۱۲۸۳۴پ
per
تنوع ژنتیکی ارقام پاییزه گندم در شرایط واجد و فاقد محلول پاشی روی
/الهام نخجیری
دانشکده کشاورزی
۱۲۱ص
چاپی
کارشناسی ارشد
در رشته اصلاح نباتات
۱۳۹۲/۱۱/۲۰
امروزه اهمیت کمبود عناصر کم مصرف از جمله روی در ایجاد بیماری در جوامع بشری و همچنین نقصان در رشد گیاهان اثبات شده است .در کشور ما نیز به علت استفاده گسترده از غلات دارای غلظت کم روی، کمبود روی در جامعه شیوع دارد .لذا غنی‌صسازی دانه غلات از روی حایز اهمیت است .بدین منظور پژوهشی بر روی ۲۱ رقم پاییزه گندم نان به همراه سه لاین اینبرد نوترکیب حاصل از تلاقی ارقام زاگرس و نورستار صورت گرفت .این پژوهش به شکل دو آزمایش مجزا، یکی فاقد و دیگری واجد محلول‌صپاشی روی، در قالب طرح بلوک‌صهای کامل تصادفی انجام و نهایتا تجزیه مرکب برای دو محیط صورت گرفت .نتایج حاکی از وجود تنوع ژنتیکی وسیع از لحاظ کلیه صفات مورد اندازه‌صگیری از جمله میزان روی در کل دانه و آندوسپرم در بین ژنوتیپ‌صها بود .محلول-پاشی روی باعث افزایش معنی‌صدار صفات طول و عرض برگ پرچم، طول سنبله، عملکرد کاه و میزان روی در آندوسپرم و کل دانه شد .همچنین اثر متقابل ژنوتیپ شرایط محلول‌صپاشی برای طول سنبله و تعداد پنجه بارور معنی‌صدار به دست آمد .میزان روی در آندوسپرم دارای وراثت‌صپذیری بالایی بود (۹۶/۰) و با هیچ یک از صفات مورد ارزیابی دیگر همبستگی معنی‌صدار نشان نداد .میزان روی در کل دانه با وراثت‌صپذیری۸۹/۰ ، با صفات ارتفاع بوته، طول سنبله و عملکرد کاه دارای همبستگی منفی بود، ولی با عملکرد دانه همبستگی معنی‌صدار نشان نداد .طبق نتایج تجزیه رگرسیون نیز ویژگی‌صهای محتوای روی کل دانه و آندوسپرم جزو صفات مرتبط با عملکرد واقع نشدند .از بین ژنوتیپ‌صهای مورد بررسی، رقم بک کراس روشن به عنوان ژنوتیپ دارای عملکرد و در عین حال مقدار روی بالا انتخاب شد
Importance of micronutrients deficiency such as zinc has been confirmed, in terms of causing diseases of human and deficiency in plants growth. In Iran, due to the widespread use of cereal with low zinc content, deficiency of this element is prevalent and the enrichment of the cereals grain with zinc is important. For this purpose, 21 varieties of winter wheat accompanied whit three recombinant inbread lines, derived from cross between Zagros and Nurstar varieties, were examined. This study was conducted as two separate experiments based on RCB design that one experiment was without and another with foliar application of zinc. Finally combined analysis was performed for two experiments. Results showed a considerable genetic variation among the employed genotypes in view point of all measured traits especially in zinc content of whole grain and endosperm. Foliar application of zinc significantly increased the length and width of flag leaf, spike length, straw yield and zinc amount of endosperm and whole grain. Also, the effect of genotype foliar condition was significant for spike length and tiller number. Endosperm zinc content had high heritability (0.96) and it not showed significant correlation with the other traits. Whole grain zinc content with heritability estimates of 0.89, indicated negative correlation with plant height, spike length and straw yield, but its correlation with grain yield was not significant. Regression analysis results showed that zinc content of the grain and endosperm do not relate with yield. Among the studied genotypes, Back cross roshan variety was identified as a high yielding genotypes with high zinc content
نخجیری، الهام
علوی کیا، سید سیامک، استاد راهنما
مقدم واحد، محمد، استاد راهنما
نجفی، نصرت‌اله، استاد مشاور
سیاه و سفید
نمایه‌سازی قبلی
