نقش مشارکت مردمی در بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده شهری مطالعه موردی :محله چوخورلار تبریز
/سحر قربانی گلزاری
: پردیس بین المللی ارس
۱۹۳ص
چاپی
کارشناسی ارشد
در رشته ی جغرافیا و برنامه ریزی شهری
۱۳۹۲/۱۱/۲۷
تبریز
امروزه دغدغه اصلی عوامل ذیربط در نوسازی بافت های فرسوده جلب مشارکت در بافت برای تحقق پذیری اهداف و طرح ها و برنامه های نوسازی و بهسازی این بافت ها می باشد .تجربیات سال های اخیر نشان داده است که مشوق های اقتصادی به تنهایی نمی تواند عامل محرک برای جذب مشارکت حداکثری ساکنین بافت های فرسوده باشد وعدم اعتماد به طرح های تهیه شده و سرنوشت این طرح ها از سوی ساکنین همواره عامل بازدارنده جهت مشارکت فعال مردم در بافت های فرسوده می باشد.در این راستا اعتمادسازی محلی و سازماندهی نهادهای مردمی زیربنای جلب مشارکت حداکثری مردم در فرایند نوسازی و بهسازی این بافت ها می باشد .سودمندی رویکردهای مشارکت جویانه و استفاده از مشارکت مردمی در پروژه های نوسازی و بهسازی بافت های فرسوده شهری ، امری انکارناپذیر است به طوری که ، امروزه ارگان های دولتی ، مقامات تصمیم گیرنده و مجریان طرح ها، همگی به این موضوع واقف شده اند که حضور و مشارکت مردم در امور شهر به ویژه بافت های فرسوده و تاریخی، نقش اصلی در تحقق پذیری این طرح ها ایفا می نمایند.تجربیات دراز در امر بهسازی ، نوسازی و ساماندهی بافت های فرسوده نشان می دهد که بدون استفاده از رویکردمشارکتی نمی توان پیشرفتی در این امر حاصل کرد .حرکت بهسازی و نوسازی بافت شهرها امر پیچیده ای است که نیاز به مشارکت آحاد مرتبط با این امر دارد .بنابراین لزوم آموزش در این زمینه در همه سطوح مخصوصا مردم واضح است .با توجه به پیشینه همیاری و مشارکت در بسیاری از کشورها جلب مشارکت مردمی در امور توسعه طرح های نوسازی وبهسازی بافت های فرسوده می تواند باعث کاهش بارمالی دولت، تسریع در روند اجرای طرح های بهسازی، بهبود محیط زندگی شهروندان در بافت های فرسوده و بهبود فرایند توسعه شهری شود .لذا پژوهش حاضر در پی تبیین جایگاه و نقش مشارکتی در فرایند بازآفرینی بافت های فرسوده می باشد .سعی دارد ضمن توضیح اجمالی ترمینولوژی بعضی از ساختارها و بهسازی و نوسازی بافت های فرسوده به میزان مشارکت سنجی در بهسازی و نوسازی بافت فرسوده محله چوخورلار تبریز بپردازد که یکی از قدیمی ترین بافت های فرسوده شهر تبریز می باشد .به لحاظ اهمیت مشارکت، هدف پژوهش، ارزیابی تاثیر شیوه های مشارکتی در سطح آگاهی رسانی در جهت ترغیب ساکنان به فرایند نوسازی و بازسازی و بررسی ویژگی های اجتماعی، اقتصادی، و فرهنگی محله چوخورلار است .در ضمن سعی شده است به بررسی مسایل و مشکلات محله و شناسایی ویژگی های جمعیتی محله پرداخته شود .جامعه آماری تحقیق کلیه خانوارهای ساکن در محله چوخورلار است که یکی از بافت های میانی از بافت های فرسوده شهری شهر تبریز می باشد.که از محلات بافت فرسوده شهرداری منطقه ۴ تبریز محسوب می گردد.داده های مربوط به ویژگی های جمعیتی،اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی با استفاده از پرسش نامه گردآوری شده است که باتوجه به اطلاعات جمع آوری شده در این زمینه،تعداد خانوار در این محله، ۱۴۷خانوار می باشد، که از تعداد ۷۷ خانوار به دلیل زندگی چند خانوار در یک واحد مسکونی، ۶۵ خانوار به سوالات پاسخنامه جواب داده اند .محله چوخورلار از لحاظ موقعیت شهری در یکی از نقاط مناسب شهر تبریز و قابل دسترسی به مرکز شهر قرار دارد با این همه آنچه بر اساس یافته های تحقیق به دست آمده است عبارتنداز :مشکلات کالبدی و تنگی معابر، ایستایی آب های سطحی، فرسودگی و کیفیت نامناسب و غیراستاندارد مسکن و ...می باشد .یافته های تحقیق حاضر نشانگر این مهم می باشد که ساکنین در صورت داشتن توان مالی تمایلی نسبت به بهسازی و نوسازی بافت های مسکونی خواهند داشت .ولیکن پایین بودن شرایط مالی آنان را ناچار به پذیرش زندگی در این محله کرده است .به طوری که تقریبا دو سوم از ساکنان این محله از درآمد پایین و غیر متعارف برخوردار هستند که این مسأله محله را جزو محلات فقیر اجتماعی و اقتصادی قرار داده است
term experiences in modernizing -Today, the main concern of the relevant factors in renovation of worn out textures is to attract public participation in the context for implementation of the renovating and modernizing goals, plans and programs of these textures. Experiences of recent years have shown that economic incentives alone ,cannot be driving factor for maximum attraction in participating of residents of worn out textures , and distrust to Procurement projects and fate of these plans by the residents is always a deterrent factor for people active participation in worn textures. In this regard, local confidence making and organizing public institutions is the building base of attracting maximum public participation in modernizing and renovating processes. Usefulness of Contributory approaches and using public participation in modernizing and renovating projects of urban worn out textures is an undeniable matter. In a way that, nowadays, governmental organizations, policy makers and projects executers all have become aware that public participation in city affairs, especially, worn out and historical textures, play a major role in implementation of these projects. Long،thirds of residents have low and unconventional income that has made it one of the socially and economically poor locations -standard quality of housing and etcPresent research findings indicate that if residents have proper financial resources, they will have desire to renovate and modernize residential textures. But bad financial conditions have forced them to accept living in this location .so that nearly two-renovating and organizing of worn out textures indicates that without using participatory approach, no improvement can be achieved. Modernizing and renovating movement of city textures is a complicated process which requires the individual people participation of related sections. Therefore, necessity of education in this field at all levels, especially public education is obvious. Given the history of collaboration and participation in many countries, attracting public participation in the development of renovating and modernizing plans of worn textures could reduce the fiscal burden of government, Accelerate the implementation of development projects , improving the citizens living environment in worn out textures and improving the process of city development. Thus the resent study seeks to explain the situation and collaborative role in the process of recreating the worn out textures, which attempt, in addition to glance explaining of the terminology of some structures and modernizing and renovating of worn out textures ,to address the rates of participation in renovating and modernization of old texture in chokhorlar location in Tabriz that is one the oldest worn out texture in Tabriz city. In term of participation importance, the aim of the research is to assess the effects of contributory methods in Awareness raising in order to encourage residents to modernizing and reconstruction process and evaluation of social, economic and cultural characteristics of Chokhorlar location .in addition, it has been tried to address the problems of location and identifying of demographic characteristics of location as well. Statistical population of the research is all households residing in the Chokhorlar location which is one of the middle textures of old urban worn out textures of district 4 in Tabriz .Data related to demographic, social , economic and cultural characteristics are obtained by using questionnaire ,which according to collected data in this field, number of household in the location is 147 family , that from 77 family , as result of living of several family in one residential unit,65 families have responded to the questions of questionnaire .in term of urban status,Chokholar , is located in one of the convenient and accessible areas of Tabriz city .however , what has been obtained based on research findings includes: physical problems and passageways narrowness, water pool stagnation, oldness and poor non