بررسی و تحلیل نقش نوسانات بارش بر تغییرات مقادیر آب های زیر زمینی شهرستان ارومیه طی سال های (2000تا2020)
دریا عیسی زاده چره
برنامه ریزی و علوم محیطی
۱۴۰۰
۱۰۸ص.
سی دی
کارشناسی ارشد
آب و هواشناسی گرایش تغییر اقلیم
۱۴۰۰/۰۶/۲۸
بارش ، همواره یکی از مهم ترین مباحث در بخش آب و هواشناسی بوده است. زندگی بشری و تمامی موجودات زنده وابسته به این عنصر مهم آب و هوایی است . بارش، مهم ترین جزء سیستم چرخه آب است . بی تردید کاهش مقادیر این عنصر در چرخه و سیستم آب خلل وارد خواهد کرد. ایران از جمله کشورهایی است ، که در کمربند خشک و نیمه خشک قرار گرفته است و میزان بارندگی بخصوص در بخش های مرکزی و جنوب شرقی بسیار ناچیز است. در پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل نقش نوسانات بارش و تأثیرات آن بر مقادیر آب های زیرزمینی شهرستان ارومیه طی سال های2000 تا 2020 پر داخته شد . در محیط مینی تب برای صحت سنجی و داشتن توضیع نرمال داده ها، از آزمون کولموگروف اسمیرنوف استفاده به عمل آمد و نتایج تست صحت سنجی داده ها ، نشان داد که مقادیر توضیع داده ها ، بالای 05/0 =p می باشد. بنابراین داده ها توضیع نرمال داشتند. برای انجام همبستگی و ارتباط بین داده ها از ضریب همبستگی پیرسون در محیط مینی تب استفاده شد . نتایج ارتباط و ضریب همبستگی بین داده های تبخیر و تعرق و ارتباط آن با نوسانات بارش 597/0 بوده است و این ضریب نشان دهنده ارتباط و همبستگی بین نوسانات بارش و میزان تبخیر و تعرق است . بیشترین ضریب همبستگی بین تبخیر و تعرق و سطح ایستایی ماهانۀ آب زیرزمینی در داده های شورکند با ضریب همبستگی 902/0 بوده است و این ارتباط و تأثیرگذری مقدار تبخیر و تعرق را در تغییرات مقادیر آب های زیرزمینی شورکند را بیان می کند و همچنین در همبستگی بین داده های سطح ایستایی آب های زیرزمینی و داده های بارش این مناطق با این ضرایب دارای بیشترین ضرایب همبستگی هستند .کهریز با 747/0 ، عبداله کندی با 675/0 و امام زاده با 673/0 ضریب همبستگی را داشته اند. بین داده های بارش و سطح ایستایی آب زیرزمینی در این پژوهش از داده های بارش هشت ایستگاه هواشناسی(سال 2000تا2020) شهرستان ارومیه و داده های مربوط به سطح ایستایی آب های زیرزمینی در دورۀ آماری مشترک(2002 تا 2018) برای مطالعۀ اثرات نوسانات بارش بر تغییرات مقادیر آب زیرزمینی بررسی شد . طبق آمار سازمان هواشناسی کشور، متوسط مجموع بارش سالانه شهرستان ارومیه از بدو تأسیس ایستگاه هواشناسی یعنی از سال 1951تا2010 متوسط بارش سالانه 9/338 میلیمتر بوده است. با توجه به بررسی داده های بارش هشت ایستگاه ، متوسط مجموع بارش سالانه از سال 2010 تا 2020، 325.110 میلیمتر بوده است که این مقادیر بیان کننده این موضوع است که میانگین بارش سالانه شهرستان ارومیه طی 10 سال اخیر ، 13 میلیمتر افت میزان بارش را داشته است. بیشترین ارتباط سالانه تأثیر گذاری بارش در تغییرات مقادیر سطح آب کهریز ، عبداله کندی ، امام زاده ، شورکند بوده است . در مقادیر سطح آب ماهانه، شورکند و نازلو ، در بررسی فصلی، در فصل پاییز و زمستان این ارتباط بین نوسان بارش و تغییرات بارش وجود داشته است. در بحث میانگین کلی 8 ایستگاه بارش و 8 موقعیت سطح آب های زیرزمینی شهرستان ارومیه (به صورت سالانه) این ارتباط مستقیم به صورتی که ، با کاهش مقادیر بارش در سال 2004 و افزایش مقادیر آن در سال های 2002- 2006- 2008 و 2018 این کاهش و افزایش در سطح آب کهریز نیز مشاهده شد . و در روش کار با IDW هر اندازه از شرق این شهرستان به سمت غرب ارومیه نزدیک می شویم به میزان مقادیر هر دو متغییر( نوسانات بارش و سطح آب زیرمینی) افزوده می شود. و مناطقی از شهرستان ارومیه که داده سطح آب و یا بارش دسترسی نداشتند با روش IDW تخمین زده شده است.
Abstract:Precipitation has always been one of the most important topics in the weather. Human life and all organisms depend on this important element of climate. Precipitation is the most important component of the water cycle system. The reduction of the values of this element in the cycle and water system will undoubtedly be disturbed. Iran is one of the countries that are located in arid and semi - arid belt and the rainfall is very small, especially in central and south - eastern parts. This study examines the role of rainfall fluctuations and its effects on the groundwater values of Urmia during 2000 to 2020. In the mini tab environment for the validation and the normal distribution of the data, Kolmogorov - smirnov test was used and the results of the data validation test showed that the data distribution values were higher than p=0.05. Therefore, the data had normal distribution. To perform correlation and correlation between the data, the Pearson correlation coefficient was used in the mini tab environment. The correlation coefficients and correlation coefficient between evaporation rate and its relevance with precipitation fluctuations have been 0/597, which indicates the correlation and correlation between precipitation fluctuations and evaporation rate. The highest correlation coefficient between evaporation and sweating and the monthly static surface of groundwater in the Shorkand data was 902correlation coefficient and this association expressed the amount of evaporation and sweating in the changes of groundwater values. Also in the correlation between static surface data and precipitation data of these regions with the highest correlation coefficients. Kahriz had the correlation coefficient with 0.747, Abdullah Kandy with 0.675 and Imam with 0.673 between precipitation data and hydrostatic water level in this study, the data from eight meteorological stations (2000 - 2020) and data related to static groundwater level (2002 - 2018)were investigated to study the effects of rainfall fluctuation on changes in groundwater values. According to the country's meteorological organization, the average annual precipitation of Urmia city has been 338 mm since the start of the meteorological station from 1951 to 2010. According to the survey data of eight stations, the average annual precipitation from 2010 to 2020 was 325.110 mm, which indicates that the average annual precipitation of Urmia city has decreased by 13 mm over the last 10 years. The highest annual association of precipitation has been due to changes in the levels of water levels Abdullah Kandy, Kahriz, and Shorkand. At monthly water levels, Shorkand and Nazlou, in the seasonal survey, there was a connection between the fluctuation of precipitation and rainfall changes in autumn and winter. In the general mean of eight precipitation stations and 8 location conditions of underground county (yearly) this direct relationship has been observed, with decreasing rainfall values in 2004 and increasing its value in 2002 - 2006 and 2018 and this decrease was observed at the water level. In the work method, we approach to the west of Urmia each size of the city to the west of Urmia, city have no access to water level or precipitation have been estimated using idw method.
Studying and analyzing the role of precipitation fluctuations on the changes in the groundwater of Urmia city during 2000-2020