانه ميان دو طرف بحث به قصد كشف حقيقت، يا در فايدروس به معناي روش جمع و تقسيم، در جمهوري به معناي عالي¬ترين پژوهش وغيره است. لذا، ديالكتيك در افلاطون و افلوطين بطور کلی شامل دو مرحله صعودی و نزولی است. دیالکتیک در ارسطو بیشتر جنبه منطقی بخود می¬گیرد؛ اما در افلوطین با اقانیم سه گانه دوباره معنايي فراتر از جنبه منطقي صرف می¬یابد. در واقع، افلوطين با توجه به افلاطون نظر به جنبه مابعدالطبيعي و وجود¬شناختي دارد. به بیان دیگر، او توضيح مي¬دهد كه در هر یک از این سه اقنوم چگونه صعود و نزول دیالکتیکی رخ می¬دهد؛ و رابطه دیالکتیکیِ اقانیم سه گانه را با هر یک از تمثیل¬های افلاطون نشان می¬دهد که چگونه از یکدیگر تاثیر پذیرفته¬اند. در¬ همین راستا، در پایان نامه حاضر « دیالکتیک در افلوطین و افلاطون » را موضوع تحقيق خود قرار داده¬ايم. درست است که از لحاظِ سیرِ تاریخی و موضوعی باید بعد از دیالکتیک ابتدا نام افلاطون و بعد افلوطین را آورد، اما آنچه که در این مکتوب حائز اهمیت و مسئله اصلی است بررسیِ افکارِ افلاطونیِ افلوطین و حدود تاثیرپذيري افلوطين از افلاطون می¬باشد. با توجه به آنچه که در سیرِ تاریخِ فلسفه¬ی باستان تا سده سوم پيش از ميلاد رخ داده است؛ می¬توان به روشنی دریافت که مکتب نوافلاطونی به نوعي جاي مکتب ارسطو و تقريبا همه مكاتب ديگر را مي¬گيرد. علتِ این امر آنست که فلاسفه¬ی بعد از ارسطو به دليل پرداختن به مسايل عملي و غفلت از وجودشناسي اساسي هر كدام به نوعی با بن بستِ فکری روبرو شدند. آنان برای رفع این مشکل به بررسی دوباره¬ی آراء افلاطون در کنار آراء فلاسفه¬ی زمانه¬ی خود پرداختند. افلوطین یکی از آن¬ها بود و از افلاطون تاثیر گرفت؛ برای نمونه، او در رساله سوم از انئاد اول به بحث درباره دیالکتیک پرداخته است
Throughout the history of philosophy, dialectics has been presented in different ways and meanings in the thoughts of philosophers. Xenon first used dialectics, and later sophists, Socrates, Plato, and others used them with special meanings. In ancient Greece, dialectics was more common in Plato's dialogues, which had different meanings and not a single meaning. For example, in Mennon it means a friendly dialogue between the two sides of the debate with the intention of discovering the truth, or in Phaedrus it means the method of addition and division, in the Republic it means the highest research, and so on. Therefore, dialectics in Plato and Plato in general consists of two stages, ascending and descending. Dialectics in Aristotle takes on more of a logical aspect; But in Plotinus, the triune connotations again take on a meaning beyond the logical aspect. In fact, according to Plato, Plato has a metaphysical and ontological aspect. In other words, he explains how dialectical ascent and descent occur in each of these three entities; And shows the dialectical relationship of the three conjectures to each of Plato's allegories, how they are influenced by each other.In this regard, in the present dissertation, we have made "Dialectics in Plato and Plato" the subject of our research. It is true that in terms of history and subject matter, after dialectics, one should first mention Plato and then Plato, but what is important in this letter is the study of Plato's Platonic thoughts and the extent to which Plato was influenced by Plato. According to what happened in the course of the history of ancient philosophy up to the third century BC; It can be clearly seen that the Neoplatonic school somehow replaces the Aristotle school and almost all other schools. The reason for this is that post-Aristotle philosophers were faced with some kind of intellectual stalemate due to their practical issues and neglect of their basic ontology. To solve this problem, they re-examined the views of Plato alongside the views of the philosophers of their time. Plato was one of them and was influenced by Plato; For example, he discusses dialectics in his third treatise from the first edition.