ارزیابی تطبیقی اسناد بالادستی نظام آموزشی، پژوهشی و فناورانه کشور از نظر توجه به مفاهیم مرتبط با علم، فناوری و نوآوری
یعقوب نماینده
علوم تربیتی و روانشناسی
۱۳۹۹
۱۲۳ص.
سی دی
کارشناسی ارشد
علم سنجی
۱۳۹۹/۰۶/۲۶
نظامهاي مختلف به ویژه در حوزه اجتماعی و اقتصادي به سمت حوزههاي دانش بنيان پيش ميروند تا جايي كه همه این بخشها به عرصههاي علم، فناوري و نوآوری گره خورده است. معمولا اسناد سیاستگذاری در کشورها، به عنوان اسناد برنامهریزی و ناظر محسوب می شود، اسناد سیاستگذاری نظام های مختلف را تشویق و هدایت به برخورداری و استفاده از کارکردهای نظام های آموزشی، پژوهشی، فناورانه و نوآورانه میکنند. در کشور ما نیز چندین سند بالادستی وجود دارد که برای انتفاع بهینه جامعه از تدوین اسناد بالادستی مرتبط با علم و فناوری و نوآوری شده است. هدف از پژوهش حاضر ارزیابی تطبیقی اسناد بالادستی نظام آموزشی، پژوهشی و فناورانه کشور از نظر توجه به مفاهیم مرتبط با علم، فناوری و نوآوری است. در این پژوهش از روش تحلیل محتوایی بررسی اسنادی بهره گرفته شده است. جامعه مورد مطالعه چهار سند از میان اسناد متعدد بالادستی شامل: سند چشم انداز بیست ساله نظام جمهوری اسلامی ایران، نظام علم و فناوري در برنامه ششم توسعه، سند دانشگاه اسلامی و نقشه جامع علمي كشور در ايران است. ابزار جمع آوری اطلاعات و داده های مورد نیاز پژوهش، چک لیست بوده است. یافتههای بررسی اسناد فوق الذکر نشان داد که در بین کلیدواژههای مربوط به علم، کلیدواژه برنامه با فراوانی 470 معادل 20 درصد در بين كليدواژههاي علم دارای بیشترین فراوانی بوده است. کلیدواژه فناوری در بين كليدواژه هاي فناوري با فراوانی 89 معادل 48/23 درصد و در بین کلیدواژههای نوآوری، کلیدواژه خدمات با فراوانی 169 معادل 79/12 درصد در بين كليدواژههاي نوآوري دارای بیشترین فراوانی بوده است. در بین کلیدواژههای مشترک بین علم، فناوری و نوآوری کلیدواژه توسعه با فراوانی 340 معادل با 64/14 درصد در بين كليدواژه هاي مشترك دارای بیشترین فراوانی بوده است. در برنامه ششم توسعه كليدواژههاي مربوط به علم با فراواني917 برابر با 39 درصد، كليدواژههاي مربوط به فناوري با فراواني199 برابر با 51/52 درصد، كليدواژههاي مربوط به نوآوري با فراواني 954 برابر با 22/72 درصد و كليدواژههاي مشترك مربوط به علم، فناوري و نوآوري با فراواني 1275 برابر با 89/54 درصد بیشترین فراوانی را به خود اختصاص داده بود. در بين 4 سند مورد بررسي بيشترين ميزان توجه به مفاهيم علم، فناوري و نوآوري در برنامه ششم توسعه با 49/52 درصد و كمترين ميزان از اين نظر در سند چشمانداز با 53/3 درصد بوده است. در چهار سند مورد بررسی 87/36 درصد از كليدواژهها مربوط به علم، 95/5 درصد از كليدواژهها مربوط به فناوري، 73/20 درصد از كليدواژهها مربوط به نوآوري، و 45/36 درصد از كليدواژههاي بررسي شده در 4 سند را كليدواژههاي مشترك مربوط به علم، فناوري و نوآوري تشكيل داده است. یافتهها نشان میدهند که وحدت رویه و نگاه منسجم بر کاربست واژه های مرتبط با علم، فناوری و نوآوری در اسناد مورد بررسی حاکم نبوده است. پیامدها از عدم توازن بین اسنادی در کاربرد واژه های مذکور حکایت می کند. بنابراین نیاز به ایجاد یکدستی و هارمونی در کاربست مفاهیم مرتبط در ویرایش های آتی و سیاستگذاری های جدید ضروری می نماید.
Different systems, especially in the social and economic fields, are moving towards knowledge-based fields to the extent that all these sectors are tied to the fields of science, technology and innovation. Policy documents in countries are usually considered as planning and monitoring documents, policy documents encourage and guide different systems to have and use knowledge-based functions. In our country, there are several upstream documents that have been compiled for the benefit of society from the basic knowledge. The purpose of the present study is to comparatively evaluate the upstream documents of the educational, research and technological system of the country in terms of paying attention to the concepts related to science, technology and innovation. In this research, the content analysis method of documentary review has been used. The study population includes four documents from among several upstream documents: the 20-year vision document of the Islamic Republic of Iran, the science and technology system in the Sixth Development Plan, the document of the Islamic University and the comprehensive scientific map of the country in Iran. The data collection tool required for the research was a checklist. The results showed that among the keywords related to science, the program keyword with a frequency of 470 or 20% had the highest frequency among the keywords of science. Technology keyword had the highest frequency among technology keywords with a frequency of 89 equal to 23.48% and among innovation keywords, service keyword with a frequency of 169 equal to 12.79% had the highest frequency among innovation keywords. Technology keyword had the highest frequency among technology keywords with a frequency of 89 equal to 23.48% and among innovation keywords, service keyword with a frequency of 169 equal to 12.79% had the highest frequency among innovation keywords. Among the common keywords between science, technology and innovation, the development keyword with a frequency of 340, equivalent to 14.64%, had the highest frequency among the common keywords. In the Sixth Development Plan, keywords related to science with a frequency of 917 equal to 39%, keywords related to technology with a frequency of 199 equal to 52.51%, keywords related to innovation with a frequency of 954 equal to 72.22% and common keywords related to science, technology and Innovation with a frequency of 1275 equal to 54.89% had the highest frequency. Among the 4 documents studied, the highest level of attention to the concepts of science, technology and innovation in the Sixth Development Plan with 52.49% and the lowest rate in this regard in the vision document with 3.53%. In the four documents reviewed, 36.87% of the keywords were related to science, 95.5% of the keywords were related to technology, 20.73% of the keywords were related to innovation, and 36.45% of the keywords studied in the four documents were common keywords. It is related to science, technology and innovation. The findings show that the unity of procedure and a coherent view on the use of words related to science, technology and innovation did not prevail in the documents under review. Consequences indicate an imbalance between documents in the use of these words. Therefore, the need to create uniformity and harmony in the application of related concepts in future editions and new policies is essential
Comparative evaluation of upstream documents of the educational, research and technological system of the country in terms of attention to concepts related to science, technology and innovation.