عنوان

مطالعه عوامل مؤثر بر جنین زایی سوماتیکی در برنج

‭۱۳۲۴۲پ‬

per

مطالعه عوامل مؤثر بر جنین زایی سوماتیکی در برنج

/حمیده غبیشاوی

: دانشکده کشاورزی

‮‭۱۰۸‬ص‬

چاپی

کارشناسی ارشد

در رشته بیوتکنولوژی کشاورزی

‮‭۱۳۹۲/۱۱/۲۰‬

تبریز

برای غلبه بر مشکلات تولید برنج و تأمین نیاز جهانی به این محصول، استفاده از روش‌صهای بیوتکنولوژی در کنار روش‌صهای اصلاحی کلاسیک ضروری است .جنین‌صزایی سوماتیکی به‌صخاطر پایداری ژنتیکی گیاهان حاصل در تراریختی برنج، از اهمیت بالایی برخوردار است .به‌صمنظور بررسی عوامل مختلف در جنین‌صزایی سوماتیکی برنج پژوهش حاضر به صورت دو آزمایش مستقل انجام شد .در آزمایش اول اثر عوامل مختلف در جنین‌صزایی سوماتیکی برنج و باززایی آن با استفاده از دو رقم نعمت و دم سیاه مورد مطالعه قرار گرفت .آزمایش در قالب آزمایشات فاکتوریل با دو عامل ژنوتیپ و ترکیب محیط کشت انجام شد .بذرصها پس از ضدعفونی سطحی به‌صمنظور تولید کالوس در محیط ‮‭MS‬ حاوی ‮‭۲‬ میلی-گرم در لیتر‮‭۲,۴‬ - ‮‭D‬قرار گرفتند و درصد کالوس‌صزایی برای هر ژنوتیپ بعد از یک ماه محاسبه شد .سپس کالوس‌صها به محیط مشابه ولی تکمیل شده با عوامل ذکر شده منتقل شدند .جنین-زایی سوماتیکی و وزن کالوس‌صها برای همه تیمارصها بعد از یک ماه اندازه‌صگیری شد .در مرحله‌صی بعد کالوس‌صهای جنینی به محیط بازصزایی شامل ‮‭۴‬ میلی‌صگرم در لیتر ‮‭BAP‬ به همراه ‮‭۵/۰‬ میلی‌صگرم در لیتر ‮‭IAA‬ منتقل شدند .تجزیه واریانس‌صها نشان داد که ژنوتیپ به‌صطور معنی‌صداری تولید کالوس‌صهای جنینی را تحت تأثیر قرار داد .تیمارصهای ‮‭۳‬ میلی‌صگرم در لیتر نیترات نقره‮‭(۳AgNO)‬ ، ‮‭۹‬ گرم در لیتر آگار و ‮‭۲۰‬ گرم در لیتر پلی‌صاتیلن‌صگلیکول نتایج خوبی در جنین‌صزایی داشتند .بالاترین میزان وزن کالوس نیز در تیمار ‮‭۹‬ گرم در لیتر آگار حاصل شد .بهترین پاسخ بازصزایی در تیمارصهای ‮‭۹‬ و ‮‭۱۱‬ گرم در لیتر آگار و ‮‭۵‬ میلی‌صگرم در لیتر نیترات نقره مشاهده شد .در آزمایش دوم اثر تیمارصهای هورمونی مختلف بر روی کالوس‌صزایی و بازصزایی از ریزصنمونه‌صهای کلئوپتیل‌ص‍ با به‌صکار بردن دو رقم ندا و نعمت مورد مطالعه قرار گرفت .برای این منظور قطعات کلئوپتیل روی محیط ‮‭MS‬ حاوی ‮‭۵/۲‬ میلی‌صگرم در لیتر‮‭۲,۴‬ - ‮‭D‬قرار گرفتند .درصد کالوس-زایی برای هر ژنوتیپ محاسبه شد .بعد از ‮‭۶‬ هفته کالوس‌صهای جنینی به محیط کشت‮‭MS‬ حاوی ‮‭۵/۰‬ میلی‌صگرم در لیتر‮‭۲,۴‬ - ‮‭D‬انتقال یافتند .درصد جنین‌صزایی سوماتیکی برای هر ژنوتیپ بعد از یک ماه محاسبه شد .در مرحله‌صی بعد کالوس‌صها به محیط کشت‌صهای حاوی هورمون‌صهای مختلف بازصزایی انتقال داده شدند .تجزیه واریانس‌صها نشان داد که ژنوتیپ‌صها به‌صطور معنی‌صداری بازصزایی کالوس‌صهای جنینی را تحت تأثیر قرار دادند .بالاترین فرآوانی بازصزایی به‌صترتیب در محیط کشت ‮‭MS‬ حاوی ‮‭۲‬ میلی‌صگرم در لیتر کینتین به همراه ‮‭۵/۰‬ میلی‌صگرم در لیتر ‮‭NAA‬ و نیز محیط کشت ‮‭MS‬ حاوی ‮‭۲‬ میلی‌صگرم در لیتر ‮‭BAP‬ به همراه ‮‭۵/۰‬ میلی‌صگرم در لیتر کینتین به-دست آمد

D. Somatic embryogenesis percentage was calculated for each genotype after one month. Embryogenic calli were transferred to different regeneration medium. Variance analysis showed that genotype affect embryogenesis callus regeneration from coleoptile explants significantly. The highest frequency of embryogenic callus regeneration was achieved in mediums containing 2 mg/L kinetin plus 0.5 mg/L NAA and medium containing 2 mg/L BAP plus 0.5 mg/L kinetin, respectively-D. Callus induction percentage was calculated for each genotype. After six weeks calluses were transferred to same medium supplemented with 0/5 mg/L 2,4-D to produce callus. Callus induction percentage was calculated for each genotype after one month. Calluses were transferred to same medium but supplemented with the various factors mentioned. Somatic embryogenesis and weight of calluses were measured for all treatments after one month. In the next step embryogenic calli were transferred to regeneration medium containing 4 mg/L BAP and 0/5 mg/L IAA. Variance analysis showed that genotype affect embryogenic callus production significantly. Silver nitrate at 3 mg/L, agar in 9 gr/L and polyethylene glycol in 20 gr/L have good results in embryogenesis. The highest weight callus was obtained in 9 gr/L agar. Best regeneration was observed in medium containing agar in 9 and 11 gr/L and silver nitrat in 5 m g/L. In the second experiment the effect of different treatments on callus induction and regeneration from coleoptile explant was investigated using varieties Neda and Nemat. For this purpose coleoptile segments were put on MS medium containing 2/5 mg/L 2,4-To overcome the problems in rice production and providing the world's demand for this crop, using biotechnological methods, beside classical methods, is necessary. somatic embryogenesis due to its genetically stability is important in rice transformation. To study effect of different factors on somatic embryogenesis, present study were done independently in two experiment. In the first experiment effect of various factors on somatic embryogenesis induction and subsequent its regeneration was investigated using varieties Dom siah and Nemat. The experiment was carried out in factorial experiment, with two factors including genotype and medium composition. After sterilization the seeds were put on MS medium containing 2 mg/L 2,4

غبیشاوی، حمیده

دورانی علیایی، ابراهیم، استاد راهنما

علوی کیا، سید سیامک، استاد راهنما

ولیزاده، مصطفی، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی