عنوان

ارزیابی ارقام گندم از نظر آلفا توکوفرول تحت تنش شوری

‭۱۲۷۰۷پ‬

per

ارزیابی ارقام گندم از نظر آلفا توکوفرول تحت تنش شوری

/داود سروستانی

‮‭۱۱۲‬ص‬

چاپی

دانشکده کشاورزی گروه به‌نژادی و بیوتکنولوژی گیاهی کارشناسی ارشد در رشته اصلاح نباتات

۱۳۹۲/۱۱/۲۵

به منظور شناسایی ارقام متحمل به شوری گندم از نظر میزان آنتی اکسیدان آلفاتوکوفرول، آزمایشی در اتاق رشد دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا گردید .آزمایش به صورت فاکتوریل با ‮‭۳۲‬ رقم تجاری گندم و دو سطح، تنش شوری ‮‭NaCl (۱۲۰‬ میلی‌مولار (و فاقد تنش) آب مقطر (با طرح پایه کاملا تصادفی در سه تکرار اجرا گردید .تنش شوری از زمان کشت به مدت دوازده روز اعمال گردید .نتایج حاصل از تجزیه واریانس داده‌صها نشان داد که بین ارقام و سطوح تنش از نظر کلیه صفات مورد مطالعه اختلاف معنی‌داری وجود دارد .اثر متقابل رقم ‌ تنش نیز برای تمامی صفات معنی‌دار گردید .در شرایط فاقد تنش صفت سرعت جوانه‌صزنی با میزان توکوفرول همبستگی مثبت معنی‌صداری نشان داد .با اعمال تنش، در بین صفات مورد مطالعه، درصد و سرعت جوانه‌زنی، محتوای نسبی آب ریشه، طول گیاه‌چه، وزن تر گیاه‌چه، محتوای نسبی آب برگ، کلروفیل‮‭b‬ ، کلروفیل کل و کاروتنوئید همبستگی مثبت و بالایی با میزان آلفا توکوفرول داشتند .بر اساس شاخص ‮‭STI‬ از نظر وزن خشک کل در بین ارقام مورد مطالعه، ارقام نیک نژاد، کویر، هامون و روشن به ترتیب متحمل‌ترین ارقام به تنش شوری بودند .در ضمن ارقام قدس و اروم حساس‌ترین ارقام از نظر این شاخص شناخته شدند .نتایج حاصل از تجزیه خوشه‌ای بر اساس صفات مورد مطالعه و داده‌های شرایط تنش و عادی، ارقام را به ترتیب در سه و دو گروه مجزا گروه بندی نمود .در شرایط تنش شوری، ارقام روشن، کویر، هامون و نیک نژاد برای اکثر صفات دارای ارزش بالاتر از میانگین و در بین ژنوتیپ‌های مورد مطالعه متحمل‌صترین ارقام بودند .ژنوتیپ‌های یاد شده به همراه ارقام پیشگام، شهریار، زارع، میهن، مروارید، مغان‮‭۱‬ ، طبسی، شیرودی، چمران، نوید و عدل ‮‭۱‬ در شرایط عادی برای اکثر صفات دارای انحراف از میانگین مثبت بودند .رقم بیات نیز در هر دو شرایط واجد و فاقد تنش از نظر اکثر صفات مورد ارزیابی میانگین کمتر از متوسط کل را داشت .در نتیجه می‌توان ارقام روشن، کویر، هامون و نیک نژاد را به عنوان متحمل‌ترین ارقام و رقم بیات را ضعیف‌ترین، در هر دو شرایط دانست .از نظر محتوای توکوفرول در شرایط عادی، ارقام افلاک، چمران و شیرودی نسبت به سایر ارقام میانگین بیشتری داشتند و در شرایط تنش ارقام شیراز، شیرودی و اروم نسبت به سایر ارقام برتری داشتند

Tocopherol content, an experiment was conducted with 32 commercial varieties of wheat under two level of salinity NaCl (control: irrigated with distilled water and stress:120mM) as completely randomized design with three replications. Salinity treatment conducted for 12 days. Analysis of variance showed that there was a high significant variation for all of the studied traits between genotypes and salinity levels and also interaction of cultivar-In order to identify salt tolerant wheat varieties based on some agronomic traits and Alpha‌tocopherol levels were significantly correlated. Based on STI index for total dry weight of studied cultivars, Niknezhad, Kavir, Hamoon and Roshan cultivars were the most tolerant cultivars to salt stress respectively. Also Ghods and Erum cultivars were identified as sensitive cultivars than others. Cluster analysis based on studied traits in control and stress condition, classified all cultivars in two and three groups respectively. The Roshan, Kavir, Hamoon and niknezhad cultivars had highly averages than others for most studied traits. These cultivars with Pishgham, Shahriyar, Zare, Mihan, Morvarid, Moghan1, Tabasi, Shirodi, Chamran,Navid and Adle1 cultivars for most of traits had positive deviation from average in control condition. The Bayat cultivar was weak in both of control and stress conditions compared to other cultivars, and in most traits had less values than average of traits. In this research Roshan, Hamoun, Kavir and Niknezhad cultivars were identified as tolerant cultivars and Bayat as weakest cultivars, in both conditions. The Aflak, Chamran and Shiroudi cultivars in control condition and Shiraz, Shirudi and Eroum cultivars in stress condition had highest tocopherol content than others, respectively-stress was significant for all traits. Correlation of seed germination rate and tocopherol content was positively significant in control condition. In stress condition, seed germination percentage, germination rate, root relative water content, seedling length, seedling fresh weight, leaf relative water content, chlorophyll b, total chlorophyll content, carotenoid contents and alpha

سروستانی، داود

نوروزی، مجید، استاد راهنما

نعمتی، محبوب، استاد راهنما

مقدم واحد، محمد، استاد مشاور

بنده‌حق، علی، استاد مشاور

سیاه و سفید

نمایه‌سازی قبلی