عنوان

برآورد کارایی سود و عوامل موثر بر آن در مزارع گندم دیم شهرستان اهر

پ۲۵۱۴۵

per

برآورد کارایی سود و عوامل موثر بر آن در مزارع گندم دیم شهرستان اهر

جبرئیل واحدی هلان

کشاورزی

۱۴۰۰

۷۵ص

سی دی

کارشناسی ارشد

اقتصاد کشاورزی

۱۴۰۰/۰۶/۲۳

چکیده: افزایش بهره¬وری در بخش کشاورزی یکی از مهم¬ترین عواملی است که می¬تواند با افزایش مقادیر تولید منجر به بهبود درآمد کشاورزان گردد. کارایی یکی از اثرگذارترین مولفه¬های بهره¬وری است که نشان¬دهنده استفاده بهینه و کارآمد از عوامل تولید کشاورزی بوده و افزایش آن می¬تواند موجبات بهبود عملکرد در فرایند تولید، کاهش قیمت تمام شده محصولات کشاورزی و در نتیجه افزایش سود حاصله کشاورزان را میسر نماید. معضلاتی همانند محدودیت منابع تولید لزوم پرداختن به بهره¬وری و کارایی واحدهای کشاورزی از جمله مزارع گندم را بیش از پیش نمایان می¬کند. نظر به اینکه شهرستان اهر بالغ بر 10 درصد سطح زیرکشت گندم دیم استان آذربایجان شرقی را به خود اختصاص می¬دهد، لذا مطالعه حاضر با هدف برآورد کارایی سود گندم دیم و عوامل موثر بر آن انجام شد. برای این منظور اطلاعات لازم از 217 کشاورز گندم¬کار در سال زراعی 99-1398 جمع‌آوری گردید. نتایج تخمین تابع سود ترانسلوگ مرزی تصادفی به همراه تابع عدم¬ کارایی نشان داد که قیمت عوامل تولید بذر، نیروی کار، ماشین‌آلات، کود حیوانی، علف¬کش و مقدار سطح زیرکشت به عنوان نهاده ثابت بر میزان سود حاصل از تولید گندم تاثیر معنی‌داری دارند. متوسط کارایی سود گندم‌کاران مورد مطالعه 3/42 درصد برآورد گردید. همچنین 5/66 درصد از کشاورزان میزان کارایی سود کمتر از 50 درصد داشتند. مواردی نظیر داشتن اعضای خانوار با تحصیلات دانشگاهی، بیمه کردن محصول، وجود آفت سن در مزرعه و شیوه برداشت محصول دارای اثر معنی¬دار بر کارایی سود کشاورزان گندم¬کار بودند. بر اساس نتایج حاصل از این مطالعه بسترسازی در راستای دسترسی آسان و به موقع به نهاده¬های مصرفی و تخصیص بهینه نهاده¬ها، همچنین ترغیب کشاورزان به استفاده از خدماتی از قبیل بیمه محصولات کشاورزی و مبارزه با آفات اقدامی موثر در راستای افزایش کارایی سود گندم‌کاران منطقه خواهد بود.

Keywords: Translog Function, Stochastic Frontier Approach, Profit Efficiency, Wheat AbstractIncreasing of productivity in the agriculture sector is one of the most important factors that can improve farmers incomes by increasing of production volumes. Efficiency is one of the most effective components of productivity that indicates the optimal use of agricultural inputs. Increase of efficiency can improve the production process yield and as well as it can increase farmers profits through of agricultural costs reduction. The limited resources of production make the need to address the productivity and efficiency of agricultural units including wheat fields more and more apparent. Considering that Ahar county accounts for 10% of the rainfed wheat cultivation area of East Azarbaijan province so the present study was conducted to investigate the profit efficiency of rainfed wheat and its effective factors in Ahar county. For this purpose the necessary data was collected from 217 wheat farmers in the crop year of 2019-20. The results of estimating the translog stochastic frontier profit function along with the inefficiency function showed that the price of seed, labor, machinery, manure, herbicide and area under cultivation as a fixed input has a significant effect on the profit from wheat production. The mean profit efficiency for all farmers was estimated to be 42/3%, 66.5% of farmers had a profit efficiency of less than 50%. Items such as having highly educated family members, crop insurance, presence of pest in the field and harvesting method had a significant effect on the efficiency of wheat farmers. According to the results laying the groundwork for easy and on time access to required inputs and their optimal allocation, as well as encouraging farmers to use crop insurance and pest control will be an effective measure to increase the profit efficiency of wheat farmers in the study area.

Estimation of Profit Efficiency and its Effective Factors for Rainfed Wheat of Ahar County

‏واحدی هلان،

‏جبرئیل

تهيه کننده

‏دشتی،

حسین زاد،

‏قادر

‏جواد

استاد راهنما

استاد مشاور

‏ تبریز